Skip to main navigation menu Skip to main content Skip to site footer
Baner text

No. 1/77 (2022)

Artykuły

Polskie ubezpieczenia gospodarcze wobec zjawisk katastroficznych, w tym pandemicznych (wpływ zdarzeń katastroficznych na rynek ubezpieczeń rolnych)

  • Stanisław Nowak
  • Radosław Nowak
Published: 2022-06-28

Abstract

Pandemia koronawirusa SARS-CoV-2, również na kontynencie europejskim, spowodowała chorobę, śmierć milionów ofiar oraz poważne straty materialne. W Polsce, podobnie jak w innych państwach, istotnie wpłynęła na rynki finansowe, a wśród nich na sferę funkcjonowania ubezpieczeń gospodarczych, których elementem są dobrowolne i obowiązkowe ubezpieczenia rolne.
Przedmiotem niniejszego opracowania jest przegląd i sygnalizacja kryzysowych oddziaływań zjawisk katastroficznych, także dotyczących ryzyka pandemicznego, na życie społeczne i gospodarcze kraju, w tym wpływu na obszar związany z funkcjonowaniem ubezpieczeń dla rolnictwa.
Analizie poddano przede wszystkim kwestie klęskowego oddziaływania katastrof naturalnych, ze szczególnym uwzględnieniem zjawiska pandemii oraz udziału ubezpieczeniowej metody kompensacji szkód i jej skutków materialnych.
Analizę uzupełniają wnioski i propozycje autorów, co do zadań i form działania państwa, instytucji międzynarodowych oraz rynku ubezpieczeń w przypadkach wielce prawdopodobnych, kolejnych tego typu zjawisk.
Celem opracowania jest ocena wpływu metody ubezpieczeniowej na zarządzanie i przeciwdziałanie rodzajom ryzyk katastroficznych, w tym pandemicznych.

