XXX lat ubezpieczenia społecznego rolników w KRUS i co dalej?

Abstrakt

Celem opracowania jest przedstawienie niektórych przepisów zawartych w ustawie z 20 grudnia 1990 roku „o ubezpieczeniu społecznym rolników”, które nie są adekwatne do istniejących warunków gospodarczych w kraju. Wskazano, że istniejące zasady wymiaru części uzupełniającej emerytury z ubezpieczenia KRUS są bardziej korzystne dla ubezpieczonych z mniejszym stażem ubezpieczeniowym niż dla ubezpieczonych posiadających dłuższy tego rodzaju staż. Oprócz tego wykazano, że wydzielenie – pod względem rodzajowym i normowym – działów specjalnych dla celów KRUS jest niespójne i nielogiczne. Są wśród nich takie, które dają szansę utrzymania się osób je prowadzących (100 szt. trzody, 2 000 kur nieśnych, 80 rodzin pszczelich) i takie, które tych szans nie dają (100 m2 szklarni ogrzewanej, 100 m2 grzybów i grzybni, 200 m2 tunelu foliowego ogrzewanego).
W opracowaniu zaproponowano zmiany zasad wymiaru emerytur z ubezpieczenia KRUS. Dla ubezpieczonych posiadających 25 lat stażu ubezpieczeniowego przewidziano 25% emerytury podstawowej – jako część składkowa emerytury. Oprócz tego zaproponowano dodatkową część składkową, uwzględniającą staż ubezpieczeniowy, przekraczający 25 lat. Byłby to iloczyn różnicy pomiędzy rzeczywistą liczbą lat stażu a liczną 25 i 2% emerytury podstawowej. Dla ubezpieczonych, którzy zaprzestaną działalności rolniczej, dodatkowo przysługiwałaby część uzupełniająca, równa 75% emerytury podstawowej bez względu na długość stażu ubezpieczeniowego. Do tych trzech części emerytury z KRUS zaproponowano część kapitałową, którą otrzymywaliby ci, którzy wnoszą dodatkowe składki na rzecz ubezpieczenia emerytalnego. Zasada wymiaru tej części emerytury mogłaby być taka sama jak w ZUS. Jej wysokość byłaby ilorazem zwaloryzowanych składek i trwania życia na emeryturze. Jeśli chodzi o działy specjalne produkcji rolniczej to zaproponowano rozszerzyć je, tak jak przyjęto dla celów PIT oraz przyjąć poziom dochodu (może to być 50% przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej) jako kryterium dostępu do ubezpieczenia w KRUS.