Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego

Tom 15 Nr 17 (1) (2020)

Artykuły

Funkcjonowanie samorządu gospodarczego w II Rzeczypospolitej

DOI: https://doi.org/10.32084/sawp.2020.15.1-5  [Google Scholar]
Opublikowane: 30.06.2020

Abstrakt

Samorząd gospodarczy jest formą decentralizacji administracji publicznej, zakładającą uczestnictwo osób o wspólnych interesach, powiązanych przy tym więzią gospodarczą. Celem samorządu jest reprezentowanie interesów przedsiębiorców, dbanie o rozwój gospodarczy kraju oraz działanie na rzecz przedsiębiorczości. Choć pierwsze izby gospodarcze na ziemiach polskich powstały w okresie niewoli, to jednak znaczący rozkwit samorządu gospodarczego nastąpił w II Rzeczypospolitej. Na obszarze całego kraju powstały wówczas izby rzemieślnicze, izby przemysłowohandlowe oraz izby rolnicze. W latach 1918-1939 instytucje samorządu gospodarczego stanowiły istotny element struktury administracyjnej państwa. Izby uznawane były za związki publicznoprawne, działające poprzez własne organy i posiadające jasno określone kompetencje. Uregulowania prawne występujące w okresie międzywojennym stanowić mogą inspirację dla osób mających wpływ na kształt instytucji samorządu gospodarczego w III Rzeczypospolitej Polskiej.

Bibliografia

  1. Bartnik, Jerzy. 2005. „Izby rzemieślnicze jako organizacje samorządu gospodarczego w Polsce.” W Spór o samorząd gospodarczy w Polsce, red. Stanisław Wykrętowicz, 119-30. Poznań: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu. [Google Scholar]
  2. Chodubski, Andrzej. 2005. „Idea samorządu gospodarczego jako wyzwanie globalne.” W Spór o samorząd gospodarczy w Polsce, red. Stanisław Wykrętowicz, 31-45. Poznań: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu. [Google Scholar]
  3. Dąbrowski, Karol. 2012a. „Archiwalia izb przemysłowo-handlowych II RP.” W Archiwalia izb przemysłowo-handlowych. Stan i perspektywy badań, red. Karol Dąbrowski, 8-27. Ryki: Fundacja Obywatelskiego Rozwoju – Ryki. [Google Scholar]
  4. Dąbrowski, Karol. 2012b. „Izby dystryktowe w Generalnym Gubernatorstwie – powstanie i charakter ustrojowy.” W Państwo – Prawo – Polityka. Księga poświęcona pamięci Profesora Henryka Groszyka, red. Mateusz Chrzanowski, Jarosław Kostrubiec, i Ireneusz Nowikowski, 80-89. Lublin: Studenckie Koło Naukowe Prawników UMCS. [Google Scholar]
  5. Dąbrowski, Karol. 2016. „Działalność oświatowa samorządu przemysłowo handlowego w latach 1929-1939 na przykładzie Izby Przemysłowo-Handlowej w Lublinie.” Studia z dziejów państwa i prawa polskiego t. XIX, 297-314. [Google Scholar]
  6. Gdulewicz Ewa, Andrzej Gwiżdż, i Zbigniew Witkowski. 1990. „Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 1935 r.” W Konstytucje Polski. Studia monograficzne z dziejów polskiego konstytucjonalizmu 2, red. Marian Kallas, 141-216. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe. [Google Scholar]
  7. Jastrzębski, Jarosław. 2007. „Powstanie Izby Rzemieślniczej w Krakowie.” Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Historyczne 134:105-21. [Google Scholar]
  8. Jastrzębski, Jarosław. 2010. „Organizacja Izby Rzemieślniczej w Białymstoku w latach 1927-1939.” Białostockie Teki Historyczne t. 8, 137-57. DOI: https://doi.org/10.15290/bth.2010.08.08 [Google Scholar]
  9. Jędrzejewski, Tomasz. 2005. „Samorząd gospodarczy a współczesne ustawodawstwo polskie.” W Spór o samorząd gospodarczy w Polsce, red. Stanisław Wykrętowicz, 81-90. Poznań: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu. [Google Scholar]
  10. Kmieciak, Robert. 2016a. „Pozycja ustrojowa samorządu gospodarczego w Polsce.” Studia z Polityki Publicznej 2 (10):89-102. DOI: https://doi.org/10.33119/KSzPP.2016.2.4 [Google Scholar]
  11. Kmieciak, Robert. 2016b. „Samorząd gospodarczy a system decentralizacji administracji publicznej w Polsce.” Polityka i Społeczeństwo 3 (14):33-50. DOI: https://doi.org/10.15584/polispol.2016.3.3 [Google Scholar]
  12. Kmieciak, Robert, Paweł Antkowiak, i Adam Jaskulski. 2016. Pożądany kierunek zmian modelu samorządu gospodarczego w Polsce. Rozważania na podstawie projektu ustawy o izbach przemysłowo-handlowych Ogólnopolskiej Federacji Przedsiębiorców i Pracodawców Przedsiębiorcy.pl. Warszawa–Poznań: Wy- 97 dawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. [Google Scholar]
  13. Kmieciak, Robert, Paweł Antkowiak, i Katarzyna Walkowiak. 2012. Samorząd gospodarczy i zawodowy w systemie politycznym Polski. Warszawa: Elipsa Dom Wydawniczy. [Google Scholar]
  14. Krukowski, Stanisław. 1990. „Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 1921 r.” W Konstytucje Polski. Studia monograficzne z dziejów polskiego konstytucjonalizmu 2, red. Marian Kallas, 19-119. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe. [Google Scholar]
  15. Pietkiewicz, Zenon. 1930. „Samorząd gospodarczy w Polsce.” Ruch Prawniczy Ekonomiczny i Socjologiczny 4:535-53. [Google Scholar]
  16. Walkowiak, Katarzyna. 2004. Rola izb rolniczych w rozwoju wsi i rolnictwa w Polsce. Poznań: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu. [Google Scholar]
  17. Walkowiak, Katarzyna. 2005. „Początki i rozwój samorządowych izb rolniczych w Europie.” W Spór o samorząd gospodarczy w Polsce, red. Stanisław Wykrętowicz, 151-74. Poznań: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu. [Google Scholar]
  18. Wykrętowicz, Stanisław. 1998. „Samorząd jako wyraz demokracji obywatelskiej.” W Samorząd w Polsce. Istota, formy, zadania, red. Stanisław Wykrętowicz, 9- 39. Poznań: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu. [Google Scholar]
  19. Wykrętowicz, Stanisław. 2005. „Powstanie i rozwój samorządu gospodarczego w Europie i Polsce.” W Spór o samorząd gospodarczy w Polsce, red. Stanisław Wykrętowicz, 11-29. Poznań: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu. [Google Scholar]
  20. Wykrętowicz, Stanisław. 2013. „Funkcjonowanie samorządu gospodarczego w wybranych krajach europejskich.” W Opinie i Ekspertyzy Kancelaria Senatu. Biuro Analiz i Dokumentacji. Zespół Analiz i Opracowań Tematycznych, OE – 200:3-14. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.