Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
Teka Komisji Prawniczej PAN Oddział w Lublinie

Tom 12 Nr 2 (2019)

Artykuły

Małżeństwo – przedmiot wspólnej troski Kościoła i Państwa

DOI: https://doi.org/10.32084/tekapr.2019.12.2-12  [Google Scholar]
Opublikowane: 31.12.2019

Abstrakt

Kościół i państwo w ramach własnych porządków prawnych regulują sprawy małżeńskie. Związek małżeński wywodzi się z prawa naturalnego, Kościół wydobywa jego treść, strzeże integralności instytucji, zaś państwo gwarantuje skutki cywilne oraz udziela mu potrzebnej ochrony. Pojęcie małżeństwa dla państwa jest dynamiczne i zmienne, gdyż oparte jest na fakcie społecznym i podlega oddziaływaniu społecznemu warunkowanemu doraźnymi okolicznościami i użytecznością. Stąd dywergencja między podmiotami w rozumieniu małżeństwa się pogłębia. Relacja między Kościołem a państwem względem małżeństwa pokazuje silne oddziaływanie chrześcijaństwa na jego treść, a w niesprzyjających okolicznościach próbę obrony tego, co przynależy do jego istoty. Kościół na potrzeby zagwarantowania praw wierzących wypracował model relacji, w której państwo przyznaje skutki cywilne małżeństwu. Przy obiektywnym pojęciu małżeństwa, jakiego broni Kościół, wobec swojego roszczenia kompetencji względem małżeństw niekatolików, opartych na prawie naturalnym, Kościół powinien pielęgnować dialog i współpracę z państwem, korzystając z dostępnych mu środków, by zachować w społeczeństwie właściwe rozumienie instytucji małżeństwa, której istnienie jest gwarantem stabilności i ciągłości nie tylko wspólnoty wierzących, ale i całego społeczeństwa.

