We współczesnych demokracjach wolność jednostki jest zapewniana i chroniona przez państwo lub rząd. Jednak powszechnie wiadomo, że ograniczenia wolności są zinstytucjonalizowane i jednostka jest odpowiedzialna za ich przestrzeganie. Wolność jednostki i jej ochrona jest zapewniona poprzez ograniczenia. Z drugiej strony system prawny i rząd to instytucje zagrażające wolności jednostki. Teza Milla o wolności indywidualnej implikuje jej prymat i określa warunki społeczne, w których możliwa będzie realizacja i ochrona wolności indywidualnej. Głównym tematem jego traktatu O wolności jest natura i granice wolności jednostki oraz zakres uzasadnionej ingerencji w wolność jednostki. Innymi słowy, zasada ta stwarza wystarczającą podstawę dla uzasadnionej ochrony wolności jednostki, czyli to, co jest ograniczeniem prawa, jest jednocześnie jego ochroną. Jednostka musi być wolna od wszelkich form przemocy, jeśli jej działania nie szkodzą innym. Celem dzieła O wolności jest przedstawienie jednej bardzo prostej zasady. Najważniejsze jest to, że metodą relacji społeczeństw z jednostką nie powinien być przymus i kontrola. Nie ma znaczenia, czy jest to przemoc fizyczna jako forma kary czy forma przymusu moralnego ze strony społeczeństwa. Władza nad członkiem cywilizowanej społeczności może być sprawowana wyłącznie w celu zapobiegania krzywdzie innych. Zatem zasada wolności ustanawia warunek konieczny uzasadnionej przemocy wobec jakiejkolwiek osoby: jej wolność działania musi być ograniczona przez prawo lub opinię, jeśli istnieje uzasadnione oczekiwanie, że zaszkodzi to innym.