Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
Nagłówek strony

Nr 1 (2025)

Artykuły

Odpowiedzialność deliktowa za stwarzanie szczególnego niebezpieczeństwa dla otoczenia w XXI wieku a społeczne poczucie sprawiedliwości

DOI: https://doi.org/10.54383/0031-0344.2025.01.6  [Google Scholar]
Opublikowane: 11.03.2025

Abstrakt

Szczególne niebezpieczeństwo wyrządzenia szkód w otoczeniu od dawna uważane jest za jeden z podstawowych motywów przemawiających za ustanawianiem odpowiedzialności odszkodowawczej na zasadzie ryzyka. W wielu krajach europejskich prawodawca ujął ten motyw w przepisach expressis verbis, charakteryzując zdarzenie szkodzące. W literaturze często wskazuje się, że przyjęcie modelu regulacji opartego na ogólnej klauzuli odpowiedzialności na zasadzie ryzyka za działania szczególnie niebezpieczne pozwala na dostosowanie prawa deliktów do tempa współczesnego rozwoju technologicznego. Pojawia się jednak pytanie, z czym konkretnie powinna być łączona zaostrzona odpowiedzialność odszkodowawcza – z niebezpiecznym charakterem działalności podmiotu odpowiedzialnego czy z niebezpiecznym charakterem przyczyny szkody? Aby odpowiedzieć na to pytanie w sposób zgodny ze społecznym poczuciem sprawiedliwości, przeprowadzone zostało badanie ankietowe typu CAWI.

