Skip to main navigation menu Skip to main content Skip to site footer

No. 4 (2024)

Glosy

What does mercy mean in criminal law? A few remarks on the neglect of the philosophy of law. Partly approving and partly critical commentary on decision of the Supreme Court of 8 July 2019 (V KK 317/18)

  • Tomasz Snarski
Published: 2024-07-11

Abstract

The author analyses one of the few examples of Polish case law in criminal cases where the notion of mercy is used. In the author’s opinion, the commented decision of the Supreme Court deserves a mixed, partly approving and partly critical assessment. The use of the notion of mercy in criminal law in general must be assessed positively. What is negative, however, is the manner in which the Supreme Court did so, which amounts to a laconic thesis, nearly without justification, about the importance of mercy for the process of making criminal law valuations. The commented decision of the Supreme Court of 2018 is also, at the same time, an impetus to make some remarks about the role of philosophical argumentation in criminal law.

References

  1. Abdallah-Krzepkowska Beata, Rahma i miłosierdzie – (nie)adekwatność pojęć, „Nurt SVD” 2017/51/1 (141), s. 224–237 [Google Scholar]
  2. Ajdukiewicz Kazimierz, O sprawiedliwości (w:) Język i poznanie. Wybór pism z lat 1920–1939, Warszawa 1985, t. 1, s. 365–376 [Google Scholar]
  3. Bieńkowska Danuta, Miłosierdzie (w:) Nazwy wartości. Studia leksykalno-semantyczne, red. J. Bartmiński, M. Mazurkiewicz-Brzozowska, Lublin 1993, t. 1 [Google Scholar]
  4. Ciepły Filip, Chrześcijańska koncepcja kary kryminalnej a współczesne poglądy na karę, Lublin 2010 [Google Scholar]
  5. Duff Antony, Mercy (w:) The Oxford Handbook of Philosophy of Criminal Law, red. J. Deigh, D. Dolinko, Oxford-New York 2011, s. 467–492 [Google Scholar]
  6. Gorlewska Ewa, Nazwy wartości uniwersalnych w polskiej Konstytucji – znaczenia tekstowe i konotacje potoczne (w:) Logos – filozofia słowa. Szkice o pograniczach języka, filozofii i literatury, red. K. Andruczyk, E. Gorlewska, K. Korotkich, Białystok 2017, s. 105–125 [Google Scholar]
  7. Hołówka Jacek, Trzy zasady sprawiedliwości, „Przegląd Filozoficzny – Nowa Seria” 2013, rok 22, nr 4 (88), s. 469–488; [Google Scholar]
  8. Jaspers Karl, Problem winy. O politycznej odpowiedzialności Niemiec, tłum. Jan Garewicz, Warszawa 2008 [Google Scholar]
  9. Kużelewski Dariusz, Idea i wybrane instytucje sprawiedliwości naprawczej a wymiar sprawiedliwości w sprawach karnych, Białystok 2021 [Google Scholar]
  10. Leociak Jacek, Zapraszamy do nieba. O nawróconych zbrodniarzach, Wołowiec 2022 [Google Scholar]
  11. Maroń Grzegorz, Kategoria miłosierdzia w polskiej nauce prawa karnego i orzecznictwie, „Prokuratura i Prawo” 2022/11, s. 5–37 [Google Scholar]
  12. Maroń Grzegorz Miejsce religii w procesie prawotwórczym w świetle liberalnej doktryny ekskluzywizmu i ustrojowej zasady religijnej neutralności państwa (w:) Studia nad formalnymi i nieformalnymi źródłami prawa, red. T. Barankiewicz, T. Barszcz, K. Motyka, [Google Scholar]
