Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki

Nr 8 (2023)

Artykuły

Dokąd zmierza ochrona konsumenta w procesie cywilnym?

  • Tadeusz Zembrzuski
Opublikowane: 05.02.2024

Abstrakt

In recognition of the concept of consumers’ right to a fair trial, protection of individual and collective consumer interests should be extended across Europe as well as nationally. The need to affirm the processual position of so-called vulnerable parties in civil procedure is as much a complex matter as it is multi-faceted. The fact that the legislator devised new separate proceedings for cases involving consumers is a manifestation of the equalizing justice principle having been realized. It introduces statutory discrimination in the area of civil procedural law. Regardless, one may well doubt whether the current form of this procedure comprises enough significant deviations from ordinary proceedings to justify such nature being conferred upon it. The present reflections form part of a broader discussion regarding the structure, form, and suitability of procedural law.

Bibliografia

  1. Cieślak Sławomir, Powiązania wewnątrzsystemowe w postępowaniu cywilnym, Warszawa 2013 [Google Scholar]
  2. Czeszejko-Sochacki Zdzisław, Prawo do sądu w świetle Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej (Ogólna charakterystyka), „Państwo i Prawo” 1998/11–12 [Google Scholar]
  3. Dybka Wojciech, Konsumenckie prawo do sądu, Warszawa 2018 [Google Scholar]
  4. Ereciński Tadeusz, O uwarunkowaniach, potrzebie oraz zakresie nowego kodeksu postępowania cywilnego, „Polski Proces Cywilny” 2010/1 [Google Scholar]
  5. Ereciński Tadeusz, Postępowania odrębne de lege lata i de lege ferenda (w:) Ewolucja polskiego postępowania cywilnego wobec przemian politycznych, społecznych i gospodarczych, red. H. Dolecki, K. Flaga-Gieruszyńska, Warszawa 2009 [Google Scholar]
  6. Ereciński Tadeusz, Weitz Karol, Efektywność ochrony prawnej udzielanej przez sądy w Polsce, „Przegląd Sądowy” 2005/10 [Google Scholar]
  7. Fierich Franciszek Xawery, O władzy dyskrecjonalnej sędziego w ustnem postępowaniu cywilnem jako środku skupienia materiału procesowego, Kraków 1891 [Google Scholar]
  8. Gajda-Roszczynialska Katarzyna, Czy potrzebne jest w polskim procesie cywilnym nowe postępowanie odrębne: postępowanie z udziałem konsumentów?, „Polski Proces Cywilny” 2023/4 [Google Scholar]
  9. Gajda-Roszczynialska Katarzyna, Sprawy o ochronę indywidualnych interesów konsumentów w postępowaniu cywilnym, Warszawa 2012 [Google Scholar]
  10. Gajda-Roszczynialska Katarzyna, System koncentracji materiału procesowego po zmianach wprowadzonych na mocy ustawy z 4.07.2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw w postępowaniu zwyczajnym, „Polski Proces Cywilny” 2020/1 [Google Scholar]
  11. Gnela Bogusława, Czy reguły postępowania przed sądem polubownym są przydatne w dążeniu do skutecznego rozstrzygania sporów konsumenckich?, „ADR. Arbitraż i Mediacja” 2009/1 [Google Scholar]
  12. Góra-Błaszczykowska Agnieszka, Zasada równości stron w procesie cywilnym, Warszawa 2008 [Google Scholar]
  13. Grzegorczyk Paweł, Postępowania odrębne w świetle projektowanych zmian Kodeksu postępowania cywilnego (w:) Reforma postępowania cywilnego w świetle projektów Komisji Kodyfikacyjnej, red. K. Markiewicz, Warszawa 2011 [Google Scholar]
  14. Hajduczenia Hubert, Glosa do postanowienia z dnia 13 lutego 2014 r., II PZP 1/13, OSP 2015/9, poz. 84 [Google Scholar]
  15. Jakubecki Andrzej, Jednolitość czy różnorodność postępowania cywilnego? Optymalny model kodeksu postępowania cywilnego, „Gdańskie Studia Prawnicze” 2022/5 [Google Scholar]
  16. Kostwiński Marcin, Czy postępowanie z udziałem konsumentów (art. 45814 i n. k.p.c.) „krzyżuje się” z postępowaniem w sprawach gospodarczych (art. 4581 i n. k.p.c.)?, „Polski Proces Cywilny” 2023 (w druku) [Google Scholar]
  17. Kotowicz Mateusz, Glosa do postanowienia SN z dnia 13 lutego 2014 r., II PZP 1/13, „Polski Proces Cywilny” 2016/2 [Google Scholar]
