Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
Teka Komisji Prawniczej PAN Oddział w Lublinie

Tom 13 Nr 2 (2020)

Artykuły

Kontrowersje wobec reformy postępowania karnego wprowadzonej ustawą z dnia 2 lipca 2019 roku

DOI: https://doi.org/10.32084/tekapr.2020.13.2-21  [Google Scholar]
Opublikowane: 31.12.2020

Abstrakt

W dniu 4 października 2019 r. weszła w życie obszerna reforma postępowania karnego, która wprowadziła liczne zmiany na wszystkich jego etapach. Zmiany zostały uzasadnione kilkoma celami, wśród których jako najważniejszy uznano stworzenie warunków do szybszego załatwiania spraw w postępowaniu sądowym, w tym przeciwdziałanie możliwości obstrukcji procesowej stron oraz zapobieganie zbędnemu powtarzaniu czynności dowodowych. Ustawodawca postawił sobie za zadanie także zlikwidowanie zbędnych formalizmów występujących w postępowaniu oraz założył stworzenie mechanizmów przyspieszenia prowadzenia postępowań przygotowawczych i wzmocnienia pozycji pokrzywdzonego w procesie karnym. Niewątpliwie zamierzenia ustawodawcy były słuszne i prowadziły do rozwiązania podstawowych problemów, jakie występują we współczesnym postępowaniu karnym, w szczególności w zakresie jego przewlekłości. Przyjęte w ustawie rozwiązania co do zasady zasługują na uznanie, szczególnie w aspekcie wyeliminowania zbędnych formalizmów występujących w postępowaniu karnym. Pomimo jednak wyrażonej w uzasadnieniu deklaracji woli poszanowania i zapewnienia przestrzegania wymaganych gwarancji procesowych, zwłaszcza związanych z ochroną uprawnień uczestników postępowania oraz zasadą rzetelności procesu karnego, prawodawcy nie do końca udało się utrzymać standard gwarancyjny, gdyż został on zredukowany na rzecz przyśpieszenia postępowania. W tym aspekcie omawiana nowelizacja może budzić poważne zastrzeżenia. Artykuł podejmuje próbę analizy przyjętych rozwiązań, zwłaszcza tych, które budzą najwięcej kontrowersji, w szczególności co do ich zgodności z wymaganiami stawianymi przez Konstytucję RP, Europejską Konwencję Praw Człowieka oraz minimalnymi standardami obowiązującymi w tym zakresie w Unii Europejskiej.

Bibliografia

  1. Drajewicz, Dariusz. 2017. “Reguły ne peius – uwagi de lege lata i de lege ferenda.” Przegląd Sądowy 4:86–120. [Google Scholar]
  2. Hofmański, Piotr. 2005. “Przewlekłość procesu karnego w Polsce i środki jej zwalczania.” In Zagubiona szybkość procesu karnego. Jak ją przywrócić, ed. Stanisław Waltoś, and Janina Czapska, 19–80. Warszawa: LexisNexis. [Google Scholar]
  3. Hofmański, Piotr, and Andrzej Wróbel. 2010. “Komentarz do art. 6 EKPC.” In Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności. Komentarz do art. 1–18. Tom I, ed. Leszek Garlicki, 241–460. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck. [Google Scholar]
  4. Hypś, Sławomir. 2019. “Komentarz do art. 66 k.k.” In Kodeks karny. Komentarz, ed. Alicja Grześkowiak, and Krzysztof Wiak, 522–31. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck. [Google Scholar]
  5. Jeż–Ludwichowska, Maria. 2011. “Krytycznie o koncepcji prekluzji dowodowej.” In Iudicium et Scientia. Księga Jubileuszowa prof. Romualda Kmiecika, ed. Anna Przyborowska–Klimczak, and Adam Taracha, 539–52. Warszawa: Wolters Kluwer Polska. [Google Scholar]
  6. Jodłowski, Jan. 2013. Zasada prawdy materialnej w postępowaniu karnym. Analiza w perspektywie funkcji prawa karnego. Warszawa: LEX a Wolters Kluwer business. [Google Scholar]
  7. Koper, Radosław. 2018. “Sens i bezsens reguł ne peius w procesie karnym.” Palestra 1:28–35. [Google Scholar]
  8. Mierzwińska–Lorencka, Joanna. 2020. Kodeks postępowania karnego. Komentarz do nowelizacji 2019. Warszawa: Wolters Kluwer Polska. [Google Scholar]
  9. Sakowicz, Andrzej, ed. 2015. Kodeks postępowania karnego. Komentarz. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck. [Google Scholar]
  10. Sakowicz, Andrzej, ed. 2018. Kodeks postępowania karnego. Komentarz. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck. [Google Scholar]
  11. Skrętowicz, Edward. 2009. “Z problematyki rzetelnego procesu karnego.” In Rzetelny proces karny. Księga jubileuszowa Profesor Zofii Świdy, ed. Jerzy Skorupka, 21–27.Warszawa: Oficyna. [Google Scholar]
  12. Świecki, Dariusz. 2020. „Komentarz do art. 454 k.p.k.” In Kodeks postępowania karnego. Komentarz, ed. Jerzy Skorupka. Legalis. [Google Scholar]
  13. Zagrodnik, Jarosław, ed. 2020a. Kodeks postępowania karnego. Komentarz praktyczny do nowelizacji 2019. Warszawa: Wolters Kluwer Polska. [Google Scholar]
  14. Zagrodnik, Jarosław, ed. 2020b. „Komentarz do art. 378a k.p.k.” In Kodeks postępowania karnego. Komentarz, ed. Jerzy Skorupka. Legalis. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.