Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
Nagłówek strony

Tom 23 (2024)

Artykuły naukowe

Modlitwy nad ludem Środy Popielcowej i niedziel Wielkiego Postu w Mszale Pawła VI: Perspektywa teologiczno-historyczna

Opublikowane: 21.02.2025

Abstrakt

Prezentowany artykuł przedstawia zagadnienie wielkopostnych modlitw nad ludem (orationes super populum). Nowy Mszał rzymski z 2008 roku (podobnie jak Mszał z 2002 roku) zawiera w sobie większą liczbę tych oracji, które towarzyszą formularzom mszalnym okresu Wielkiego Postu. Jako że Kościół w Polsce od wielu lat oczekuje na wydanie tego mszału w języku polskim, przybliżone zostało teologiczno-historyczne znaczenie tych modlitw, które niedługo ujrzą światło dzienne. Celem opracowania stała się więc próba dotarcia do źródeł wspomnianych tekstów, przy jednoczesnym zaakcentowaniu ich wartości teologicznej. Artykuł został przez to podzielony na dwie części tematyczne, traktujące kolejno o aspekcie teologicznym i historycznym omawianego tematu. Dzięki temu możliwe jest zauważenie, w jaki sposób Kościół łączy teksty nowe i stare w obecnie obowiązujących księgach liturgicznych.

