Consilium Iuridicum

Ofiary przestępczości przeciwko domostwu przyrodniczemu

Andrzej Bałandynowicz — 2023-08-07

Do tak bogatej problematyki, jaką jest przestępczość gospodarcza, w tym przestępczość przeciwko domostwu przyrodniczemu, nie wystarczy tylko adaptacja różnych konstrukcji teoretycznych, wymagana jest również konfrontacja zróżnicowanych interpretacji tego zjawiska. Zasadnicze kwestie wymagające badań to: a) przyczyny i sposoby ustanawiania przepisów, b) przyczyny i sposoby ich naruszania, c) zakres i pokrywające się obszary działalności organów wymiaru sprawiedliwości i organów kontroli.
Istotą rzeczy w tych trzech kwestiach jest pytanie o uprawnienia – legitymację dla ustawodawcy, dla ludzi związanych z gospodarką i dla działań organów przymusu. W miarę jak świat staje w obliczu rosnącego zagrożenia zmianami klimatycznymi, coraz więcej ludzi staje się ofiarami przestępstw przeciwko domostwu przyrodniczemu. Autor wskazuje na dzieci i młodzież jako grupy najbardziej zagrożone taką przestępczością.

Odpowiedzialność za przestępstwa przeciwko środowisku w prawie międzynarodowym i unijnym

Wojciech Radecki — 2023-08-07

Przedmiotem artykułu recenzyjnego w jego pierwszej części jest przedstawienie rozważań czeskiej autorki Terezy Fabšíkovej zamieszczonych w monografii poświęconej karnoprawnym instrumentom ochrony środowiska w rozdziałach obejmujących międzynarodowe i unijne prawo środowiska. Uzupełnieniem tej prezentacji są własne przemyślenia recenzenta oraz poglądy
innych autorów odnoszące się do materii poruszanych w monografii.

Sądowa ocena szczerości przekonań religijnych

Grzgorz Maroń — 2023-08-07

W artykule podjęto kwestię dopuszczalności, zasadności, a przede wszystkim kryteriów sądowej oceny szczerości przekonań religijnych strony postępowania, np. poborowego odmawiającego odbywania służby wojskowej z powołaniem się na religijny sprzeciw sumienia, więźnia domagającego się diety zgodnej z deklarowaną religią czy osoby starającej się o status uchodźcy z powodu prześladowań z przyczyn religijnych. Po pierwsze wskazano, że ponoszenie przez państwo, społeczeństwo i osoby trzecie kosztów akomodacji roszczeń fałszywie opartych na wolności religijnej uzasadnia potrzebę weryfikowania szczerości wyznawcy w przypadkach wątpliwych. Po drugie, zwrócono uwagę, że ocena tego, czy osoba rzeczywiście żywi określone przekonania religijne, jest czymś innym od niedopuszczalnej – gdyż pogwałcającej wymóg neutralności religijnej państwa – sądowej oceny prawdziwości tych przekonań. Po trzecie analizie poddano kilka wyznaczników szczerości, jak zgodność przekonań religijnych wyznawcy z jego postępowaniem, posiadanie stosownej wiedzy religijnej, gotowość poniesienia pewnych ciężarów w zamian za możliwość niesprzeniewierzania się swojej wierze czy brak ukrytych niereligijnych motywów powołania się na wolność religijną. Autor, broniąc możliwości oceny szczerości przekonań religijnych przez judykatywę, jednocześnie opowiada się za tym, aby sąd dokonywał tej oceny kontekstualnie, a w ramach pewnej powściągliwości niedające się usunąć wątpliwości rozstrzygał na korzyść wyznawcy.

Odpowiedzialność karna członków zarządu spółek kapitałowych w świetle ustawy Prawo upadłościowe i Prawo restrukturyzacyjne

Edyta Dzielińska — 2023-08-07

Artykuł obejmuje problematykę odpowiedzialności karnej osób fizycznych wchodzących w skład organów zarządzających spółek kapitałowych na gruncie polskiego systemu prawa insolwencyjnego. Celem autorów jest przedstawienie zakresu obowiązków spoczywających na członkach zarządu, wynikających z regulacji Prawa upadłościowego oraz Prawa restrukturyzacyjnego, których naruszenie może stanowić znamiona przestępstw opisanych w tych aktach prawnych. W opracowaniu znalazły się również rozważania w odniesieniu do przyczyn penalizacji przez ustawodawcę konkretnych zachowań podmiotów zarządzających, poprzez wskazanie dóbr wymagających szczególnej ochrony w sytuacji niewypłacalności lub zagrożenia niewypłacalnością spółki kapitałowej.

Koncepcje odpowiedzialności członków zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w świetle art. 299 k.s.h.

Igor Zduński — 2023-08-07

Artykuł przedstawia najważniejsze rozbieżności doktryny i judykatury dotyczące odpowiedzialności członków zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością na gruncie art. 299 k.s.h. Odpowiedzialność członków zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością za jej zobowiązania jest niewątpliwie jednym z najczęstszych przedmiotów rozważań orzecznictwa Sądu Najwyższego. Różnorodność orzecznictwa w odniesieniu do charakteru odpowiedzialności nie pozwala na rozstrzygnięcie istniejącego sporu w doktrynie.

Sądownictwo Księstwa Warszawskiego – zręby nowożytnego wymiaru sprawiedliwości

Robert Kucharski — 2023-08-07

Upadek Rzeczypospolitej Szlacheckiej na skutek wewnętrznego rozkładu politycznego i ingerencji agenturalnej państw ościennych wiązał się z końcem pewnej epoki w funkcjonowaniu wymiaru sprawiedliwości na ziemiach polskich. „Starożytne” instytucje musiały ustąpić miejsca nowym. Te zaś przyniósł Napoleon i jego nowoczesna kodyfikacja. Ich recepcja na ziemiach
polskich przyniosła ogromną zmianę zarówno w świadomości społecznej, jak i w dotychczasowym funkcjonowaniu instytucji sądowych. W treści przedmiotowego artykułu podjęta zostanie próba syntetycznego omówienia zmian, jakie zaszły wraz z powstaniem Księstwa Warszawskiego i recepcji regulacji napoleońskich w polskim sądownictwie. Ze względu na obszerność
zagadnienia, w niniejszym opracowaniu omówiony zostanie jedynie porządek organów sądowych z pominięciem prokuratury. Wprowadzenie nowych sądów wiązało się z likwidacją szlacheckich instytucji jako przestarzałych i tak naprawdę nigdy do końca niewprowadzonych jednolicie na ziemiach polskich. Opracowanie obejmuje zagadnienia podstaw prawnych i ustrojowych funkcjonowania sądów Księstwa Warszawskiego oraz ich strukturę z uwzględnieniem instytucji Sądu Kasacyjnego.