Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki

Tom 19 (2020)

Artykuły naukowe

Rozumienie narodu w perspektywie nauczania społecznego Kościoła

Opublikowane: 30.12.2020

Abstrakt

Zagadnieniu narodu swoją uwagę poświęcają przedstawiciele szeregu dyscyplin naukowych, głównie społecznych i humanistycznych. W dyskusji tej udział bierze także katolicka nauka społeczna, stosując przy tym własną aparaturę badawczą i metody aplikacji uzyskiwanych efektów, czego prezentację stanowi niniejszy artykuł. W obliczu trudności związanych z precyzyjną definicją pojęcia narodu, za ważne uznać należy próby teoretycznego jego ujęcia. Do większości z nich nawiązuje także społeczna nauka Kościoła, opisując naród jako wspólnotę ludzi odznaczającą się wspólnym pochodzeniem, językiem i kulturą oraz posiadającą wspólną świadomość polityczną. W oparciu o te zasady własne nauczanie na temat narodu formułował Jan Paweł II, uwzględniając sytuację zmieniającego się świata przełomu tysiącleci. Ważne miejsce w kontekście omawianego dyskursu na temat narodu i przysługujących mu praw, zajmuje także wskazanie błędnych zasad moralności narodowej, z dwiema podstawowymi – kosmopolityzm i nacjonalizm.

