Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki

Tom 18 Nr 20 (2) (2023)

Artykuły

Prawo czy obowiązek nauczania religii w szkołach katolickich w Polsce

DOI: https://doi.org/10.32084/bsawp.7776  [Google Scholar]
Opublikowane: 01.12.2023

Abstrakt

Szkoły podstawowe i ponadpodstawowe oraz przedszkola katolickie są placówkami oświatowymi o szczególnym charakterze. Niniejsze opracowanie dotyczy analizy obowiązujących polskich przepisów prawa oświatowego w zakresie nauczania religii w tychże placówkach i proponowanych zmian w prawie obowiązującym. Obecnie rodzice dla swoich dzieci mogą dokonać wyboru albo nauki religii, albo etyki. Mogą także nie dokonać żadnego wyboru. W praktyce dochodzi do sytuacji, w których rodzice wybierają szkołę katolicką i jednocześnie nie chcą, aby dziecko uczestniczyło w lekcjach religii. Często w takim przypadku dochodzi do sporów w relacji pomiędzy rodzicami i ich dziećmi a dyrektorami szkół katolickich. W niniejszym artykule postulowane są zmiany w polskim prawie, aby wyeliminować tego typu problematyczne sytuacje, poprzez zagwarantowanie w prawie oświatowym nauczania religii w katolickiej placówce oświatowej. Rodzice dokonując wyboru dla swojego dziecka szkoły katolickiej jednocześnie byliby związani swoim wyborem. W sytuacji zmiany swoich przekonań, realizując swoje konstytucyjne prawo do wolności sumienia i religii w życiu prywatnym i publicznym, a w szczególności prawa rodziców do swobodnego wychowania religijnego i moralnego dzieci zgodnie ze swoimi przekonaniami, zobowiązani byliby do przeniesienia dziecka do innej szkoły wypełniającej ich oczekiwania.