Bibliografia

  1. Adamczewski, Wojciech. 1996. „Uznanie skutków cywilnych małżeństwa kanonicznego w najnowszych umowach konkordatowych.” Ius Matrimoniale 1:169–93. [Google Scholar]
  2. Adamski, Franciszek. 1996. „Małżeństwo naturalne – jego sakralizacja i sekularyzacja.” W Małżeństwo w prawie świeckim i w prawie kanonicznym. Materiały Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej zorganizowanej w dniach 12 i 13 maja 1994 roku w Katowicach, red. Bronisław Czech, 87–105. Katowice: Instytut Wymiaru Sprawiedliwości. Ośrodek Terenowy przy Sądzie Wojewódzkim. [Google Scholar]
  3. Ardito, Sabibo. 1980. “Il matrimonio. I. Fondamenti generali.” In Il diritto nel mistero della Chiesa, ed. Gruppo Italiano Docenti di Diritto Canonico, vol. 3, 192–368. Roma: Libreria Editrice della Pontificia Università Lateranense. [Google Scholar]
  4. Barczewski, K. 1996. „Małżeństwo na tle podstawowych wartości obywatelskich.” W Małżeństwo w prawie świeckim i w prawie kanonicznym. Materiały Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej zorganizowanej w dniach 12 i 13 maja 1994 roku w Katowicach, red. Bronisław Czech, 53–64. Katowice: Instytut Wymiaru Sprawiedliwości. Ośrodek Terenowy przy Sądzie Wojewódzkim. [Google Scholar]
  5. Besta, Enrico. 1933. La famiglia nella storia del diritto italiano. Padova: Giuffrè. [Google Scholar]
  6. Bucci, Onorato. 1994. “Per la storia del matrimonio cristiano fra eredità giuridica e tradizione romanistica.” In Il matrimonio nel Codice dei canoni delle Chiese orientali. Studi Giuridici 32, 7–92. Città del Vaticano: Libreria Editrice Vaticana. [Google Scholar]
  7. Cappello, Felix M. 1961. Tractatus canonico-moralis de sacramentis. Vol 5: De matrimonio. Roma: Domus Editorials Marietti. [Google Scholar]
  8. Czech, Bogdan, red. 1996. Małżeństwo w prawie świeckim i w prawie kanonicznym. Materiały Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej zorganizowanej w dniach 12 i 13 maja 1994 roku w Katowicach. Katowice: Instytut Wymiaru Sprawiedliwości. Ośrodek Terenowy przy Sądzie Wojewódzkim. [Google Scholar]
  9. Gałkowski, Tomasz. 2015. „Dylematy wokół ustawy kanonicznej (II) – bonum commune czy communionis.” Prawo Kanoniczne 58, nr 4:43–65. [Google Scholar]
  10. Jedlecka, Wioletta. 2013. „Godność człowieka jako podstawa aksjologiczna porządku prawa Unii Europejskiej.” W Współczesne koncepcje ochrony wolności i praw podstawowych, red. Andrzej Bator, Mariusz Jabłoński, Marek Maciejewski, i Krzysztof Wójtowicz, 167–77. Wrocław: Prawnicza i Ekonomiczna Biblioteka Cyfrowa. Uniwersytet Wrocławski. Wydział Prawa Administracji i Ekonomii. [Google Scholar]
  11. Joyce, George H. 1954. Matrimonio cristiano. Studio storico-dottrinale. Roma: Edizioni Paoline. [Google Scholar]
  12. Kocik, Lucjan. 2003. „Społeczna kondycja rodziny w procesie globalizacji systemu aksjonormatywnego.” W Oblicze współczesnej rodziny polskiej, red. Bronisław Mierzwiński, i Ewa Dybowska, 19–29. Kraków: Wydawnictwo WAM. [Google Scholar]
  13. Kraiński, Wiesław. 2016. „Uprawnienia Kościoła katolickiego w odniesieniu do małżeństw niekatolików.” Roczniki Nauk Prawnych XXVI, nr 2:101–14. [Google Scholar]
  14. Krukowski, Józef. 2000. Kościół i państwo. Podstawy relacji prawnych. Lublin: Wydawnictwo KUL. [Google Scholar]
  15. Krukowski, Józef. 2009. „Warunki zawarcia małżeństwa kanonicznego ze skutkami cywilnymi w konkordatach współczesnych – studium prawno-porównawcze.” W Domine, ego servus tuus. Księga Pamiątkowa z okazji 50-lecia kapłaństwa ks. oficjała dr. Stefana Kośnika, red. Jarosław Babiński, 344–54. Warszawa: Wydawnictwo Sióstr Loretanek. [Google Scholar]
  16. Kusiak, Przemysław. 2018. „Prawne konteksty rozpadu małżeństwa w latach 1964–2018 w Polsce.” Poznańskie Zeszyty Humanistyczne XXXVI, 22–31. [Google Scholar]
  17. Moneta, Paolo. 1986. Il Matrimonio nel nuovo diritto canonico. Genova: Edizioni Culturali Internazionali. [Google Scholar]
  18. Navarrete, Urbano. 1978. “Competentia Ecclesiae in matrimonium baptizatrum eiusque limites.” Periodica 67, no. 1–2:95–115. [Google Scholar]
  19. Ottaviani, Alfredo. 1960. Institutiones iuris publici ecclesiastici. Vol 2: Ecclesia et Status. Città del Vaticano: Typis Polyglottis Vaticanis. [Google Scholar]
  20. Pawłowicz, Jacek J. 2012. „Ideologia gender realnym zagrożeniem dla rodziny.” Teologia i Moralność 11:139–54. [Google Scholar]
  21. Pokrywka, Marian. 2011. Antropologiczne podstawy moralności małżeństwa i rodziny. Lublin: Wydawnictwo KUL. [Google Scholar]
  22. Schillebeeckx, Edward. 1966. Le Mariage – Realité terrestre et mystére du salut. Paris: Éditions du Cerf. [Google Scholar]
  23. Slany, Krystyna. 2006. Alternatywne formy życia małżeńsko-rodzinnego w ponowoczesnym świecie. Kraków: Zakład Wydawniczy »NOMOS«. [Google Scholar]
  24. Smyczyński, Tadeusz. 2001. Prawo rodzinne i opiekuńcze. Analiza i wykładnia. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck. [Google Scholar]
  25. Spinelli, Lorenzo. 1985. Il diritto pubblico ecclesiastico dopo il Concilio Vaticano II. Lezioni di diritto canonico. In collaborazione con G. Dalla Torre. Milano: Giuffrè. [Google Scholar]
  26. Szlendak, Tomasz. 2010. Socjologia rodziny: ewolucja, historia, zróżnicowanie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. [Google Scholar]
  27. Zalewska, Paulina. 2014. „Wartości małżeńskie i ich znaczenie w teorii gender.” Family Forum 4:89–106. [Google Scholar]
  28. Żurek, Aldona. 2010. „Atrakcyjność instytucji małżeństwa we współczesnych społeczeństwach.” W Zalety i wady życia w rodzinie i poza rodziną, red. Anna Kotlarska–Michalska, 93–107. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.