Bibliografia

  1. Źródła: [Google Scholar]
  2. PIUS XI, Mit brennender Sorge, https://nauczaniepapieskie.opoka.org.pl (25.09.2020). [Google Scholar]
  3. PIUS XII, Summi Pontificatus, https://nauczaniepapieskie.opoka.org.pl (25.09.2020). [Google Scholar]
  4. JAN XXIII, Pacem in terris, https://nauczaniepapieskie.opoka.org.pl (25.09.2020). [Google Scholar]
  5. SOBÓR WATYKAŃSKI II, Konstytucja duszpasterska o Kościele w świecie współczesnym «Gaudium et spes», w: Sobór Watykański II, Konstytucje. Dekrety. Deklaracje, Pallottinum, Poznań 2002, s. 526-606. [Google Scholar]
  6. PAWEŁ VI, Populorum progressio, https://nauczaniepapieskie.opoka.org.pl (25.09.2020). [Google Scholar]
  7. JAN PAWEŁ II, Centesimus annus, https://nauczaniepapieskie.opoka.org.pl (25.09.2020). [Google Scholar]
  8. JAN PAWEŁ II, Christifideles laici, https://nauczaniepapieskie.opoka.org.pl (25.09.2020). [Google Scholar]
  9. JAN PAWEŁ II, Dives in misericordia, https://nauczaniepapieskie.opoka.org.pl (25.09.2020). [Google Scholar]
  10. JAN PAWEŁ II, Ecclesia in Africa, https://papiez.wiara.pl/Dokumenty_JP2/Adhortacje (25.09.2020). [Google Scholar]
  11. JAN PAWEŁ II, Gratissimam sane, https://nauczaniepapieskie.opoka.org.pl (25.09.2020). [Google Scholar]
  12. JAN PAWEŁ II, Orientale Lumen, https://nauczaniepapieskie.opoka.org.pl (25.09.2020). [Google Scholar]
  13. JAN PAWEŁ II, Parati semper, https://nauczaniepapieskie.opoka.org.pl (25.09.2020). [Google Scholar]
  14. JAN PAWEL II, Reconciliatio et Paenitentia, https://nauczaniepapieskie.opoka.org.pl (25.09.2020). [Google Scholar]
  15. JAN PAWEŁ II, Redemptor hominis, https://nauczaniepapieskie.opoka.org.pl (25.09.2020). [Google Scholar]
  16. JAN PAWEŁ II, Sollicitudo rei socialis, https://nauczaniepapieskie.opoka.org.pl (25.09.2020). [Google Scholar]
  17. JAN PAWEŁ II, Veritatis splendor, https://nauczaniepapieskie.opoka.org.pl (25.09.2020). [Google Scholar]
  18. JAN PAWEŁ II, Homilia podczas Mszy św. odprawionej pod szczytem Jasnej Góry dla pielgrzymów z Dolnego Śląska i Śląska Opolskiego, 5 czerwca 1979, http://nauczaniejp2.pl/dokumenty/wyswietl/id/611 (15.09.2020) [Google Scholar]
  19. JAN PAWEŁ II, List Apostolski z okazji pięćdziesiątej rocznicy wybuchu drugiej wojny światowej, https://ekai.pl/papiez-na-lecie-wybuchu-wojny/ (20.09.2020). [Google Scholar]
  20. JAN PAWEŁ II, Przemówienie w siedzibie UNESCO, 2 czerwca 1980, http://wiez.pl/laboratorium/teksty.php?przyszlosc_czlowieka_zalezy_od_kultury_przemowieni&p=1 (15.09.2020). [Google Scholar]
  21. JAN PAWEŁ II, Przemówienie do Zgromadzenia Ogólnego Organizacji Narodów Zjednoczonych z okazji 50-lecia jej powstania, 5 października 1995, http://www.vatican.va/content/john-paul-ii/en/speeches/1995/october/documents/hf_jp-ii_spe_05101995_address-to-uno.html (15.09.2020). [Google Scholar]
  22. JAN PAWEŁ II, Orędzie na Światowy Dzień́ Pokoju 2000 roku, https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/jan_pawel_ii/przemowienia/dzien_pokoju_01012000.html (18.09.2020). [Google Scholar]
  23. Jan Paweł II, Przemówienie podczas audiencji z okazji przyznania Janowi Pawłowi II Nagrody Karola Wielkiego, 24 marca 2004, http://nauczaniejp2.pl/dokumenty/wyswietl/id/1380/pos/8/haslo/problemy%20rodziny,%20trudności%20rodziny (19.09.2020). [Google Scholar]
  24. JAN PAWEŁ II, Przesłanie z okazji 50. rocznicy powstania Papieskiego Komitetu Nauk Historycznych, 16 kwietnia 2004, http://nauczaniejp2.pl/dokumenty/wyswietl/id/1369 (18.09.2020). [Google Scholar]
  25. JAN PAWEŁ II, Przemówienie do uczestników zgromadzenia plenarnego Papieskich Dzieł Misyjnych, 11 maja 2004, http://nauczaniejp2.pl/dokumenty/wyswietl/id/1363/pos/4/haslo/cierpienie%20narodów (16.09.2020). [Google Scholar]
  26. JAN PAWEŁ II, Pamięć i tożsamość. Rozmowy na przełomie tysiącleci, Kraków: Znak 2005. [Google Scholar]
  27. FRANCISZEK, Przemówienie do uczestników sesji plenarnej Papieskiej Akademii Nauk Społecznych, 2 maja 2019, https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/franciszek_i/przemowienia/akademias_02052019.html (19.09.2020). [Google Scholar]
  28. PAPIESKA RADA «IUSTITIA ET PAX», Kompendium nauki społecznej Kościoła, Kielce: Jedność 2005. [Google Scholar]
  29. Opracowania: [Google Scholar]
  30. ANDERSON B., Wspólnoty wyobrażone. Rozważania o źródłach i rozprzestrzenianiu się nacjonalizmu, Kraków: Znak 1997. [Google Scholar]
  31. BABIŃSKI G., Pogranicze polsko-ukraińskie. Etniczność, zróżnicowanie religijne, tożsamość, Kraków: Nomos 1997. [Google Scholar]
  32. BARTH F., Grupy i granice etniczne: społeczna organizacja różnic kulturowych, w: Badanie kultury. Elementy teorii antropologicznej. Kontynuacje, red. M. KEMPNY, E. NOWICKA, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 2004. [Google Scholar]
  33. BRUBAKER R., Ethnicity without Groups, Cambridge: Cambridge University Press 2004. [Google Scholar]
  34. CALHOUN C., Nacjonalizm, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie i Profesjonalne 2007. [Google Scholar]
  35. CONNOR W., Ethnonationalism. The Quest for Understanding, Princeton: Princeton University Press 1994. [Google Scholar]
  36. DEUTSCH K., Nationalism and Social Communication. An Inquiry into the Foundations of Nationality, Cambridge: MIT Press 1966. [Google Scholar]
  37. GELLNER E., Narody i nacjonalizm, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1991. [Google Scholar]
  38. GIDDENS A., The Nation-State and Violence, Cambridge: Polity Press 1985. [Google Scholar]
  39. HROCH M., Małe narody Europy. Perspektywa historyczna, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich 2003. [Google Scholar]
  40. KŁOSKOWSKA A., Skąd i po co naród?, „Znak” 49(1997)3, s. 69-78. [Google Scholar]
  41. KŁOSKOWSKA A. Socjologia kultury, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 1983. [Google Scholar]
  42. KOHN H., The Idea of Nationalism. A Study in Origins and Background, New York: Routledge 2005. [Google Scholar]
  43. Leksykon politologii, red. A. ANTOSZEWSKI, R. HERBUT, Wrocław: Atla 2 2004. [Google Scholar]
  44. MISIAK R., Kosmopolityzm jako zagrożenie życia narodowego w nauczaniu społecznym Kościoła, „Colloquia Theologica Ottoniana” 2(2009)2, s. 41-53. [Google Scholar]
  45. MISIAK R., Nacjonalizm jako skrajność narodowa w nauczaniu społecznym Kościoła, „Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie” 22(2015), s. 257-272. [Google Scholar]
  46. PIOTROWSKI A., ZIÓŁKOWSKI M., Zróżnicowanie językowe a struktura społeczna, Warszawa: PWN 1976. [Google Scholar]
  47. PIWOWARSKI W., ABC katolickiej nauki społecznej, Pelplin: Wydawnictwo Diecezjalne 1993. [Google Scholar]
  48. SETON-WATSON H., Nations and States: An Enquiry into the Origins of Nations and the Politics of Nationalism, London: Westview Press 1977. [Google Scholar]
  49. Słownik katolickiej nauki społecznej, red. W. PIWOWARSKI, Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX 1993. [Google Scholar]
  50. Słownik pojęć i tekstów kultury: terytoria słowa, red. E. SZCZĘSNA, Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne 2002. [Google Scholar]
  51. SPIECKER M., Naród a wyznanie, „Naród – Wolność – Liberalizm” (Kolekcja Communio” 9), Poznań: Pallottinum 1994, s. 86-99. [Google Scholar]
  52. STRZESZEWSKI CZ., Nauczanie społeczne Piusa XII, „Chrześcijanin w świecie” 1989, nr 188, s. 68–79. [Google Scholar]
  53. TOSO M., Umanesimo sociale. Viaggio nella dottrina sociale della Chiesa e dintorni, Roma: LAS 2002. [Google Scholar]
  54. TUROWSKI J., Socjologia. Wielkie struktury społeczne, Lublin: TN KUL 1994. [Google Scholar]
  55. WEBER M., Gospodarka i społeczeństwo. Zarys socjologii rozumiejącej, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 2002. [Google Scholar]
  56. ZNANIECKI F., Współczesne narody, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 1990. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.