Bibliografia

  1. Borecki, Paweł. 2008. „Konstytucyjność regulacji szkolnej nauki religii (głos w dyskusji).” Studia Prawnicze 2(176):31-40. [Google Scholar]
  2. Czuryk, Małgorzata. 2013. Ochrona Prawa rodziców do wychowania dzieci zgodnie z własnymi przekonaniami religijnymi i filozoficznymi w systemach edukacji publicznej państw członkowskich Unii Europejskiej. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Obrony Narodowej. [Google Scholar]
  3. Czuryk, Małgorzata. 2014. „Prawa rodziców i uczniów dotyczące nauczania religii w szkole publicznej w prawie polskim.” W Religia i etyka w edukacji publicznej, red. Józef Krukowski, Paweł Sobczyk, i Michał Poniatowski, 211-30. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego. [Google Scholar]
  4. Dyduch, Jan. 1986. „Szkoły katolickie w świetle nowego Kodeksu Prawa Kanonicznego.” Analecta Cracoviensia XVIII:349-65. [Google Scholar]
  5. Garlicki, Leszek. 2009. „Religia a szkoła publiczna (na tle aktualnego orzecznictwa strasburskiego).” W Pro bono Reipublicae. Księga jubileuszowa Profesora Michała Pietrzaka, red. Paweł Borecki, Andrzej Czohara, i Tadeusz J. Zieliński, 244-54. Warszawa: LexisNexis. [Google Scholar]
  6. Goliszek, Piotr. 2020. „Nauczanie religii w polskich przedszkolach i szkołach publicznych.” Teka Komisji Prawniczej PAN Oddział w Lublinie 13, nr 2:177-95. https://doi.org/10.18290/rt.2015.62.11-11 [Google Scholar]
  7. González del Valle, José M. 2011. „Nauczycielskie zadanie Kościoła.” W Codex Iuris Canonici. Kodeks Prawa Kanonicznego. Komentarz. Powszechne i partykularne ustawodawstwo Kościoła katolickiego. Podstawowe akty polskiego prawa wyznaniowego. Edycja polska na podstawie wydania hiszpańskiego, red. Piotr Majer, 612-18. Kraków: Wolters Kluwer Polska. [Google Scholar]
  8. Janiga, Waldemar, i Artur Mezglewski. 2001. „Nauczanie religii w szkołach publicznych.” Roczniki Nauk Prawnych 11, nr 1:131-60. [Google Scholar]
  9. Jedynak, Witold. 2019. „Nauczanie religii w szkole w opiniach i ocenach polskiego społeczeństwa.” Roczniki Nauk Społecznych 11(47), nr 3:79-101. [Google Scholar]
  10. Krukowski, Józef. 1993. Kościół i państwo. Podstawy relacji prawnych. Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL. [Google Scholar]
  11. Krukowski, Józef. 2019. „Edukacja katolicka.” W Konkordaty polskie. Historia i teraźniejszość, red. Józef Krukowski, 319-44. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL. [Google Scholar]
  12. Krzywkowska, Justyna. 2017. „Uregulowania prawne i praktyka w zakresie nauczania religii w szkołach publicznych w Polsce.” Studia Prawnoustrojowe 38:355-67. [Google Scholar]
  13. Majer, Piotr, i Jacek Siński. 2011. „Nauczycielskie zadanie Kościoła.” W Codex Iuris Canonici. Kodeks Prawa Kanonicznego. Komentarz. Powszechne i partykularne ustawodawstwo Kościoła katolickiego. Podstawowe akty polskiego prawa wyznaniowego. Edycja polska na podstawie wydania hiszpańskiego, red. Piotr Majer, 612-18. Kraków: Wolters Kluwer Polska. [Google Scholar]
  14. Mąkosa, Paweł. 2005. „Trwałe miejsce nauczania religii w polskim systemie oświatowym.” Katecheta 1:63-69. [Google Scholar]
  15. Mezglewski, Artur. 2005. „Kwestie problematyczne związane z wprowadzeniem nauczania religii do szkół publicznych w Polsce.” Prawo – Administracja – Kościół 3:65-88. [Google Scholar]
  16. Mezglewski, Artur. 2009. Polski model edukacji religijnej w szkołach publicznych. Aspekty prawne. Lublin: Wydawnictwo KUL. [Google Scholar]
  17. Pilich, Mateusz. 2012. Ustawa o systemie oświaty. Komentarz. Warszawa: ABC. [Google Scholar]
  18. Pisarek, Mateusz. 2013. Obecność nauczania religii w publicznym systemie oświaty w świetle obowiązującego prawa. Rzeszów: Wydawnictwo Diecezji Rzeszowskiej. [Google Scholar]
  19. Sobczyk, Paweł. 2014. „Kształtowanie pozycji prawnej religii jako przedmiotu edukacji publicznej.” W Religia i etyka w edukacji publicznej, red. Józef Krukowski, Paweł Sobczyk, i Michał Poniatowski, 121-42. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego. [Google Scholar]
  20. Szczepaniak, Damian. 2015. „Wolność sumienia i wyznania a nauczanie religii w świetle orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.” W Międzynarodowa ochrona praw człowieka – współczesne problemy na świecie, red. Mariusz Jabłoński, Tomasz Jurczyk, i Patryk Gutierrez, 63-81. Wrocław: E-Wydawnictwo. Prawnicza i Ekonomiczna Biblioteka Cyfrowa. Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego. [Google Scholar]
  21. Warchałowski, Krzysztof. 1997. „Nauczanie religii w formie obligatoryjnej w umowach konkordatowych z państwami europejskimi.” Prawo Kanoniczne 40, nr 3-4:203-38. [Google Scholar]
  22. Warchałowski, Krzysztof. 1998. „Fakultatywna forma nauczania religii w konkordatach z państwami europejskimi.” Państwo i Prawo z. 7:79-91. [Google Scholar]
  23. Warchałowski, Krzysztof. 2001. „Szkolnictwo oraz działalność oświatowo-wychowawcza Kościołów i innych związków wyznaniowych.” W Polskie prawo wyznaniowe, red. Józef Krukowski, 161-86. Warszawa: Wydawnictwa Prawnicze PWN. [Google Scholar]
  24. Więcek, Katarzyna. 2013. „Nauczanie religii katolickiej w polskiej szkole publicznej w kontekście prawa rodziców do wychowania religijnego dzieci – aspekty historyczne i wybrane aktualne problemy.” Studia z Prawa Wyznaniowego 16:185-211. [Google Scholar]
  25. Zieliński, Tadeusz. 2014. „Nauka etyki w szkołach publicznych w ujęciu prawnym.” W Religia i etyka w edukacji publicznej, red. Józef Krukowski, Paweł Sobczyk, i Michał Poniatowski, 95-120. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.