Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki

Tom 32 Nr 1 (2023)

Varia

Służba kobiet w liturgii – Tradycja Kościoła a współczesna praktyka pastoralna. Stan badań na rok 2020 przed ogłoszeniem motu proprio „Spiritus Domini”

  • Jakub Akonom
DOI: https://doi.org/10.52097/lst.2023.1.53-67  [Google Scholar]
Opublikowane: 25.04.2023

Abstrakt

Liturgical ministry, which has its roots in the times before Jesus Christ’s birth, has been exercised by boys and young men for thousands years. The 20th century liturgical reforms have also opened doors to girls’ and women’s liturgical ministry. The aim of the article is to present the changes in celebration throughout history and to clarify the range of possibilities and general competences of women and girls during the celebration. The article presents state of the research in 2020 and does not include the issues raised in the motu proprio Spiritus Domini. The article is divided into four chronological parts. The first one deals with the archetypes of minsters from the Old Testament. The second one characterizes the evangelical context of the liturgical ministry. The third part describes the development of the altar boys’ service over the centuries. The fourth part concerns on the times after the Second Vatican Council, therefore on the actual liturgical renewal in the Church all over the world and in Poland. The text itself is based on the Holy Bible, the Church’s Magisterium’s documents and source literature. The thesis analyzes the above texts and is of analytical and theoretical nature. The result shows specific possibilities of women’s involvement in liturgical ministry structures. It also names the roles they undertake in liturgical groups during celebrations. Based on the available sources and historical circumstances it should be enabled for women and girls to engage in ministry that includes reading and singing, whereas the traditional liturgical ministry, apart from bringing the altar gifts by the laity, should be reserved for men and boys unless the diocesan bishop decides otherwise.

