Tom 98 (2002): Nasza Przeszłość
Artykuły
Promień światła a idea pośrednictwa w przedstawieniach z przełomu XVII i XVIII wieku
- Lidia Kwiatkowska-Frejlich
Abstrakt
Autorka przygląda się w niniejszym artykule czterem wizualnym przedstawieniom idei pośrednictwa boskich dzieł w polskim malarstwie barokowym. Najwcześniejsze z nich pochodzi z 1684 roku, a ostatnie z 1736 roku. Wszystkie te obrazy mają wspólny element - promień światła biegnący od Boga w kierunku ziemi; jednakże, aby osiągnąć swój ostateczny cel, promień jest załamywany przez pośrednika. Dodatkowe wyjaśnienia dotyczące sensu tej reprezentacji można znaleźć zarówno w tytułach obrazów, jak i w tekstowych objaśnieniach opowiadających o okolicznościach ich powstania. Z tego, co wynika z tych źródeł na temat przedstawianego obiektu, możemy wyciągnąć następujący wniosek: w każdym przypadku promień światła ma symboliczne znaczenie i ukazuje, z jednej strony, interwencję Boga w sprawy ludzi, a z drugiej, sposób, w jaki działa dla dobra w tym świecie. To ostatnie dzieje się przy pomocy pośredników wybranych przez Boga ze względu na ich specjalne cechy.
Bibliografia
- Dziasek F., Wszechpośrednictwo, w: Gratia plena, red. B. Przybylski, Poznań, Warszawa, Lublin 1965. [Google Scholar]
- Granat W., Chrystus Odkupiciel i Kościół - jego mistyczne ciało, w: Tegoż, Dogmatyka Katolicka, t. 4, Lublin 1960. [Google Scholar]
- Karp A. , Litania wdzięczno brzmiąca na uroczyste Bogarodzice Panny święta w panegirycznych [...], Kraków 1695. [Google Scholar]
- Kwiatkowska G.E., U źródeł symboliki światła, “Armales” t.23:1998. [Google Scholar]
- Mazurczak M., Motyw inspiracji w średniowiecznych wizerunkach ewangelistów, Lublin 1992. [Google Scholar]
- Mazurkiewicz R., Deesis, Idea wstawiennictwa Bagarodzicy i św. Jana Chrzciciela w kulturze średniowiecznej, Kraków 1994. [Google Scholar]
- Meiss M., Light as form and symbol in some fifteenth century paintings, „Art Bulletin” t. 27: 1945.
DOI: https://doi.org/10.2307/3047010
[Google Scholar]
- Tazbir J., Efezjanie słusznie księgi palili, „Mówią Wieki” t. 37: 1994. [Google Scholar]
Downloads
Download data is not yet available.