Skip to main navigation menu Skip to main content Skip to site footer
Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego

Vol. 19 No. 21 (2) (2024)

Articles

The Process of Eliminating Religious Instruction in Public Schools of the People’s Republic of Poland in 1945-1961

DOI: https://doi.org/10.32084/bsawp.9219  [Google Scholar]
Published: 2024-11-13

Abstract

After World War II, Poland became a country ruled by communists, who were opposed to, among other things, the presence of religious instruction in public schools. During the Second Republic, according to Article 120 of the 1921 Constitution, religion was a compulsory subject. The purpose of this article is to show in what legal acts the state authorities removed religious instruction from school. The first legal act of 1945 - circular issued by the Minister of Education restricted the teaching of religion, and subsequent ones from the 1950s increasingly depreciated this school subject, abolishing its compulsory nature, creating schools without religious instruction under the secular Society of Friends of Children, until its complete removal in the 1961 Law on the Education System.

References

  1. Czarny, Piotr. 2007. „Mała konstytucja a polska tradycja konstytucyjna.” Przegląd Sejmowy 15, nr 5(82):57-73. [Google Scholar]
  2. Dominiczak, Henryk. 2000. Organy bezpieczeństwa PRL w walce z Kościołem katolickim 1944–1990. W świetle dokumentów MSW. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona. [Google Scholar]
  3. Dudek, Antoni, i Ryszard Gryz. 2006. Komuniści a Kościół w Polsce (1945-1989). Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy Znak. [Google Scholar]
  4. Działocha, Kazimierz, i Janusz Trzciński. 1977. Zagadnienie obowiązywania konstytucji marcowej w Polsce Ludowej 1944-1952. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich. [Google Scholar]
  5. Eisler, Jerzy. 2004. „Stosunki Kościół-państwo w powojennej Polsce w najnowszych publikacjach.” Pamięć i Sprawiedliwość 3/1(5):385-402. [Google Scholar]
  6. Fąka, Marian. 1978. Państwowe prawo wyznaniowe Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Wybór tekstów źródłowych. Warszawa: Akademia Teologii Katolickiej. [Google Scholar]
  7. Goclon, Jacek. 2012. „Prezydium Rady Ministrów w latach 1918-1939. Struktura, zakres kompetencji i działalność projektodawcza (Zarys problemu).” Czasopismo Prawno-Historyczne LVIV, z. 1:369-88. [Google Scholar]
  8. Hausner, Roman. 1932. O trybie przygotowania obowiązujących przepisów. Warszawa: drukarnia Policyjna. [Google Scholar]
  9. Jastrzębski, Robert. 2014. Trybunał Kompetencyjny. Kolegium Kompetencyjne. Geneza. Działalność. Współczesność. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe. [Google Scholar]
  10. Konopka, Hanna. 1998. Religia w szkołach Polski Ludowej. Sprawa nauczania religii w polityce państwa 1944–1961. Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku. [Google Scholar]
  11. Konopka, Hanna. 2000. „Nauczanie religii w szkołach Polski Ludowej (1944-1950).” Studia Podlaskie 10:89-106. [Google Scholar]
  12. Mezglewski, Artur. 1988. „Spór o wygaśnięcie konkordatu polskiego z 1925 roku.” Roczniki Nauk Prawnych 8:325-41. [Google Scholar]
  13. Mezglewski, Artur. 2000. „Nauczanie religii w Polsce Ludowej.” Studia z Prawa Wyznaniowego 1:21-36. [Google Scholar]
  14. Misztal, Henryk. 1977. Polskie prawo wyznaniowe. I. Zagadnienia wstępne. Rys historyczny. Lublin: Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. [Google Scholar]
  15. Pawluk, Tadeusz. 1986. „Problem wygaśnięcia konkordatu polskiego z 1925 r.” Prawo Kanoniczne 29, nr 1-2:134-48. [Google Scholar]
  16. Raina, Peter. 1994. Kościół w PRL. Dokumenty 1945-1959. T. 1. Poznań: Wydawnictwo W drodze. [Google Scholar]
  17. Rybicki, Marian. 1983. „Zmiany konstytucyjne w Polsce Ludowej.” Studia Prawnicze 4:3-35. [Google Scholar]
  18. Stanuch, Zbigniew. 2014. Walka o religię. Katechizacja szkolna i pozaszkolna na Pomorzu Zachodnim w latach 1945–1961. Szczecin: Instytut Pamięci Narodowej. [Google Scholar]
  19. Surowiec, Jarzy. 1982. Spór o koncepcję ustroju państwowego Polski w okresie Krajowej Rady Narodowej (1944–1946). Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego. [Google Scholar]
  20. Świątkowski, Henryk. 1962. Wyznaniowe prawo polskie. Problematyka prawna wolności sumienia w PRL. Państwowe Wydawnictwo Naukowe. [Google Scholar]
  21. Wójcik, Stefan. 1995. Katechizacja w warunkach systemu totalitarnego na przykładzie Administracji Apostolskiej Dolnego Śląska w latach 1945–1961. Wrocław: Instytut Historyczny Uniwersytetu Wrocławskiego. [Google Scholar]
  22. Zieliński, Zygmunt. 2003. Kościół katolicki w Polsce 1944-2002. Radom: Polwen Polskie Wydawnictwo Encyklopedyczne. [Google Scholar]
  23. Żaryn, Jan. 1997. Kościół a władza w Polsce (1945-1950). Warszawa: Tow. im. Stanisława ze Skarbimierza. [Google Scholar]
  24. Żaryn, Jan. 2003. Dzieje Kościoła katolickiego w Polsce (1944-1989). Warszawa: Neriton. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.