  18. Kulski Robert, Odrębności postępowania w sprawach gospodarczych, „Monitor Prawniczy” 2019/21 [Google Scholar]
  19. Łętowska Ewa, Europejskie prawo umów konsumenckich, Warszawa 2004 [Google Scholar]
  20. Markiewicz Krystian, Właściwość sądu w procesie cywilnym wobec przemian politycznych, społecznych i gospodarczych (w:) Ewolucja polskiego postępowania cywilnego wobec przemian politycznych, społecznych i gospodarczych, red. H. Dolecki, K. Flaga-Gieruszyńska, Warszawa 2009 [Google Scholar]
  21. May Joanna, Celowość utrzymania postępowania w sprawach z zakresu prawa pracy jako postępowania odrębnego, „Gdańskie Studia Prawnicze” 2022/5 [Google Scholar]
  22. May Joanna, Umowy prorogacyjne w sprawach z zakresu prawa pracy (w:) Ochrona strony słabszej stosunku prawnego. Księga jubileuszowa ofiarowana Profesorowi Adamowi Zielińskiemu, red. M. Boratyńska, Warszawa 2016 [Google Scholar]
  23. Mędrala Małgorzata, Funkcja ochronna cywilnego postępowania sądowego w sprawach z zakresu prawa pracy, Warszawa 2011 [Google Scholar]
  24. Obrębski Robert, Kwalifikacja sprawy gospodarczej – odrębności proceduralne i ustrojowe, „Przegląd Prawa Handlowego” 2001/1 [Google Scholar]
  25. Olaś Andrzej, E pluribus unum? O optymalny model procedury cywilnej w sprawach spornych – uwagi na tle Modelowych Europejskich Reguł Postępowania Cywilnego, „Gdańskie Studia Prawnicze” 2022/5 [Google Scholar]
  26. Osowy Piotr, Aktywność informacyjna sądu a ustawowe granice pomocy stronie – rozważania na tle art. 5 k.p.c., „Rejent” 2003/7–8 [Google Scholar]
  27. Pecyna Marlena, Postępowanie w sprawach konsumenckich (w:) System Postępowania Cywilnego, t. 6, Postępowania odrębne, red. A. Machnikowska, Warszawa 2022 [Google Scholar]
  28. Pietrzkowski Henryk, Prawo do rzetelnego procesu w świetle zmienionej procedury cywilnej, „Przegląd Sądowy” 2005/10 [Google Scholar]
  29. Pietrzkowski Henryk, Prawo do sądu (wybrane zagadnienia), „Przegląd Sądowy” 1999/11–12 [Google Scholar]
  30. Rejdak Monika, Definicja konsumenta w rozumieniu kodeksu cywilnego (art. 221 k.c.), „Rejent” 2006/1 [Google Scholar]
  31. Rejdak Monika, Współczesne przemiany w procesie cywilnym w odniesieniu do ochrony interesów konsumentów (indywidualnych, zbiorowych oraz grupowych) (w:) Jus et remedium. Księga jubileuszowa Profesora Mieczysława Sawczuka, red. A. Jakubecki, J.A. Strzępka, Warszawa 2010 [Google Scholar]
  32. Rylski Piotr, Jednolitość czy dywersyfikacja postępowania cywilnego?, „Gdańskie Studia Prawnicze” 2023/1 [Google Scholar]
  33. Rylski Piotr, O nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego w ogólności, „Palestra” 2019/11–12 [Google Scholar]
  34. Samson Maciej, Rozwój idei ochrony konsumenta po 1926 r. Konsument w ujęciu prawnym i ekonomicznym, „Studia Ekonomiczne” 2013/3 [Google Scholar]
  35. Siedlecki Władysław, Nieważność procesu cywilnego, Warszawa 1965 [Google Scholar]
  36. Skotnicka Eliza, Zasada konstradyktoryjności i postulat sprawnego postępowania cywilnego a ochrona praw konsumentów w świetle dyrektywy 93/12, „Europejski Przegląd Sądowy” 2010/3 [Google Scholar]
  37. Strus-Wołos Monika, Postępowanie odrębne z udziałem konsumentów – czy potrzebne jest procesowe wzmocnienie ochrony konsumenta?, „Polski Proces Cywilny” 2023/2 [Google Scholar]
  38. Szczurowski Tomasz, Prekluzja twierdzeń i dowodów w nowym postępowaniu gospodarczym (w:) Praktyka wobec nowelizacji postępowania cywilnego – konsekwencje zmian, red. M. Dziurda, T. Zembrzuski, Warszawa 2021 [Google Scholar]
  39. Weitz Karol, Między systemem dyskrecjonalnej władzy sędziego a systemem prekluzji – ewolucja regulacji prawa polskiego (w:) Ewolucja polskiego postępowania cywilnego wobec przemian politycznych, społecznych i gospodarczych, red. H. Dolecki, K. Flaga-Gieruszyńska, Warszawa 2009 [Google Scholar]