References

  1. Brodecki Z., Marek W., Mogilski W. et al., Ubezpieczenia w świetle zmieniającego się pojęcia odpowiedzialności [w:] Studia Ubezpieczeniowe, Tom X, Warszawa – Poznań 1989. [Google Scholar]
  2. Boczek, J., Nauka o szkodnikach roślin uprawnych, Wyd. III poprawione i uzupełnione, Warszawa, SGGW, 1998. [Google Scholar]
  3. Czuba, T., Ubezpieczenia gospodarstw rolnych w Polsce – wyniki badań empirycznych [w:] „Ubezpieczenia w Rolnictwie – Materiały i Studia” 2020, nr 2(74). [Google Scholar]
  4. Forsal.pl, Kowalczyk: Nowy system ubezpieczeń rolnych odciąży budżet państwa, https://forsal.pl/biznes/rolnictwo/artykuly/8344338,nowy-system-ubezpieczen-rolnych-budzet-panstwa-henryk-kowalczyk.html, dostęp 23.02.2022. [Google Scholar]
  5. Forsal.pl, Premier: Wdrażamy nowy system ubezpieczeniowy dla rolników, https://forsal.pl/biznes/rolnictwo/artykuly/8353958,nowy-system-ubezpieczeniowy-dla-rolnikow.html, dostęp 23.02.2022. [Google Scholar]
  6. Fundacja Centrum Badania Opinii Społecznej, Roczny bilans nastrojów społecznych, www.cbos.pl. [Google Scholar]
  7. Global Insurance Consumer Survey, globalne badanie EY 2021, przeprowadzone w okresie maj – sierpień 2021 roku na grupie 4 200 osób w siedmiu krajach (Brazylia, Kanada, Japonia, Niderlandy, Filipiny, RPA i USA), https://www.ey.com/pl_pl/banking-capital-markets/konsumenci-stracili-w-pandemii-poczucie-bezpieczestwa-i-szukaj-m, dostęp 14.03.2022. [Google Scholar]
  8. Główny Urząd Statystyczny, Szybki szacunek inflacji w grudniu 2021, https://stat.gov.pl/, dostęp 16.02.2022. [Google Scholar]
  9. Główny Urząd Statystyczny, Koniunktura w gospodarstwach rolnych w I półroczu 2021 r., www.stat.gov.pl. [Google Scholar]
  10. Jędrzejczyk I., Ekspozycja na ryzyko sytuacji pandemicznej COVID-19 i wrażliwość społeczno-ekonomiczna obszarów wiejskich i agrobiznesu [w:] „Ubezpieczenia w Rolnictwie – Materiały i Studia” 2020, nr 1(73). [Google Scholar]
  11. Jędrzejczyk I., Ubezpieczenia jako źródła kapitału na cele inwestycyjne, Referat wygłoszony 16.11.2016 podczas konferencji naukowej pt. Rynki finansowo-ubezpieczeniowe na tle kryzysów gospodarczych na Wydziale Zarządzania UW, materiały w posiadaniu Izby Gospodarczej Ubezpieczeń i Obsługi Ryzyka. [Google Scholar]
  12. Kaczała M., Łyskawa K., Wpływ ubezpieczeń dotowanych upraw na wynik finansowy wybranych rodzajów produkcji roślinnej, „Wiadomości Ubezpieczeniowe” 2020, nr 4. [Google Scholar]
  13. Kaczała M., Łyskawa K., Ubezpieczenia przedsiębiorstw/gospodarstw rolnych [w:] Ubezpieczenia w zarządzaniu ryzykiem przedsiębiorstwa, red. L. Gąsiorkiewicz, J. Monkiewicz, t. 2, Warszawa, Wydawnictwo Poltext, 2010. [Google Scholar]
  14. Kalinowski S., Wybuda W., Sytuacja ekonomiczno-społeczna ludności w czasie pandemii koronawirusa w Polsce [w:] Konsekwencje pandemii COVID-19, Państwo i Społeczeństwo, red. nauk. K. Hajder, N. Musiał-Karg, M. Górny, https://www.researchgate.net/, dostęp 16.02.2022. [Google Scholar]
  15. Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, Projekt rozporządzenia Rady Ministrów dot. wysokości dopłat do składek z tytułu ubezpieczeń upraw rolnych i zwierząt gospodarskich w 2022 roku, https://www.gov.pl/web/premier/projekt-rozporzadzenia-rady-ministrow-w-sprawie-wysokosci-doplat-do-skladek-z-tytulu-ubezpieczenia-upraw-rolnych-i-zwierzat-gospodarskich-w-2022-r2, dostęp 22.03.2022. [Google Scholar]
  16. Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, Projekt ustawy o Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, przyjęty przez rząd 28 grudnia 2021 roku (skierowany do Sejmu 5 stycznia 2022 roku), https://www.gov.pl/web/premier/projekt-ustawy-o-zmianie-ustawy-o-agencji-restrukturyzacji-i-modernizacji-rolnictwa2, dostęp 25.02.2022. [Google Scholar]
