Zasady etyczne
Zasady ogólne
Wydawca czasopisma Problemy Współczesnej Kryminalistyki (Wydawnictwo PTK) stosuje standardy etyczne opracowane przez Committee on Publication Ethics (COPE) i zalecane przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego (MNiSW). Standardy COPE wspierają wydawców w upowszechnianiu etycznych praktyk wydawniczych. Gwarantują one stosowanie zasad etyki publikacyjnej, w tym przejrzystości i uczciwości w nauce. Zastosowanie się do takich zasad dotyczy zarówno wydawcy, jak też autorów
i recenzentów. Szczegółowo przedstawione standardy znajdują się na stronie Committee on Publication Ethics COPE.
Każda publikacja zgłoszona do Wydawnictwa PTK jest przed wydaniem weryfikowana pod kątem zgodności z zasadami etyki wydawniczej, rzetelności oraz wartości naukowej.
Zasady obowiązujące wydawcę
- Kontrolowanie standardów etycznych: Wydawca stale czuwa nad przestrzeganiem obowiązujących standardów wydawniczych i zasad etyki wydawniczej oraz zapobiega praktykom niezgodnym z przyjętymi standardami.
- Zasada fair play: rasa, płeć, wyznanie, pochodzenie, obywatelstwo czy przekonania polityczne autorów w żaden sposób nie wpływają na ocenę tekstów. Teksty oceniane są wyłącznie pod względem merytorycznym.
- Kryteria przyjmowania tekstów do publikacji: Wydawca decyduje, które teksty zostaną opublikowane. Przy przyjmowaniu tekstów do publikacji brane są pod uwagę opinie recenzentów dotyczące wartości naukowej pracy, oryginalności ujęcia problemu, przejrzystości wywodu.
- Zasada poufności: Wydawca nie ujawnia osobom nieupoważnionym żadnych informacji na temat zgłaszanych do publikacji prac. Osobami upoważnionymi do posiadania tych informacji są: autor, wyznaczeni recenzenci, redaktorzy oraz inne osoby uczestniczące w procesie wydawniczym.
- Przeciwdziałanie konfliktom interesów: Nieopublikowane teksty nie mogą być bez pisemnej zgody autorów wykorzystywane przez pracowników wydawnictwa ani żadne inne osoby uczestniczące w procesie wydawniczym.
- Wycofanie publikacji: Wydawca ma prawo wycofać publikację po jej wydaniu, jeżeli:
- istnieją dowody świadczące o braku wiarygodności wyników badań i/lub fałszowaniu danych, jak również w przypadku popełnienia niezamierzonych błędów (np. błędy metodologiczne, błędy w obliczeniach);
- praca nosi znamiona plagiatu bądź narusza zasady etyki wydawniczej.
Zasady obowiązujące autora
- Zasada rzetelności naukowej: Autorzy zobowiązani są do rzetelnego opisu wykonanych prac badawczych oraz obiektywnej interpretacji wyników. Prace powinny zawierać informacje umożliwiające identyfikację źródeł danych. Plagiat czy fałszowanie danych są niedopuszczalne.
- Zasada oryginalności pracy: Autorzy mogą zgłaszać do publikacji własne, oryginalne teksty, a wykorzystane w publikacji opisy badań, informacje lub poglądy innych autorów powinny wyraźnie identyfikowane odpowiednio w tekście pracy, odnośnikach i bibliografii lub oznaczone w sposób wskazujący, że jest to cytat.
- Zasada autorstwa pracy: autorzy zgłaszający do publikacji teksty wieloautorskie mają obowiązek podania afiliacji poszczególnych autorów.
- Zasada rzetelności źródeł: Autorzy zobowiązani są wymienić w bibliografii załącznikowej publikacje, które zostały przez nich wykorzystane przy tworzeniu tekstu.
- Zasada poprawności redagowania tekstu i korekty błędów: Autorzy powinni sporządzić tekst bez błędów, w sposób logiczny i spójny, a w przypadku wykrycia przez autora pomyłek lub nieścisłości zobowiązany jest on zobowiązany do poinformowania o tym wydawcy w celu korekty błędów w erracie, kolejnym wydaniu dzieła lub dodruku.
