Aller directement au menu principal Aller directement au contenu principal Aller au pied de page

Vol. 13 (2021)

Artykuły

Pojęcie małżeństwa ewangelickiego w prawie małżeńskim z 1836 r.

  • Arkadiusz Fastyn
DOI: https://doi.org/10.34888/ppw.2021.59-83  [Google Scholar]
Publiée: 2021-12-31

Résumé

Przedmiot niniejszych rozważań stanowi pojęcie małżeństwa ewangelickiego w obowiązującym na obszarze Królestwa Kongresowego prawie małżeńskim z 1836 r. W prawie tym doszło do wyodrębnienia przepisów regulujących małżeństwo ewangelickie. Wyodrębnienie to nadało związkowi odpowiednią rangę. Istotnymi elementami składowymi pojęcia tego małżeństwa była dopuszczalność rozwodu oraz jurysdykcja sądowa w tym przedmiocie. W świetle konstrukcji prawa małżeńskiego z 1836 r. kwestia zastosowania przepisów o małżeństwie ewangelików w sprawie rozwodowej wynikała z kompetencji sądu tego wyznania.
Przegląd rozwiązań charakteryzujących małżeństwo ewangelickie oparty został na chronologii zmian, które dotyczyły przede wszystkim kwestii międzywyznaniowych. Zasadnicza nowelizacja w tym zakresie nastąpiła w 1891 r. Wpłynęła na normatywny kształt pojęcia małżeństwa ewangelickiego, a przez to rzutowała również na prawny charakter związku z ewangelikiem lub osobą, która przyjęła wyznanie ewangelickie po ślubie.
Prawo międzywyznaniowe posiadało kluczowe znaczenie dla określenia dopuszczalności rozwodu, w praktyce bowiem określało właściwość prawa materialnego w tej sprawie. Dotyczące ewangelików prawo materialne zostało jednak uwzględnione jedynie w wymiarze niezbędnym do określenia pojęcia małżeństwa ewangelickiego. Celem ustawodawcy z 1836 r. było przede wszystkim ograniczenie możliwości zastosowania właściwego dla osób tego wyznania prawa materialnego w sprawie rozwodowej. Osiągnięto go za pomocą odpowiedniej regulacji małżeństwa ewangelickiego w prawie międzywyznaniowym. W ten sposób ustawodawca zmierzał do marginalizacji społecznej roli rozwodu ewangelickiego. Pełnił on jednak istotną rolę społeczną, stanowiąc przejaw zdrowego rozsądku w kwestii polityki rodzinnej. Jego kształt normatywny dopełnia pojęcie małżeństwa ewangelickiego, a zarazem wpływa na unifikację prawa małżeńskiego w Polsce.

Références

  1. Konic H., Dzieje prawa małżeńskiego w Królestwie Kongresowym, Warszawa 1903. [Google Scholar]
  2. Konic H., Prawo małżeńskie obowiązujące w b. Królestwie Kongresowym, Warszawa 1924. [Google Scholar]
  3. Konic H., Lutostański K., Prawo cywilne obow. w b. Król. Polskiem. Repetytorium egzaminacyjne, Warszawa 1935. [Google Scholar]
  4. Pałubicki W., Iluk J., Małżeństwo i rodzina w dawnym judaizmie i starożytnym chrześcijaństwie, Gdańsk 1995. [Google Scholar]
  5. Tarcza wiary dla członków kościoła polskiego ewangelicko-reformowanego ułożona, oprac. A. Woyde, wyd. II, Warszawa 1920. [Google Scholar]
  6. Troeltsch E., Społeczne oddziaływanie protestantyzmu, tłum. Wojciech Adamek [w:] Socjologia religii, red. F. Adamski, Kraków 2011, s. 228–250. [Google Scholar]
  7. Wilanowski B., Prawo małżeńskie, oprac. na podst. wykładów Bolesława Wilanowskiego, [b.m.] 1931. [Google Scholar]
  8. Wołowski J.K., Kurs Kodexu Cywilnego, Warszawa 1868. [Google Scholar]
  9. Zieliński T.J., Stosowanie wyznaniowej formy zawarcia małżeństwa cywilnego poza Kościołem katolickim, „Państwo i Prawo” 2011, z. 2, s. 19–33. [Google Scholar]

Téléchargements

Les données relatives au téléchargement ne sont pas encore disponibles.