Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
Biuletyn Stowarzyszenia Kanonistów Polskich

Tom 31 Nr 34 (2021)

Artykuły

Źródła impedimentum ligaminis (kan.1085 § 1 Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1983 roku) w pierwszej redakcji Decretum Gratiani

DOI: https://doi.org/10.32077/skp.2021.34.1-2  [Google Scholar]
Opublikowane: 30.06.2021

Abstrakt

Artykuł ten stanowi analizę instytucji przeszkody węzła małżeńskiego w pierwszej redakcji Dekretu Gracjana. We wprowadzeniu zawarto zarys współczesnej doktryny, następnie zaś przedstawiono ewolucję historyczną impedimentum ligaminis aż do okresu kanonistyki klasycznej zwracając szczególną uwagę na pojawienie się pierwszych form tej przeszkody, a także proces kształtowania się odpowiedniej terminologii prawniczej. Po przedstawieniu obecnego stanu badań odnoście do osoby autora Dekretu i jego dzieła, przeanalizowane zostały trzy causae, w których Gracjan podejmuje zagadnienie przeszkody węzła. Jego rozumienie tej instytucji, opierając się na założeniach teorii kopulacyjnej stanowi ważny krok na drodze rozwoju instytucji impedimentum ligaminis.

Bibliografia

  1. Adamczuk, Arkadiusz. 2009. Prawo i obraz w miniatorstwie średniowiecznym. Iluminowany rękopis Concordia discordantium canonum Gracjana w zbiorach Biblioteki Uniwersyteckiej KUL. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL. [Google Scholar]
  2. Alesandro, John A. 1971. Gratian’s Notion of Martial Consummation. Rome: Officium libri catholici. [Google Scholar]
  3. Bianchi, Paolo. 2006. Kiedy małżeństwo jest nieważne? Kraków: Wydawnictwo M. [Google Scholar]
  4. Biskupski, Stefan. 1956. Prawo małżeńskie Kościoła rzymskokatolickiego. Warszawa: IW PAX. [Google Scholar]
  5. Brundage, James A. 1987. Law, Sex, and Christian Society in Medieval Europe. Chicago: The University of Chicago Press. DOI: https://doi.org/10.7208/chicago/9780226077895.001.0001 [Google Scholar]
  6. Doran, Thomas. 1989. “L’impedimentum ligaminis.” Gli impedimenti nel matrimonio canonico. Scritti in memora di Ermanno Graziani, 159-76. Città del Vaticano: Libreria Editrice Vaticana. [Google Scholar]
  7. Doyle, Thomas. 1985. “Title VII: Marriage (cc. 1055-1165).” The Code of Canon Law, ed. James A. Coriden, Thomas J. Green, and Donald E. Heintschel, 737-826. New York–Mahwah: Paulist Press [Google Scholar]
  8. Duggan, Anne. 2021. “The nature of Alexanders III’s contribution to marriage law, with special reference to Licet preter solitum.” In Law and Marriage in Medieval and Early Modern Times, Proceedings of the Eighth Carlsberg Academy Conference on Medieval Legal History 2011, ed. Per Andersen, Kirsi Salonen, Helle Møller Sigh, and Helle Vogt, 43-63. Copenhagen: DJØF Publishing. [Google Scholar]
  9. Dzierżon, Ginter. 2015. „Jedność i nierozerwalność małżeństwa w pismach łacińskich Ojców Kościoła z II i III wieku.” Ius Matrimoniale 25, nr 1:59-76. DOI: https://doi.org/10.21697/im.2015.26.1.04 [Google Scholar]
  10. Dzierżon, Ginter. 2016. „Kształtowanie się instytucji przeszkód małżeńskich w kanonicznym porządku prawnym.” W Przeszkody małżeńskie w prawie kanonicznym, red. Wojciech Góralski, 15-36. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe UKSW. [Google Scholar]