  17. Kurdyś-Kujawska A., Determinanty wykorzystania dobrowolnych ubezpieczeń w rolnictwie, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska Lublin-Polonia” 2018, Vol. LII, 1 sectio H, http://oeconomia.annales.umcs.pl, dostęp 14.02.2022. [Google Scholar]
  18. Majchrzycka-Guzowska A., Wybrane problemy polityki fiskalnej w okresie pandemii [w:] Administracyjno-finansowe konteksty zarządzania – wybrane zagadnienia, red. nauk. K. Iglicka-Okólska, M. Dobrzyński, Warszawa, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Sekcja Wydawnicza Wydziału Zarządzania UW, 2021. [Google Scholar]
  19. Medicover.pl, Pandemia koronawirusa na świecie i w Polsce – kalendarium, https://www.medicover.pl/o-zdrowiu/pandemia-koronawirusa-na-swiecie-i-w-polsce-kalendarium,7252,n,192, dostęp 25.02.2022. [Google Scholar]
  20. Michalski T., Śliwiński A., Pajewska-Kwaśny R. et al., Ryzyko katastroficzne, Warszawa, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, 2016. [Google Scholar]
  21. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, sprawozdanie ze spotkania inaugurującego projekt „Ubezpieczenia z uwzględnieniem stabilizacji dochodów, jako instrumenty zarządzania ryzykiem w rolnictwie”, wrzesień 2020, https://www.gov.pl/web/rolnictwo/ubezpieczenia-rolnicze, dostęp 21.02.2022. [Google Scholar]
  22. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Ubezpieczenia z uwzględnieniem stabilizacji dochodów jako instrumenty zarządzania ryzykiem w rolnictwie, wrzesień 2020, https://piragro.pl/wp-content/uploads/2020/10/Ubezpieczenia-z-uwzgl%C4%99dnieniem-stabilizacji-dochod%C3%B3w-jako-instrumenty-zarz%C4%85dzania-ryzykiem-w-rolnictwie.pdf, dostęp 21.02.2022. [Google Scholar]
  23. Najwyższa Izba Kontroli, Informacja o wynikach kontroli, Wspieranie środkami publicznymi systemu ubezpieczeń rolniczych, KRR.430.009.2019, nr ewid. 21/2020/P/19/047/KRR, Warszawa 2020, www.nik.gov.pl, dostęp 16.02.2022. [Google Scholar]
  24. Nowak R., Otoczenie prawne pośrednika ubezpieczeniowego jako dystrybutora ubezpieczeń [w:] Administracyjno-finansowe konteksty zarządzania – wybrane zagadnienia, red. nauk. K. Iglicka-Okólska, M. Dobrzyński, Warszawa, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Sekcja Wydawnicza Wydziału Zarządzania UW, 2021. [Google Scholar]
  25. Nowak S., Rynkowy model polskich ubezpieczeń gospodarczych w rolnictwie w okresie przygotowań do wejścia do UE (lata 1990–2004) [w:] „Ubezpieczenia w Rolnictwie – Materiały i Studia” 2021, nr 2(76). [Google Scholar]
  26. Nowak S., Problemy 25-lecia polskiego rynku ubezpieczeń (przymus ubezpieczenia w rolnictwie) [w:] Ubezpieczenia na rzecz gospodarki globalnej, sektorów i regionów, red. nauk. I. Jędrzejczyk, Warszawa, Oficyna Wydawnicza Edward Mitek, 2015. [Google Scholar]
  27. Nowak S., Jagodziński J., Łazęcki M., Polski model ubezpieczeń – pora na moderację i modernizację (problemy spełniania funkcji ubezpieczeniowych) [w:] Polski rynek ubezpieczeń na tle kryzysów społeczno-gospodarczych, red. A.Z. Nowak, S. Nowak, J. Jagodziński, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe Wydziału Zarządzania UW, 2016. [Google Scholar]
  28. Nowosielska E., Ubezpieczenie utraty zysku a straty wywołane przez COVID-19, www.wtwco.com, dostęp 14.02.2022. [Google Scholar]
  29. Olkiewicz A.M., Ubezpieczeniowe instrumenty wpierania gospodarstw rolnych w zakresie upraw, „Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu” 2018, t. 20, z. 4. [Google Scholar]
  30. Podstawka M., Problemy związane z reformowaniem systemu ubezpieczeń społecznych rolników [w:] Ubezpieczenia na rzecz gospodarki globalnej, sektorów i regionów, red. I. Jędrzejczyk, Warszawa, Oficyna Wydawnicza Edward Mitek, 2015 [Google Scholar]