Bibliografia

  1. Pismo Święte [Google Scholar]
  2. Biblia Tysiąclecia, Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu wyd. V Poznań 2012. [Google Scholar]
  3. Nauczanie Kościoła [Google Scholar]
  4. Codex Iuris Canonici auctoritate Ioannis Pauli PP. II promulgatus / Kodeks Prawa Kanonicznego. Przekład polski zatwierdzony przez Konferencję Episkopatu Polski, Poznań 1984. [Google Scholar]
  5. Codex Iuris Canonici, Pii X Pontificis Maximi iussu digestus, Benedicti Papae XV auctoritate promulgatus. [Google Scholar]
  6. Franciszek, Motu proprio Spiritus Domini 10.01.2021, w: http://www.vatican.va/content/francesco/pl/motu_proprio/documents/papa-francesco-motu-proprio-20210110_spiritus-domini.html. [Google Scholar]
  7. Franciszek, Motu proprio Spiritus Domini 10.01.2021. [Google Scholar]
  8. Institutio generalis Missalis Romani r. III, w: Missale Romanum Ordo Missae, Watykan 1969. [Google Scholar]
  9. Instrukcja Inaestimabile Donum w sprawie niektórych norm dotyczących kultu tajemnicy Eucharystycznej, AAS 72 (1980), 18 [Google Scholar]
  10. Instrukcja o niektórych kwestiach. dotyczących współpracy wiernych świeckich w ministerialnej posłudze kapłanów, Watykan 15.08.1997. [Google Scholar]
  11. Jan Paweł II, List apostolski w dwudziestą piątą rocznicę ogłoszenia Konstytucji Soborowej „Sacrosanctum Concilum” o świętej liturgii. Watykan 1988. [Google Scholar]
  12. Kongregacja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentówn Instrukcja Redemptionis Sacamentum, 25.03.2004. 8, AAS, R. 96, 2004, 549–601. [Google Scholar]
  13. List apostolski w dwudziestą piątą rocznicę ogłoszenia Konstytucji Soborowej „Sacrosanctum Concilum” o świętej liturgii. Watykan 1988, 12. [Google Scholar]
  14. List okólny do Przewodniczących Konferencji Episkopatów, Prot. N. 2482/93, 15 marca 1994, por. Notitiae: Congregazione per il Culto Divino e la Disciplina Notitiae 30 [1994], 333–335, por. List do pewnego biskupa, 27 lipca 2001, Notitiae 38 (2002), 46–54. [Google Scholar]
  15. Międzydykasterialna instrukcja Ecclesiae de mysterio, 15 sierpnia 1997, nr 4, por. Notitiae 34 [1998], 9–42. [Google Scholar]
  16. Pius XII, Mediator Dei et hominum, 20 XI 1947 r., w: https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/pius_xii/encykliki/mediator_dei_20111947.html, (dostęp z dnia 10.01.2021). [Google Scholar]
  17. Przepisy wykonawcze do Instrukcji Kongregacji ds. Sakramentów i Kultu Bożego Inaestimabile Donum z 3 IV 1980 – (11 XII 1980), p .VIII. [Google Scholar]
  18. Sobór Watykański II, Konstytucja o Liturgii Świętej Sacrosanctum Concilium,w: Sobór Watykański II, Konstytucje, dekrety, deklaracje, Pallottinum, Poznań 1986. [Google Scholar]
  19. Sobór Watykański II, Konstytucja o Liturgii Świętej Sacrosanctum Concilium, w: Sobór Watykański II, Konstytucje, dekrety, deklaracje, Pallottinum, Poznań 1986. [Google Scholar]
  20. Święta Kongregacja ds. Sakramentów i Kultu Bożego, [Google Scholar]
  21. Święta Kongregacja ds. Sakramentów i Kultu Bożego, Instrukcja Immensae Caritatis na temat ułatwień w przyjmowaniu Komunii sakramentalnej 20.01.1973, AAS 65 (1973), 264–271, I–IV. [Google Scholar]
  22. Święta Kongregacja Obrzędów, Instrukcja Inter Oecumenici. O należytym wykonywaniu Konstytucji o Liturgii Świętej 26.09.1964, 50, AAS 56 (1964). [Google Scholar]
  23. Święta Kongregacja Obrzędów, Instrukcja Tres adhinc annos. O należytym wykonywaniu Konstytucji o Liturgii Świętej 4.05.1967, p. 18, w: Wiadomości Archidiecezjalne Warszawskie, Rok LVII, Sierpień 1967, 169 – 173. [Google Scholar]
  24. Wyjaśnienie Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów z 15 marca 1994 r. przypomniane i potwierdzone przez prefekta tejże Kongregacji 27 lipca 2001 r. [Google Scholar]
  25. Dokumenty Konferencji Episkopatu Polski [Google Scholar]
  26. Dyrektorium Duszpasterstwa Służby Liturgicznej, Warszawa 2009. [Google Scholar]
  27. Program formacyjny służby liturgicznej, 2013. [Google Scholar]
  28. Wskazania Konferencji Episkopatu Polski odnośnie do nadzwyczajnego szafarza Komunii świętej z 9 marca 2006, w: .https://nszafarze.pl/index.php/o-nas/dokumenty/6-dokumenty (dostęp: 08.07.2022). [Google Scholar]
  29. Literatura przedmiotu [Google Scholar]
  30. Adamczyk J., Możliwość udziału kobiet w ministerialnej posłudze Kościoła, Poznańskie Studia Teologiczne 20 (2006), 179–200. [Google Scholar]
  31. Adamiak E., Kobieta w Kościołach i wspólnotach chrześcijańskich. Próba syntezy teologicznej, Poznańskie Studia Teologiczne 2 (2001), 91–114. [Google Scholar]
  32. Blachnicki F., Formacja służby liturgicznej, 7. [Google Scholar]
  33. Borobio, D. La mujer come agente de la celebración litúrgica. Servicios y ministerios litúrgicos, Phase 56 (2016), 139–155. [Google Scholar]