  11. Eichbauer, Melodie. 2013. “Gratian’s Decretum and the Changing Historiographical Landscape.” History Compass no. 11/12:1111-125. DOI: https://doi.org/10.1111/hic3.12119 [Google Scholar]
  12. Fornés, Juan. 2011. „Poszczególne przeszkody zrywające.” W Codex Iuris Canonici. Kodeks Prawa Kanonicznego. Komentarz. Powszechne i partykularne ustawodawstwo Kościoła katolickiego. Podstawowe akty polskiego prawa wyznaniowego. Edycja polska na podstawie wydania hiszpańskiego, red. Piotr Majer, 791-812. Kraków: Wolters Kluwer Polska. [Google Scholar]
  13. Freisen, Joseph. 1893. Geschichte des kanonischen Eherecht bis zum Verfall der Glossenliteratur. Paderborn: Verlag von Ferdinand Schöningh. [Google Scholar]
  14. Gaudemet, Jean. 1989. Il martimonio in Occidente. Torino: SEI. [Google Scholar]
  15. Ghellinck de., Joseph. 1948. Le mouvement théologique du XIIe siècle. Bruges: Museum Lessianum, Section historique 10. [Google Scholar]
  16. Góralski, Wojciech. 2015. „Kanoniczne przeszkody małżeńskie – zarys problematyki.” Ius Matrimoniale 26, nr 4:29-52. DOI: https://doi.org/10.21697/im.2015.26.4.02 [Google Scholar]
  17. Haskins, Charles Homer. 1927. The Renaissance of the Twelflth Century. Cambridge: Harvard University Press. [Google Scholar]
  18. Heinzmann, Marcelo Cristian. 2002. Le leggi irritanti e inabilitanti. Natura e applicazione seconde il CIC 1983. Roma: Editrice Pontificia Università Gregoriana. [Google Scholar]
  19. Hersperger, Patrick. 2010. Kirche Magie und >Abergalube<. Superstitio in der Kanonistik des 12. und 13. Jahrhunderts. Köln–Weimar–Wien: Böhlau Verlag. DOI: https://doi.org/10.7788/boehlau.9783412212445 [Google Scholar]
  20. Hervada, Javier. 2013. Historia prawa naturalnego. Kraków: Wydawnictwo Petrus. [Google Scholar]
  21. Jacobi, Kerstin. 2004. Der Ehetraktat des Magisters Rolandus von Bologna. Hamburg: Verlag Dr Kovaĉ. [Google Scholar]
  22. Kaźmierski, Adam. 2015. Przeszkoda braku wieku do zawarcia małżeństwa (kan. 1083 KPK). Geneza, rozwój i praktyka określona w ustawodawstwie kościelnym i cywilnym. Wrocław: Wydawnictwo PWT. [Google Scholar]
  23. Koch, Günter. 1999. Sakramentologia – zbawienie przez sakramenty. Kraków: Wydawnictwo M. [Google Scholar]
  24. Kopycki, Paweł. 2013. Elementarz teologii ciała według Jana Pawła II. Częstochowa: Edycja Świętego Pawła. [Google Scholar]
  25. Kuttner, Stephan. 1955. “Notes on the roman meeting, on planning and method.” Traditio 11:431-39. DOI: https://doi.org/10.1017/S0362152900006449 [Google Scholar]
  26. Kuttner, Stephan. 1987. “Research on Gratian: Acta and agenda.” In Proceedings of the Seventh International Congress of Medieval Canon Law, ed. Peter Linehan, 3-26. Città del Vaticano: Biblioteca Apostolica Vaticana. [Google Scholar]
  27. Lenz, Philipp. 2018. „Die Glossierung und die Glossen in den frühesten Handschriften des Decretum Gratiani.” Bulletin of Medieval Canon Law 35:41-184. DOI: https://doi.org/10.1353/bmc.2018.0001 [Google Scholar]