Bibliografia

  1. Bogucki Olgierd, Model wykładni funkcjonalnej w derywacyjnej koncepcji wykładni prawa, Szczecin 2016 [Google Scholar]
  2. Cooter Robert, Ulen Thomas, Ekonomiczna analiza prawa, Warszawa 2011 [Google Scholar]
  3. Czachórski Witold, Czyny niedozwolone (w:) System Prawa Cywilnego, t. 3, cz. 1, Prawo zobowiązań – część ogólna, red. Z. Radwański, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź 1981 [Google Scholar]
  4. Czy podróże samolotem są bezpieczne. Dane statystyczne, „Newsweek Polska”, https://www.newsweek.pl/swiat/czy-podroze-samolotem-sa-bezpieczne-dane-statystyczne/j7ytlk3 [Google Scholar]
  5. Deutsch Erwin, Ahrens Hans-Jürgen, Deliktsrecht, München 2014 [Google Scholar]
  6. Domański Ludwik, Instytucje kodeksu zobowiązań, Warszawa 1936 [Google Scholar]
  7. Dybowski Tomasz, W sprawie wykładni art. 152 § 1 KZ, „Nowe Prawo” 1955/7–8 [Google Scholar]
  8. European Group on Tort Law, Principles of European Tort Law, Text and Commentary, Wien 2005 [Google Scholar]
  9. Garlicki Stanisław, Odpowiedzialność cywilna za nieszczęśliwe wypadki, Warszawa 1959 [Google Scholar]
  10. Hart Herbert Lionel Adolphus, Pojęcie prawa, Warszawa 2020 [Google Scholar]
  11. Hart Herbert Lionel Adolphus, The Concept of Law, Oxford 1994 [Google Scholar]
  12. Jędrejek Grzegorz, Wykładnia przepisów prawa cywilnego i materialnego, Warszawa 2020 [Google Scholar]
  13. Kaliński Maciej, Odpowiedzialność odszkodowawcza (w:) System Prawa Prywatnego, t. 6, Prawo zobowiązań – część ogólna, red. A. Olejniczak, Warszawa 2014 [Google Scholar]
  14. Kawałko Agnieszka, Witczak Hanna, Prawo cywilne – część ogólna, Warszawa 2006 [Google Scholar]
  15. Kordela Marzena, Aksjologia źródeł prawa, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2016/2 [Google Scholar]
  16. Kötz Hein, Wagner Gerhard, Deliktsrecht, München 2021 [Google Scholar]
  17. Kuźmicka-Sulikowska Joanna, Zasady odpowiedzialności deliktowej w świetle nowych tendencji w ustawodawstwie polskim, Warszawa 2011 [Google Scholar]
  18. Lewaszkiewicz-Petrykowska Biruta, Odpowiedzialność cywilna prowadzącego na własny rachunek przedsiębiorstwo wprawiane w ruch za pomocą sił przyrody (art. 435 k.c.), Warszawa 1967 [Google Scholar]
  19. Lewaszkiewicz-Petrykowska Biruta, Zakres odpowiedzialności na zasadzie ryzyka prowadzącego na własny rachunek przedsiębiorstwo wprawiane w ruch za pomocą sił przyrody (art. 435 k.c.), „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 1968/1 [Google Scholar]
  20. Longchamps de Bérier Roman, Zobowiązania, wyd. III opracowane przez J. Górskiego, Poznań 1948 [Google Scholar]
  21. Łopuski Jan, Odpowiedzialność za szkody wyrządzone w związku z użyciem sił przyrody (art. 152 k.z.): jej znaczenie i ewolucja w perspektywie minionego 70-lecia, „Kwartalnik Prawa Prywatnego” 2004/3 [Google Scholar]
  22. Machnikowski Piotr, Prawo zobowiązań w 2025 roku. Nowe technologie, nowe wyzwania (w:) Współczesne problemy prawa zobowiązań, red. A. Olejniczak, J. Haberko, A. Pyrzyńska, D. Sokołowska, Warszawa 2015 [Google Scholar]
  23. Mały słownik języka polskiego, red. S. Skorupka, H. Auderska, Z. Łempicka, Warszawa 1968 [Google Scholar]
  24. Metzing Jacqueline, Gefährdungshaftung: Einzelgesetze oder Generalklausel? Eine rechtsvergleichende Analyse, „Bucerius Law Journal” 2014/2 [Google Scholar]
  25. Pajor Tomasz, Przemiany w funkcjach odpowiedzialności cywilnej (w:) Rozprawy z polskiego i europejskiego prawa prywatnego, red. A. Mączyński, M. Pazdan, A. Szpunar, Kraków 1994 [Google Scholar]
  26. Posner Richard, Economic Analysis of Law, Boston 1986 [Google Scholar]
  27. Radwański Zbigniew, Olejniczak Adam, Zobowiązania – część ogólna, Warszawa 2014 [Google Scholar]
  28. Skonieczny Marcin, Okoń Artur, Artykuł 435 § 1 Kodeksu cywilnego w świetle orzecznictwa sądowego, „Temidium” 2012/3(69) [Google Scholar]
  29. Słownik języka polskiego PWN, https://sjp.pwn.pl/slowniki/ruch.html [Google Scholar]
  30. Statystyczne Vademecum Samorządowca 2020, Urząd Statystyczny w Poznaniu, https://poznan.stat.gov.pl/vademecum/vademecum_wielkopolskie/portret_wojewodztwa/wojewodztwo_wielkopolskie.pdf [Google Scholar]
  31. Szachułowicz Jan, Odpowiedzialność deliktowa przedsiębiorstw państwowych wprawianych w ruch siłami przyrody, Warszawa 1968 [Google Scholar]
  32. Szpunar Adam, Odpowiedzialność cywilna za wypadki kolejowe, „Nowe Prawo” 1960/11 [Google Scholar]
  33. Śmieja Andrzej, Czyny niedozwolone (w:) System Prawa Prywatnego, t. 6, Prawo zobowiązań – część ogólna, red. A. Olejniczak, Warszawa 2014 [Google Scholar]
  34. Śmieja Andrzej, Odpowiedzialność odszkodowawcza za zawalenie się budowli (art. 434 k.c.), AUWr 1993/ 1526, Prawo CCXXVI [Google Scholar]
  35. Wałachowska Monika, Sztuczna inteligencja a zasady odpowiedzialności cywilnej (w:) Prawo sztucznej inteligencji, red. L. Lai, M. Świerczyński, Warszawa 2020 [Google Scholar]
  36. Warkałło Witold, Odpowiedzialność odszkodowawcza. Funkcje, rodzaje, granice, Warszawa 1972 [Google Scholar]
  37. Wolter Władysław, O czynie jako działaniu lub zaniechaniu przestępnym, „Państwo i Prawo” 1956/5–6 [Google Scholar]
  38. Wronkowska Sławomira, Podstawowe pojęcia prawa i prawoznawstwa, Poznań 2005 [Google Scholar]
  39. Wronkowska Sławomira, Ziembiński Zygmunt, Zarys teorii prawa, Poznań 2001 [Google Scholar]
  40. Zelek Mariusz, O kryteriach kwalifikacji przedsiębiorstwa lub zakładu jako wprawianego w ruch za pomocą sił przyrody (art. 435 § 1 k.c.), „Przegląd Sądowy” 2019/3 [Google Scholar]
  41. Zelek Mariusz, Ruch przedsiębiorstwa lub zakładu jako przyczyna szkody (art. 435 § 1 k.c.) de lege lata i de lege ferenda, „Kwartalnik Prawa Prywatnego” 2018/4 [Google Scholar]
  42. Zieliński Maciej, Wykładnia prawa. Zasady – reguły – wskazówki, Warszawa 2017 [Google Scholar]
  43. Zweigert Konrad, Kötz Hein, Einführung in die Rechtsvergleichung: auf dem Gebiete des Privatrechts, Mohr Siebeck 1996 [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.