Wpływ uwarunkowań społecznych, ekonomicznych i środowiskowych na zdrowie psychiczne rolników – perspektywa międzynarodowa

Abstrakt

Niniejsza skrótowa wersja systematycznego przeglądu literatury ma na celu przedstawienie przeglądu badań dotyczących psychospołecznego środowiska pracy rolników i ich zdrowia psychicznego. Zawiera informacje na temat wyzwań stojących przed rolnikami, ich konsekwencji w postaci stresu i ryzyka chorób psychicznych, a także zdolności do radzenia sobie z tymi wyzwaniami samodzielnie lub poprzez różne formy wsparcia. Istotne aspekty obejmują również czynniki prozdrowotne związane z zawodem oraz możliwości rozwoju, które przyczyniają się do stworzenia dobrego środowiska pracy. Badania ograniczono do okresu 2005–2021 oraz krajów o podobnych formach i warunkach produkcji, w tym krajów w Europie, Ameryce Północnej (Stanów Zjednoczonych i Kanadzie) oraz Australazji (Australii i Nowej Zelandii).
Wyniki pokazują, że zagrożenia dla zdrowia i bezpieczeństwa w psychospołecznym środowisku pracy rolników obejmują obciążenie pracą, finanse, zmianę klimatu i warunki pogodowe, przestępczość, globalizację, przepisy i regulacje, normy męskości i samotność, izolację oraz brak wsparcia. Problemy związane ze złym stanem zdrowia psychicznego są generalnie bardziej powszechne wśród rolników, zwłaszcza starszych, niż w innych grupach zawodowych. Rolnicy mają wyższy wskaźnik depresji i prób samobójczych w porównaniu z innymi grupami zawodowymi, a liczba przypadków chorób psychicznych wśród rolników wzrosła w ostatnich latach. Czynniki zdrowotne w psychospołecznym środowisku pracy rolników nie są tak dobrze zbadane jak czynniki ryzyka. Zidentyfikowane czynniki zdrowotne obejmują: więź, jaką rolnik odczuwa z uprawianą ziemią, odpowiedzialność środowiskową i społeczną, zdolność do pracy, możliwość przebywania na zewnątrz, pracę fizyczną i zdrowe odżywianie, dobre środowisko pracy i życia, pracę ze zwierzętami, rozsądne obciążenie pracą, motywację wewnętrzną, wsparcie społeczne i poczucie przynależności, dochód inny niż z pracy w gospodarstwie oraz zdolność do pracy po osiągnięciu wieku emerytalnego. Zdolność rolników do radzenia sobie ze stresem oraz regeneracji po stresie, z którym mają do czynienia w swoim zawodzie (rezyliencja), różniła się w zależności od konkretnej osoby. Wsparcie rodziny, kontakt z naturą i zwierzętami, stawianie granic dotyczących obowiązków zawodowych, relaks lub wykonywanie czynności innych niż praca także przyczyniały się do wzmocnienia ich rezyliencji. Rezyliencji można się nauczyć, co może być pomocne dla rolników. Rolnicy stosują różne osobiste strategie radzenia sobie ze stresem, na który są narażeni. Strategie te mogą również przyczyniać się do budowania ich rezyliencji, co może obejmować planowanie, pozytywne przewartościowanie (zmianę nastawienia do stresujących wydarzeń, humor i rozrywkę) oraz uzyskiwanie pomocy i wsparcia od innych. Ponadto może być tu stosowana również akceptacja jako jedna ze strategii radzenia sobie. Do negatywnych strategii można zaliczyć unikanie, a także obwinianie siebie lub innych. Obejmują one również tłumienie emocji, unikanie problemów lub spożywanie alkoholu.
Według kilku badań, fakt, że rolnicy rzadziej poszukują zasobów i usług w zakresie zdrowia psychicznego oraz rzadziej z nich korzystają, wynika z braku regionalnych zasobów i zrozumienia specyfiki tej grupy zawodowej. Rolnicy mieli największe zaufanie do informacji o zdrowiu psychicznym pochodzących od lekarzy, a także od małżonków, członków rodziny i przyjaciół, co sprawiało, że byli bardziej otwarci na ich odbiór. Szersza społeczność rolnicza może przyczynić się do wsparcia społecznego, edukacji i programów mentorskich dla rolników z objawami stresu i depresji. Przyszłe działania na rzecz zapobiegania samobójstwom wśród rolników mogą być również prowadzone poprzez edukację, programy szkoleniowe oraz kampanie ogólnokrajowe.