  28. Maj, Zuzanna. 2017. „Przeszkody małżeńskie w świetle Kodeksu Prawa Kanonicznego oraz Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.” Ius Matrimoniale 28, nr 3:35-60. DOI: https://doi.org/10.21697/im.2017.28.3.03 [Google Scholar]
  29. McLaughlin, Terence. 1952. Summa Parisiensis on the “Decretum Gratiani”. Toronto: Pontifical Institute of Medieval Studies. [Google Scholar]
  30. Mesini, Candido. 1981. “Postille sulla biografia del ‘Magister Gratianus’ padre del diritto canonico.” Apollinaris 54: 509-37. [Google Scholar]
  31. Noonan, John T. 1977. “Who was Rolandus?” In Law, Church, and Society: Essays in Honor of Stephan Kuttner, ed. Kenneth Pennington, and Robert Somerville, 21-48. Philadelphia: University of Pennsylvania Press. [Google Scholar]
  32. Noonan, John T. 1979. “Gratian slept here: the changing identity of the father of the systematic study of canon law.” Traditio 35:145-72. DOI: https://doi.org/10.1017/S0362152900015038 [Google Scholar]
  33. Nowicka, Urszula. 2014. „Kategorie związków niesakramentalnych.” Ateneum Kapłańskie 162, z. 2:281-90. [Google Scholar]
  34. Nowicka, Urszula. 2016. „Przeszkoda węzła małżeńskiego.” W Przeszkody małżeńskie w prawie kanonicznym, red. Wojciech Góralski, 163-98. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe UKSW. [Google Scholar]
  35. Olivares, Estanislao. 1998. “Catálogos de impedimentos matrimoniales. Su evolución storica.” Archivio Teológico Granadino 61:41-191. [Google Scholar]
  36. Orłowska, Zofia. 2015. Sądowa ochrona nierozerwalności małżeństwa w alokucjach Jana Pawła II do Trybunału Roty Rzymskiej. Rzeszów: Wydawnictwo Bonus Liber. [Google Scholar]
  37. Pawluk, Tadeusz. 1984. Prawo kanoniczne według Kodeksu Jana Pawła II, t. III: Prawo małżeńskie. Olsztyn: Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne. [Google Scholar]
  38. Sobański, Remigiusz. 2006. Europa obojga praw. Katowice: Księgarnia św. Jacka. [Google Scholar]
  39. Sosnowski, Andrzej. 2017. „Impedimentum clandestinitatis. Kształtowanie się kanonicznej formy zawarcia małżeństwa.” Annales Canonici 13:295-334. DOI: https://doi.org/10.15633/acan.2228 [Google Scholar]
  40. Świaczny, Seweryn. 2004. Nierozerwalność małżeństwa a rozwiązanie małżeństwa naturalnego w prawie kanonicznym. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego. [Google Scholar]
  41. Tancred. 1841. Summa de matrimonio. Gottingen: Agathon Wunderlich, Vandenhoec & Ruprecht. [Google Scholar]
  42. Wei, John C. 2016. Gratian the theologian. Washington: The Catholic University of America Press. DOI: https://doi.org/10.2307/j.ctt19rmcjf [Google Scholar]
  43. Weigand, Rudolf. 1980. “Magister Rolandus und Paps Alexander III.” Archiv für katholisches Kirchenrecht 149:3-44. DOI: https://doi.org/10.30965/2589045X-14902028 [Google Scholar]
  44. Wernz, Franz Xaver, and Petrus Vidal. 1946. Ius canonicum. Vol. V. Romae: Pontificia Universitas Gregoriana. [Google Scholar]
  45. Winroth, Anders. 2000. The making of Gratian’s Decretum. Cambridge: Cambridge University Press. DOI: https://doi.org/10.1017/CBO9780511496639 [Google Scholar]
  46. Żurowski, Marian. 1987. Kanoniczne prawo małżeńskie Kościoła katolickiego. Katowice: Księgarnia św. Jacka. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.