  40. Weitz Karol, Nowe rozwiązania dotyczące ochrony słabszej strony stosunku prawnego w rozporządzeniu Bruksela Ia (w:) Ochrona strony słabszej stosunku prawnego. Księga jubileuszowa ofiarowana Profesorowi Adamowi Zielińskiemu, red. M. Boratyńska, Warszawa 2016 [Google Scholar]
  41. Weitz Karol, System koncentracji materiału procesowego według projektu zmian Kodeksu postępowania cywilnego (w:) Reforma postępowania cywilnego w świetle projektów Komisji Kodyfikacyjnej, red. K. Markiewicz, Warszawa 2011 [Google Scholar]
  42. Weitz Karol, Współczesne problemy kodyfikacji prawa postępowania cywilnego, „Forum Prawnicze” 2020/3 [Google Scholar]
  43. Wengerek Edmund, Koncentracja materiału procesowego w postępowaniu cywilnym, Warszawa 1958 [Google Scholar]
  44. Wołodkiewicz Bartosz, Zembrzuski Tadeusz, Właściwość umowna i badanie właściwości sądu – aktywność sędziego czy strony? (w:) Wykonywanie zobowiązań. Księga Jubileuszowa dedykowana Profesorowi Adamowi Brzozowskiemu, red. K. Bilewska, W. Kocot, D. Krekora-Zając, Warszawa 2021 [Google Scholar]
  45. Wróbel Andrzej, Autonomia proceduralna państw członkowskich. Zasada efektywności i zasada efektywnej ochrony sądowej w prawie Unii Europejskiej, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2005/1 [Google Scholar]
  46. Zedler Feliks, Co dalej z kodeksem postępowania cywilnego (w:) Czterdziestolecie Kodeksu postępowania cywilnego. Zjazd Katedr Postępowania Cywilnego w Zakopanem (7–9.10.2005 r.), Kraków 2006 [Google Scholar]
  47. Zembrzuski Tadeusz, Badanie właściwości miejscowej sądu w sprawach z udziałem konsumentów z perspektywy prawa wspólnotowego (w:) Ars in vita. Ars in iure. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Januszowi Jankowskiemu, red. A. Barańska, S. Cieślak, Warszawa 2018 [Google Scholar]
  48. Zembrzuski Tadeusz, Koncentracja materiału procesowego – w poszukiwaniu właściwej drogi (w:) Praktyka wobec nowelizacji postępowania cywilnego – konsekwencje zmian, red. M. Dziurda, T. Zembrzuski, Warszawa 2021 [Google Scholar]
  49. Zembrzuski Tadeusz, Nadużycie prawa procesowego de lege lata (w:) Przeciwdziałanie nadużyciu uprawnień procesowych w postępowaniu sądowym, red. J. Kosonoga, Warszawa 2022 [Google Scholar]
  50. Zembrzuski Tadeusz, Nieważność postępowania w procesie cywilnym, Warszawa 2017 [Google Scholar]
  51. Zembrzuski Tadeusz, Pouczanie strony występującej w procesie cywilnym bez zawodowego pełnomocnika co do wnoszenia środków zaskarżenia (w:) Ochrona strony słabszej stosunku prawnego. Księga jubileuszowa ofiarowana Profesorowi Adamowi Zielińskiemu, red. M. Boratyńska, Warszawa 2016 [Google Scholar]
  52. Zembrzuski Tadeusz, Pozbawienie możności obrony praw strony w orzecznictwie Sądu Najwyższego (w:) Ius est a iustitia appellatum. Księga Jubileuszowa dedykowana Profesorowi Tadeuszowi Wiśniewskiemu, red. M. Tomalak, Warszawa 2017 [Google Scholar]
  53. Zembrzuski Tadeusz, Rights Protection Evolvement in Polish Judicial Proceedings – New Separate Proceedings (w:) Law and Social Values. Conference Collection of Papers, Niš 2023 (w druku) [Google Scholar]
  54. Zembrzuski Tadeusz, Skarga kasacyjna. Dostępność w postępowaniu cywilnym, Warszawa 2011 [Google Scholar]
  55. Zembrzuski Tadeusz, Właściwość sądu w sprawach cywilnych z udziałem konsumenta, „Przegląd Sądowy” 2021/2 [Google Scholar]
  56. Zembrzuski Tadeusz, Wpływ zaprzestania prowadzenia działalności gospodarczej na przebieg procesu cywilnego, „Przegląd Prawa Handlowego” 2009/8 [Google Scholar]
  57. Zembrzuski Tadeusz, Względny przymus bezwzględny, czyli pełnomocnik procesowy w sprawach własności intelektualnej (w:) In varietate concordia. Księga jubileuszowa Profesora Ryszarda Skubisza, red. E. Całka, A. Jakubecki, M. Nazar, A. Niewęgłowski, R. Poździk, Warszawa 2022 [Google Scholar]
  58. Zieliński Andrzej, Uprzywilejowanie niektórych rodzajów roszczeń w postępowaniu cywilnym (w:) Studia z prawa postępowania cywilnego. Księga pamiątkowa ku czci Zbigniewa Resicha, red. M. Jędrzejewska, T. Ereciński, Warszawa 1985 [Google Scholar]