Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
Nasza Przeszłość

Tom 77 (1992): Nasza Przeszłość

Artykuły

Losy duchowieństwa polskiego zesłanego na Syberię po powstaniu styczniowym (1863-1883)

  • Kazimierz Sowa
DOI: https://doi.org/10.52204/np.1992.77.123-163  [Google Scholar]
Opublikowane: 30.06.1992

Abstrakt

Po upadku powstania styczniowego w 1864 roku tysiące powstańców, w tym księży, zostało wywiezionych na Syberię i zesłanych na przymusowe prace. Skazani musieli pokonywać ogromne odległości, codziennie przemierzając 20-30 kilometrów. Księży umieszczono początkowo w aresztach domowych w różnych miejscach, ale w 1865 roku władze carskie postanowiły oddzielić ich od innych skazańców, przenosząc ich do wsi Tunka na Syberii. Tam, w latach 1865-1875, internowano 150 z 200 deportowanych księży. Organizowali oni życie wspólne i założyli Towarzystwo Wzajemnej Pomocy, aby złagodzić trudności internowania. Pomimo trudności kontynuowali także życie kulturalne i religijne, podtrzymując polską tożsamość i tradycje. Rozprawa przedstawia różne formy pomocy udzielanej księżom deportowanym, w tym działalność charytatywną Kamili Bystrzonowskiej i fundację hrabiego Władysława Broela Platera. Dzięki wsparciu darczyńców z Europy udało się pomóc księżom i sfinansować ich powrót do Polski po amnestiach, z których ostatnia nastąpiła w 1883 roku. Rozprawa opiera się głównie na źródłach dokumentalnych, takich jak pamiętniki i monografie, oraz na dokumentach z archiwów krakowskich bibliotek i muzeów.

Bibliografia

  1. Ahasfer X., Tunka, Opowieść o wsi Tunka..., Warszawa 1929. [Google Scholar]
  2. Czaplicki F. M. W. , Na Irtyszu, Kraków, 1869. [Google Scholar]
  3. Czaplicki W. F., Czarna księga 1863-1868, Kraków 1869. [Google Scholar]
  4. Kubicki P. , Bojownicy kapłani za sprawę Kościoła i ojczyzny w L 1861- 1915, cz. 3 t. 1 Sandomierz 1933. [Google Scholar]
  5. Kulaszyński M., Trzy pism a z wygnania, Lwów 1890. [Google Scholar]
  6. Kulaszyński M., Trzy pism a z wygnania, Lwów 1890. [Google Scholar]
  7. Łukawski Z., Ludność polska tv Rosji 1863-1914, Wrocław 1978. [Google Scholar]
  8. Nowakowski W., Wilija w Usolu na 1865 r., Kraków 1894. [Google Scholar]
  9. Nowakowski W., Wspomnienia o duchowieństwie polskim znajdującym się na wygnaniu w Syberyi, w Tunce, Poznań 1875. [Google Scholar]
  10. Piotrowski J. , Wspomnienia, „Studia Płockie” t. 12: 1984. [Google Scholar]
  11. Sempołowska S., W więzieniach, Warszawa 1960. [Google Scholar]
  12. Siwiński J. , Katorżnik czyli pamiętnik Sybiraka, Kraków 1905. [Google Scholar]
  13. Skok H. , Polacy nad Bajkałem 1863-1883, Warszawa 1974. [Google Scholar]
  14. Trojanowiczowa Z. , Tunka, „W drodze” 1988. [Google Scholar]
  15. Urban W., Ostatni etap dziejów Kościoła w Polsce przed nowym tysiącleciem (1815-1963), Rzym 1966. [Google Scholar]
  16. Zielonka L., Wspomnienia z Syberyi, Kraków 1906. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.