Zasady obowiązujące recenzenta
- Zasada przeciwdziałania konfliktowi interesów: Recenzent nie zna danych personalnych autora/ autorów, powinien jednak na podstawie tekstu recenzowanego artykułu ocenić możliwość powstania konfliktu interesów wynikających z konkurencyjności, współpracy lub innych relacji związanych ze zgłoszonym manuskryptem. W takim przypadku powinien odstąpić od sporządzenia recenzji. Recenzent nie może wykorzystywać recenzowanej pracy do swoich osobistych potrzeb i korzyści.
- Zasada terminowości: Recenzent zobowiązany jest dostarczyć recenzję w ustalonym terminie. Jeżeli z jakichś względów (merytorycznych, braku czasu itp.) nie jest w stanie dotrzymać terminu bądź podjąć się recenzji, powinien niezwłocznie poinformować o tym wydawcę.
- Zasada poufności: Recenzent nie powinien ujawniać recenzji osobom trzecim,
z wyjątkiem osób, które biorą udział w procesie wydawniczym. - Zasada zachowania standardów rzetelności recenzji: Recenzja powinna być rzetelna
i obiektywna, a uwagi i wnioski powinny zostać odpowiednio uzasadnione. Recenzent, powinien wskazać prace związane z tematyką tekstu nieprzytoczone przez autora,
a istotne z punktu widzenia poruszanej tematyki. Recenzent powinien także wskazać
i zgłosić wydawcy wszelkie istotne podobieństwa recenzowanego tekstu do innych prac.
Postępowanie w przypadku zgłoszonych lub stwierdzonych naruszeń zasad etyki publikacyjnej
Wydawnictwo rozpatruje każde zgłoszenie nieetycznego zachowania publikacyjnego, nawet jeśli zostaje wykryte długo po dacie publikacji. W przypadku naruszenia zasad etyki publikacyjnej, w szczególności dotyczącej uzasadnionego podejrzenia lub stwierdzenia:
- plagiatu,
- powielenia cudzej twórczości w mniejszym stopniu,
- zduplikowania własnej pracy autora,
- spreparowania danych,
- nieuprawnionego wykorzystania przez recenzenta pracy autora do własnej publikacji,
- innych naruszeń,
wydawnictwo gromadzi materiał dowodowy i podejmuje odpowiednie działania dostosowane do zakresu i stopnia naruszenia zasad etyki publikacyjnej. Do działań tych należą
w szczególności:
- umorzenie postępowania z powodu niewystąpienia naruszeń zasad etycznych,
- wystosowanie pisma do autora lub recenzenta wskazującego na naruszenie zasad etyki wraz z ostrzeżeniem o potrzebie zachowania należytej staranności w przyszłości,
- opublikowanie na stronach wydawcy oficjalnego zawiadomienia obejmującego szczegółowe informacje o naruszeniu zasad etyki przez autora lub recenzenta,
- opublikowanie korekty dzieła,
- wycofanie tekstu z publikacji,
- zawiadomienie o sprawie odpowiednich podmiotów, w tym instytucji zatrudniających autora, stowarzyszeń naukowych, a także w razie potrzeby organów ścigania lub innych podmiotów,
- nałożenie formalnego embarga na autora lub recenzenta wraz z publikacją informacji
o takim fakcie na stronach Wydawnictwa,
- podjęcie innych działań stosowne do okoliczności.
W każdym przypadku, gdy zostanie zgłoszone naruszenie etyki, jego adresat (autor, recenzent) ma prawo do udzielenia odpowiedzi na wszystkie stawiane zarzuty. Decyzję co do rodzaju podjętych działań i ich zakresu podejmuje redaktor naczelny w uzgodnieniu z przewodniczącym Rady Naukowej czasopisma, a w razie konieczności także po uzyskaniu opinii Rady Naukowej Polskiego Towarzystwa Kryminalistycznego.