Bibliografia

  1. Absalon Sprinckirsbacensis, Sermones, w: Patrologia Latina, T. 211, ed. J. P. Migne, Paris 1855, s. 213–294. [Google Scholar]
  2. Barba M., Il Messale Romano. Tradizione e progresso nella terza edizione tipica, Roma 2004. [Google Scholar]
  3. Barba M., Missale Romanum. Processi evolutivi nella terza edizione emendata del 2008, [Google Scholar]
  4. Roma 2015. [Google Scholar]
  5. Beda Venerabilis, In Evangelim S. Joannis, w: Patrologia Latina, T. 92, ed. J. P. Migne, Paris 1850, s. 131–301. [Google Scholar]
  6. Blachnicki F., Liturgia a wspólnota, Kraków 2015. [Google Scholar]
  7. Brzeziński D., Mszał jako księga liturgiczna: geneza i ewolucja, „Teologia i Człowiek” 44(2018)4, s. 57–77. [Google Scholar]
  8. Congregatio de Culto Divino et Disciplina Sacramentorum, Institutio Generalis Missalis Romani, editio typica tertia emendata, Roma 2008. [Google Scholar]
  9. Congregatio de Culto Divino et Disciplina Sacramentorum, Reimpressio emendata „Missalis Romani”, „Notitiæ” 45(2008), s. 367–387. [Google Scholar]
  10. Das Sacramentarium Gregorianum nach dem Aachener Urexemplar, hg. D. H. Lietzmann, Münster in Westf. 1921. [Google Scholar]
  11. Decyk J., Wielki Post drogą do Paschy Chrystusa i Kościoła, „Roczniki Teologiczne” 52(2005)8, s. 231–246. [Google Scholar]
  12. Durak A., Symbole, znaki i gesty w celebracji liturgicznej, „Seminare” 17(2001), s. 117–124. [Google Scholar]
  13. Folen E., The Structure of the Mass, Its Elements and Its Parts, w: A commentary on the general instruction of the Roman Missal: developed under the auspices of the Catholic Academy of Liturgy and cosponsored by the Federation of Diocesan Liturgical Commissions, [Google Scholar]
  14. eds E. Foley, N. D. Mitchell, J. M. Pierce, Collegeville-Minnesota 2007, s. 113–198. [Google Scholar]
  15. Folsom C., The Liturgial Books of the Roman Rite. A guide to the study of their typology [Google Scholar]
  16. and history, T. 1, Napoli 2023. [Google Scholar]
  17. Franciszek, List Apostolski „Desiderio Desideravi” do biskupów, prezbiterów i diakonów, osób konsekrowanych i wiernych świeckich. O formacji liturgicznej ludu Bożego, Poznań 2022. [Google Scholar]
  18. Gamber K., Codices Liturgici Latini Antiquiores, p. II, Freiburg 1968. [Google Scholar]
  19. Gamber K., Kult und mysterium: das Liturgieverständnis der frühen, ungeteilten Christenheit, Regensburg 1983. [Google Scholar]
  20. Godefridus Admontensis, Homiliæ dominicales, w: Patrologia Latina, T. 174, ed. J. P. Migne, Paris 1854, 621–632. [Google Scholar]
  21. Goliszek P. T., Teologalne wychowanie w katechezie, „Roczniki Teologiczne” 11(2016), s. 129–139. [Google Scholar]
  22. Grzelak A., „To czyńcie na moją pamiątkę”. Z dziejów liturgii Mszy świętej sprawowanej w Kościele zachodnim, „Teologia Praktyczna” 7(2006), s. 147–163. [Google Scholar]
  23. Herveus Burgidolensis, Commentaria in Epistolas Pauli, w: Patrologia Latina, T. 181, ed. J. P. Migne, Paris 1854, s. 1591–1692. [Google Scholar]
  24. Janicki J. J., Sakramentarz Gelazjański („Reginensis Latinus 316”) – Zarys roli i znaczenie najstarszego mszału Kościoła, „Folia Historica Cracoviensia” 4–5(1997–1998), s. 139–151. [Google Scholar]
  25. Johnson C., Ward A., The sources of the Roman Missal, T. 1, Roma 1986. [Google Scholar]
  26. Kamasa V., Niewerbalne rytuały w liturgii mszalnej w perspektywie goffmanowskiej, „LingVaria” 3(2008)2, s. 147–154. [Google Scholar]
  27. Kongregacja Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów, Dyrektorium o pobożności ludowej i liturgii, Poznań 2003. [Google Scholar]
  28. Kowalczyk D., Desakralizacja kościołów. Rytuał sacrum czy profanum?, „Nurt SVD” 130(2011), s. 207–227. [Google Scholar]
  29. Kreczmański S., „Zbiór z Werony” – opis i zawartość, „Studia Pastoralne” 18(2022), s. 259–270. [Google Scholar]
  30. Kuznler M., Liturgia Kościoła, tłum. L. Balter, Poznań 1999. [Google Scholar]
  31. Le Sacramentaire Gélasien D’Angoulême, ed. P. Cagin, Mâcon 1918. [Google Scholar]
  32. Le sacramentaire grégorien: ses principales formes d’après les plus anciens manuscrits, ed. J. Deshusses, Fribourg-Suisse 1971. [Google Scholar]
  33. Liber Sacramentorum Paduensis (Padova, Biblioteca Capitolare, cod. D 47), a cura di A. Catella, F. Dell’Oro, A. Martini, F. Crivello, Roma 2005. [Google Scholar]
  34. Litawa K., Liturgia Wielkiego Tygodnia w rzymskich księgach liturgicznych od VIII do XII wieku, Kraków 2021. [Google Scholar]