  13. J. Potrzeszcz, Lublin 2020, s. 183–198 [Google Scholar]
  14. Maroń Grzegorz, Odwołania do miłosierdzia w procesie karnym w świetle orzecznictwa sądów Stanów Zjednoczonych, „Prokuratura i Prawo” 2019/9, s. 5–35 [Google Scholar]
  15. Misner Robert L., A Strategy for Mercy, „William & Mary Law Review” 2000, volume 41, issue 4, s. 1303–1400 [Google Scholar]
  16. Murphy Jeffrie G., Punishment and Moral Emotions. Essays in Law, Morality and Religion, Oxford–New York 2012 [Google Scholar]
  17. Nussbaum Martha, Equity and Mercy, „Philosophy & Public Affairs” 1993, vol. 22, no. 2, s. 83–125 [Google Scholar]
  18. Nussbaum Martha Słuszność i miłosierdzie, przeł. A. Lipszyc (w:) Filozofia moralności. Wina, kara, wybaczenie, red. J. Hołówka, Warszawa 2000, s. 487–536 [Google Scholar]
  19. Odpłacić złem za zło? Z Wojciechem Zalewskim rozmawia Dorota Abramowicz, https://www.zawszepomorze.pl/odplacic-zlem-za-zlo-czy-zaostrzenie-kar-uratuje-kolejnedziecko-przed-zakatowaniem (dostęp: 27.10.2023 r.) [Google Scholar]
  20. Przełęcki Marian, O Nietzscheańskiej krytyce moralności chrześcijańskiej, „Kwartalnik Filozoficzny” 2014, tom XLII, zeszyt 2, s. 149–160 [Google Scholar]
  21. Radbruch Gustav, Filozofia prawa, tłum. E. Nowak, Warszawa 2009 [Google Scholar]
  22. Rucki Mirosław, Moses Mor Severius, Abdalla Michael, Benyamin Ashraf, Miłosierdzie Boże w tradycji judaizmu i Kościołów Wschodu (w:) Oblicza miłosierdzia w Biblii,red. J. Jaromin, Wrocław 2016, s. 371–404 [Google Scholar]
  23. Sadurski Wojciech, Teoria sprawiedliwości. Podstawowe zagadnienia, Warszawa 1988 [Google Scholar]
  24. Skowron-Nalborczyk Agata, Miłosierdzie a islam, „Więź” 2016/3(665), s. 166–174 [Google Scholar]
  25. Snarski Tomasz, Kościół katolicki wobec kary śmierci. Między prawem a filozofią i teologią, Warszawa 2021 [Google Scholar]
  26. Snarski Tomasz, Pomiędzy sprawiedliwością, resocjalizacją a miłosierdziem, „Więź” [Google Scholar]
  27. /4(686), s. 16–29 [Google Scholar]
  28. Soniewicka Marta, Granice sprawiedliwości, sprawiedliwość ponad granicami,Warszawa 2010 [Google Scholar]
  29. Sympozjum „Prawo i Miłosierdzie. Prawa człowieka, idee i praktyka”, https://www.adwokatura.gdansk.pl/136/id,5419/aplikanci/wydarzenia/sympozjum_prawo_i_milosierdzie_prawa_czlowieka_idee_i_praktyka (dostęp: 27.10.2023 r.) [Google Scholar]
  30. Widacki Jan, Filozofia prawa karnego z punktu widzenia nauki Kościoła, „Palestra” 1989/33/5–7(377–379), s. 83–99 [Google Scholar]
  31. Zabielski Józef, Wydobywanie dobra. Teologia chrześcijańskiego miłosierdzia, Białystok 2006 [Google Scholar]
  32. Zajadło Jerzy, Po co prawnikom filozofia prawa?, Warszawa 2008 [Google Scholar]
  33. Zalewski Wojciech, Sprawiedliwość naprawcza. Początek ewolucji polskiego prawa karnego?, Gdańsk 2006 [Google Scholar]
  34. Ziembiński Zygmunt, O pojmowaniu sprawiedliwości, Lublin 1992 [Google Scholar]
  35. Zirk-Sadowski Marek, Wprowadzenie do filozofii prawa, Warszawa 2021 [Google Scholar]