  31. Polska Izba Ubezpieczeń, Deloitte, Raport „Jak ubezpieczenia zmieniają Polskę i Polaków”, Warszawa 2017. [Google Scholar]
  32. Polska Izba Ubezpieczeń, Deloitte, Raport: Klimat ryzyka. Jak prewencja i ubezpieczenia mogą ograniczyć wpływ katastrof naturalnych na otoczenie?, Warszawa 2019, www.piu.org.pl, dostęp 23.02.2022. [Google Scholar]
  33. Przybytniowski J.W., Rynek ubezpieczeń gospodarczych w dobie COVID-19, w druku. [Google Scholar]
  34. Przybytniowski J.W., Grzebieniak A., Pacholarz W.M., Wybrane aspekty ubezpieczeń gospodarczych w Polsce i na świecie w dobie pandemii COVID-19, Olsztyn, Instytut Badań Gospodarczych, 2021. [Google Scholar]
  35. Rematowska M., W 2022 r. nie zabraknie pieniędzy na ubezpieczenia upraw i zwierząt gospodarskich, www.krir.pl, dostęp 17.02.2022. [Google Scholar]
  36. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 1305/2013 z 17 grudnia 2013 roku w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) i uchylającym rozporządzenie Rady (WE) nr 1698/2005, Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 347/487. [Google Scholar]
  37. Rozporządzenie Rady Ministrów z 22 listopada 2021 roku w sprawie wysokości dopłat do składek z tytułu ubezpieczenia upraw rolnych i zwierząt gospodarskich w 2022 roku, Dz. U. 2021 poz. 2159. [Google Scholar]
  38. Rudke M., Dobre polisy przyniosły sukces w rankingu [w:] „Rzeczpospolita” z 28.05.2021 roku. [Google Scholar]
  39. Skwirowski P., To będzie trudny rok ubezpieczycieli [w:] „Rzeczpospolita” z 4.01.2022 roku. [Google Scholar]
  40. Stroiński E., Ubezpieczenia majątkowe i osobowe w rolnictwie, Warszawa, Wydawnictwo Akademii Finansów, 2016. [Google Scholar]
  41. Szajner P., Wpływ pandemii COVID-19 na sytuację na rynkach rolnych w Polsce [w:] „Ubezpieczenia w Rolnictwie – Materiały i Studia” 2020, nr 1(73), https://www.krus.gov.pl/czasopismo/, dostęp 25.02.2022. [Google Scholar]
  42. Śliwiński A., Pandemia COVID-19 a sektor ubezpieczeń, w druku. [Google Scholar]
  43. Światowa Organizacja Meteorologiczna (WMO), Atlas śmiertelności i strat ekonomicznych z powodu ekstremów pogodowych, klimatycznych i wodnych (1970–2019), WMO-nr 1267, https://library.wmo.int/index.php?lvl=notice_display&id=21930#.YhZNvIqZM2w, dostęp 23.02.2022. [Google Scholar]
  44. Światowe Forum Ekonomiczne, The Global Risks Report 2020, Insight Report, 15th Edition, we współpracy z Marsh & McLennan and Zurich Insurance Group, https://www.weforum.org/reports/the-global-risks-report-2020, dostęp 26.02.2022. [Google Scholar]
  45. Ustawa z 23 kwietnia 1964 roku kodeks cywilny, Dz. U. nr 16 poz. 93 ze zm. [Google Scholar]
  46. Ustawa z 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, Dz. U. 2003 nr 124 poz. 1152. [Google Scholar]
  47. Ustawa z 20 grudnia 1990 roku o ubezpieczeniu społecznym rolników, Dz. U. 1991 nr 7 poz. 24, tekst ujednolicony. [Google Scholar]
  48. Ustawa z 28 lipca 1990 roku o działalności ubezpieczeniowej, Dz. U. 1996 nr 11 poz. 62 ze zm. [Google Scholar]
  49. Ustawa z 7 lipca 2005 roku o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich, Dz. U. 2005 nr 150 poz. 1249, tekst ujednolicony. [Google Scholar]
  50. Włodarczyk-Mroczkowska A., Nadrobiliśmy parę lat. Wiele rozwiązań zostanie już z nami [w:] „Rzeczpospolita” z 3.08.2021 roku. [Google Scholar]
  51. Wyrok Sądu Najwyższego z 20 października 2006 roku, syg. akt IVCSK 125/06, http://www.sn.pl/sites/orzecznictwo/Orzeczenia2/IV%20CSK%20125–06–1.pdf, dostęp 11.03.2022. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.

Similar Articles

1 2 3 4 5 6 7 8 > >> 

You may also start an advanced similarity search for this article.