  35. Liturgia Tridentina. Fontes – Indices – Concordantia 1568–1962, a cura di M. Sodi, A. Toniolo, P. Bruylants, Città del Vaticano 2010. [Google Scholar]
  36. Lodi E., Enchiridion Euchologicum Fontium Liturgicorum, Roma 1979. [Google Scholar]
  37. Malesa W., Teologia rubryk, „Roczniki Teologiczne” 62(2015)8, s. 71–85. [Google Scholar]
  38. Małaczyński F., Błogosławieństwa w mszale Pawła VI, „Ruch Biblijny i Liturgiczny” 32(1979)4, s. 228–234. [Google Scholar]
  39. Makowski D., „Lex orandi – lex credendi” in the Roman Liturgy:Using the Example of the 1965 Renewal of the Good Friday Universal Prayer, „Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego” 44(2024)1, s. 59–74. [Google Scholar]
  40. Margański B., Celebracja Mszy św. w świetle odnowionego Mszału rzymskiego (Wierność przepisom a możliwości twórcze kapłana), „Tarnowskie Studia Teologiczne” 11(1992), s. 177–187. [Google Scholar]
  41. Matwiejuk K., Sakramentarz jako księga liturgiczna, „Teologiczne Studia Siedleckie” 14(2017)14, s. 37–51. [Google Scholar]
  42. Miazek J., Czterysta lat Mszału Piusa V (1570–1970), „Warszawskie Studia Teologiczne” 22(2009)2, s. 93–104. [Google Scholar]
  43. Miazek J., Trzecie wydanie Mszału rzymskiego Pawła VI, „Warszawskie Studia Teologiczne” 16(2003), s. 181–199. [Google Scholar]
  44. Mikołajczak M., Historia i rozwój błogosławieństw w liturgii Kościoła katolickiego, „Ruch Biblijny i Liturgiczny” 29(1976)2–3, s. 162–171. [Google Scholar]
  45. Missale Parisiense anno 1738 publici iuris factum, ed. C. Johnson, A. Ward, Roma 1993, s. 612. [Google Scholar]
  46. Missale Romanum ex decreto Sacrosancti Oecumenici Concilii Vaticani II instauratum auctoritate Pauli pp. VI promulgatum, editio typica altera, Roma 1975. [Google Scholar]
  47. Missale Romanum ex decreto Sacrosancti Oecumenici Concilii Vaticani II instauratum auctoritate Pauli pp. VI promulgatum Ioannis Pauli pp. II cura recognitum, editio typica tertia emendata, 2008. [Google Scholar]
  48. Missale Romanum ex decreto Ss. Concilii Tridentini restitutum summorum pontificium cura recognitum, editio typica 1962, eds M. Sodi, A. Toniolo, Città del Vaticano 2007. [Google Scholar]
  49. Missalis Romani editio princeps Mediolani anno 1474 prelis mandata, a cura di A. Ward, C. Johnson, Roma 1996. [Google Scholar]
  50. Mojzeš M., Działanie Boże – źródło liturgii „par excellence”, „Polonia Sacra” 14(2010)27, s. 16–26. [Google Scholar]
  51. Mszał rzymski dla diecezji polskich, wyd. II, Poznań 2013. [Google Scholar]
  52. Nadolski B., Wewnętrzna struktura liturgii cd., „Ruch Biblijny i Liturgiczny” 21(1968)3, s. 168–179. [Google Scholar]
  53. Pontificale Romanum, editio typica 1961–1962, eds M. Sodi, A. Toniolo, Città del Vaticano 2008. [Google Scholar]
  54. Raffa V., Liturgia eucaristica. Mistagogia della Mssa: dalla storia e dalla teologia alla pastorale pratica, Roma 1998. [Google Scholar]
  55. Sacramentarium Veronense (Cod. Bibl. Veron. LXXXV [80]), eds L. C. Mohlberg, L. Eizenhöfer, P. Siffrin, Roma 1966. [Google Scholar]
  56. Sacra Rituum Congregatio, Decretum. De approbatio editionis typicæ Missalis Romani, w: Documenta Pontificia ad instaurationem liturgicam spectantia, T. I, ed. A. Bugnini, Roma 1953, s. 1201. [Google Scholar]
  57. Schlesinger R. E., ITE, MISSA EST! A Missional Liturgical Ecclesiology, Milwaukee 2016. [Google Scholar]
  58. Selejdak R., Kapłan sługą Eucharystii, „Częstochowskie Studia Teologiczne” 34(2006), s. 147–162. [Google Scholar]
  59. Sodi M., Toniolo A., Concordantia et indices Missalis Romani, editio typica tertia, Città del Vaticano 2002. [Google Scholar]
  60. Solano Arocena F. M., La tercera edición típica del „Missale Romanum”, „Anuario de Historia de la Iglesia” 12(2002), s. 263–270. [Google Scholar]
  61. Stec J., Msza Święta. Przewodnik. Uczestnictwo w Życiu Bożym, Jelenia Góra – Cieplice 2019. [Google Scholar]
  62. Syczewski T., Kompozycja i struktura modlitwy liturgicznej, „Roczniki Teologiczne” 46(1999)8, s. 139–152. [Google Scholar]
  63. Syczewski T., Znaczenie postaw i gestów dla świadomego udziału we Mszy świętej, „Ruch Biblijny i Liturgiczny” 56(2003)1, s. 43–52. [Google Scholar]
  64. Żądło A., Liturgia szczytem i źródłem modlitwy uczniów Chrystusa w Kościele starożytnym, „Teologia i Człowiek” 53(2021)1, s. 135–156. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.