
W artykule przybliżono życie Klemensa Maria Hofbauer przez pryzmat prądów społeczno-politycznych i kulturowych. Podkreślono w nim, że założyciel zakonu redemptorystów był świętym oświecenia, przekraczającym jednak granice swej epoki. Osiągnięcia kulturowo-cywilizacyjne i kontestacje tamtych czasów mobilizowały go, nie niszcząc jego wiary, pasji apostolskiej i społecznikowskiej. Konsekwentnie „robił swoje”. Dzieło jego życia jest świadectwem pozytywnego zaangażowania w kulturę oświecenia, ale i krytycyzmu wobec prądów epoki, poza którą przyszłościowo wykraczał.