  34. Chmiel J.,, Model kobiety w Biblii. Zarys hermeneutyczny, Ruch Biblijny i Liturgiczny 48 (1995), 255–259. [Google Scholar]
  35. Eisenberg J.,, Kobieta w czasach Biblii, Gdańsk 1986. [Google Scholar]
  36. Erdö P., „Sacra ministeria” a publiczne funkcje w Kościele, Communio 17 (1997) nr 3, 53–61. [Google Scholar]
  37. Erhlich E., Biblia o kobiecie, Ruch Biblijny i Liturgiczny 6, rok XXVIII 1975, 245–252. [Google Scholar]
  38. Kokot M., Znaczenie i główna myśl przedmarkowego opowiadania o Przemienieniu Pańskim, Collectanea Theologica 51/1, 33–47. [Google Scholar]
  39. Krakowiak Cz., Ministrantki przy ołtarzu?, w: https://www.liturgia.pl/Ministrantki-przy-oltarzu/ (dostęp: 10.01.2021). [Google Scholar]
  40. Krakowiak Cz., Posługi i funkcje świeckich w liturgii w świetle nowego „Ogólnego wprowadzenia do Mszału Rzymskiego” i instrukcji „Redemptionis Sacramentum”, w: Liturgia i ewangelizacja, red. W. Kazimieruk, I. Chłopkowska, Warszawa–Siedlce 2005, 21–48. [Google Scholar]
  41. Krakowiak Cz., Święcenia niższe, posługi i funkcje wiernych świeckich w liturgii, Lublin 2019. [Google Scholar]
  42. Krakowiak Cz., Teologiczne i normatywne zasady współpracy świeckich w ministerialnej posłudze kapłanów, Roczniki Teologiczne 48 (2001), z. 8, 41–44. [Google Scholar]
  43. Krzystek A., Odnowa liturgiczna pięćdziesiąt lat po ogłoszeniu soborowej konstytucji Sacrosanctum Concillum w Metropolii Szczecińsko-Kamieńskiej, Colloquia Theologica Ottoniana 2/2015, 105–138. [Google Scholar]
  44. Krzywkowska J., Wybrane aspekty posłannictwa wiernych według Kodeksu Prawa Kanonicznego, Kościół i Prawo 4(17) 2015, nr 2, 39–53. [Google Scholar]
  45. Litawa K., Posługi świeckich w liturgii eucharystycznej – zarys historyczny, Liturgia Sacra 29 (2022), nr 1, 37–59. [Google Scholar]
  46. Martimort G., La question de service des femmes à l’autel, Notitiae 16 (1980), 8–16. [Google Scholar]
  47. Nadolski B., Liturgika, t. III, Sakramenty. [Google Scholar]
  48. Nawracała T., Kapłaństwo – sakramentalne początki posługi ministerialnej, Studia Gdańskie XXXVII, 99–113. [Google Scholar]
  49. Nowak J., Historia posług w Kościele, Liturgia Sacra 3 (1997), nr 2, 53–57. [Google Scholar]
  50. Przybyła T., Formacja ministrantów w ujęciu ks. Franciszka Blachnickiego, Kraków 2017. [Google Scholar]
  51. Słowikowska A., Uczestnictwo wiernych świeckich w liturgii Kościoła łacińskiego. Studium kanoniczne, Lublin 2014. [Google Scholar]
  52. Steć D., Natura kobiety w ujęciu biblijnym, w: https://www.stowarzyszeniefidesetratio.pl/Presentations0/2012-4Stec.pdf (dostęp: 10.01.2021). [Google Scholar]
  53. Stypułkowska B., Perykopa o Przemienieniu Pańskim w katechezie biblijnej, Częstochowskie Studia Teologiczne XXXIV, 2006, 163–190. [Google Scholar]
  54. Szarzec J., Kobiety pierwszego Kościoła, w: http://www.portalcel.pl/kobiety-pierwszego-kosciola (dostęp: 10.01.2021). [Google Scholar]
  55. Szczepaniec S., Program formacyjny służby liturgicznej, „Anamnesis” 21, 2015, nr 2 (81), 59–64. [Google Scholar]
  56. Szwagrzyk T., Ministrant do Mszy Św. i jego ubiór, Ruch Biblijny i Liturgiczny 10, (1957), 317–322. [Google Scholar]
  57. Tomasz z Akwinu, Suma teologiczna, t. 28, Eucharystia, w: http://www.katedra.uksw.edu.pl/suma/suma_28.pdf (dostęp: 10.01.2021). [Google Scholar]
  58. Pozostałe [Google Scholar]
  59. Didache 15, 1–2, w: Ojcowie Apostolscy, oprac. W. Myszor, Warszawa 1990. [Google Scholar]
  60. Gądecki S., List do ministrantów, Poznań 2004, w: https://liturgia.wiara.pl/doc/420670.List-do-ministrantow (dostęp: 10.01.2021). [Google Scholar]
  61. Historia ministrantów, w : http://www.psmlublin.pl/historia-ministrantow/ (dostęp: 10.01.2021). [Google Scholar]
  62. Homilia w czasie Mszy św. z okazji jubileuszu Liturgicznej Służby Ołtarza (Tarnów – Katedra, 17 września 2011 r.), w: https://currenda.diecezja.tarnow.pl/archiwum/09-11/art-10.php (dostęp: 10.01.2021). [Google Scholar]
  63. Justyn, Apologia 61 w: M. Michalski, Antologia literatury patrystycznej, t. 1, Warszawa 1975, 97. [Google Scholar]
  64. Ministrant z Szilo, w: https://www.ministranci.pl/Archiwum/2012/1-2012/Z-komza/Biblia/Ministrant-z-Szilo (dostęp: 10.01.2021). [Google Scholar]
  65. Ministrantki przy ołtarzu, w: https://www.liturgia.pl/Ministrantki-przy-oltarzu/ (dostęp: 10.01.2021). [Google Scholar]
  66. Skąd się wzięli ministranci?, w: http://parafiarzepin.pl/ministranci/skad-sie-wzieli-ministranci.html (dostęp: 10.01.2021). [Google Scholar]
  67. Święci męczennicy Korneliusz, papież, i Cyprian, biskup, w: https://brewiarz.pl/czytelnia/swieci/09-16a.php3 (dostęp: 10.01.2021). [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.