Skip to main navigation menu Skip to main content Skip to site footer
Przegląd Prawa Wyznaniowego

Vol. 13 (2021)

Artykuły

Giving the atheist the Anointing of the Sick and infringement of his personal rights and the prohibition of processing special categories of data

DOI: https://doi.org/10.34888/ppw.2021.217-239  [Google Scholar]
Published: 2021-12-31

Abstract

The problem analyzed in this article are the fact that the atheist was given the anointing the sick in the context of the violation of his personal rights and the prohibition of processing special categories of data. The considerations are based on the judgements of the Supreme Court of September 20, 2014 (file reference number II CSK 1/13) and of September 12, 2018 (file reference number II CSK 536/17), as well as the preceding judgements of the regional court and the Court of Appeal in Szczecin. Thea im of the article is to indicate:
1) If subjecting an unconscious person to practice adopted in a religion that He Or she does not profess violates his freedom of conscience and religion, and whether such action leads to violation of personal rights, regardless of the intention of the perpetrator and the performance of religious services in accordance with the internal law of a given union religious?
2) Can religious associations and their clergy process special categories of personal data in such a situation?

References

  1. Źródła [Google Scholar]
  2. Codex Iuris Canonici auctoritate Ioannis Paulii Papae II promulgatus wprowadzony na mocy konstytucji apostolskiej Sacrae disciplinae leges z dnia 25 stycznia 1983 r., AAS 75 (1983), pars II, s. 1–317; tekst polski w: Kodeks Prawa Kanonicznego, przekład polski zatwierdzony przez Konferencję Episkopatu, tekst dwujęzyczny, tłum. E. Sztafrowski i komisja naukowa pod red. K. Dynarskiego, Poznań 2008. [Google Scholar]
  3. Konkordat między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską podpisany w Warszawie dnia 28 lipca 1993 r., Dz. U. z 1998 r. Nr 51, poz. 318. [Google Scholar]
  4. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Dz. U. z 1997 r. Nr 78, poz. 483. [Google Scholar]
  5. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych), https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32016R0679&from=PL [dostęp: 6 września 2020 r.]. [Google Scholar]
  6. Ustawa z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, tekst jedn. Dz. U. z 2020 r., poz. 849. [Google Scholar]
  7. Ustawa z dnia 17 maja 1989 r. o gwarancjach wolności sumienia i wyznania, tekst jedn. Dz. U z 2017 r., poz. 1153. [Google Scholar]
  8. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny, tekst. jedn. Dz. U. z 2020 r., poz. 1740. [Google Scholar]
  9. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy, tekst jedn. Dz. U. z 2020 r., poz. 1320. [Google Scholar]
  10. Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych, tekst jedn. Dz. U. z 2016 r., poz. 922. [Google Scholar]
  11. Orzecznictwo [Google Scholar]
  12. Orzeczenie TK z dnia 7 czerwca 1994 r., sygn. akt K 17/93, Legalis nr 10212. [Google Scholar]
  13. Postanowienie SN z dnia 5 marca 2015 r., sygn. akt III KK 274/14, Legalis nr 1330104. [Google Scholar]
  14. Postanowienie SN z dnia 31 maja 1978 r., sygn. akt II CZ 55/78, Legalis nr 20901. [Google Scholar]
  15. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 16 stycznia 2014 r., sygn. akt I ACa 941/13, Legalis nr 776421. [Google Scholar]
  16. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 4 października 2013 r., sygn. akt I ACa 855/13, Legalis 1002288. [Google Scholar]
  17. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 16 stycznia 2018 r., sygn. akt I ACa 853/17, https://sip.lex.pl/orzeczenia-i-pisma-urzedowe/orzeczenia-sadow/i-aca-853-17-domniemanie-bezprawnosci-naruszenia-dobra-522627372 [dostęp: 6 września 2020 r.]. [Google Scholar]
  18. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 6 czerwca 2012 r., sygn. akt I ACa 290/12 [niepublikowany]. [Google Scholar]
  19. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 23 stycznia 2014 r., sygn. akt I ACa 855/13 [niepublikowany]. [Google Scholar]
  20. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 26 kwietnia 2017 r., sygn. akt I ACa 831/16, Legalis nr 1657738. [Google Scholar]
  21. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 12 listopada 2014 r., sygn. akt VI ACa 126/14, LEX nr 1665875. [Google Scholar]
  22. Wyrok Sądu Okręgowego w Gdańsku z dnia 22 grudnia 2015 r., sygn. akt I C 279/12, https://www.saos.org.pl/judgments/content/199663.html [dostęp: 6 września 2020 r.]. [Google Scholar]
  23. Wyrok Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 24 stycznia 2012 r., sygn. akt I C 417/11 [niepublikowany]. [Google Scholar]
  24. Wyrok Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 27 lipca 2016 r., sygn. akt I C 606/15 [niepublikowany]. [Google Scholar]
  25. Wyrok SN z dnia 8 maja 2019 r., sygn. akt I PK 35/18, Legalis nr 1967685. [Google Scholar]
  26. Wyrok SN z dnia 11 sierpnia 2010 r., sygn. akt I CSK 649/09, Legalis nr 367088. [Google Scholar]
  27. Wyrok SN z dnia 12 września 2018 r., sygn. akt II CSK 536/17, Legalis nr 1832796. [Google Scholar]
  28. Wyrok SN z dnia 13 sierpnia 1975 r., sygn. akt I CR 452/75, Legalis nr 18927. [Google Scholar]
  29. Wyrok SN z dnia 19 lipca 1982 r., sygn. akt I CR 225/82, Legalis nr 23249. [Google Scholar]
  30. Wyrok SN z dnia 19 października 1989 r., sygn. akt II CR 419/89, Legalis nr 26806. [Google Scholar]
  31. Wyrok SN z dnia 20 września 1999 r., sygn. akt III CKN 939/98, „Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Cywilna” 2000, nr 3, poz. 56. [Google Scholar]
  32. Wyrok SN z dnia 20 września 2013 r., sygn. akt II CSK 1/13, Legalis nr 739919. [Google Scholar]
  33. Wyrok SN z dnia 23 stycznia 2015 r., sygn. akt V CSK 189/14, Legalis nr 1186795. [Google Scholar]
  34. Wyrok SN z dnia 24 stycznia 2000 r., sygn. akt III CKN 553/98, LEX nr 52737. [Google Scholar]
  35. Wyrok SN z dnia 25 października 1982 r., sygn. akt I CR 239/82, Legalis nr 23387. [Google Scholar]
  36. Literatura [Google Scholar]
  37. Brzozowski W., When anointing becomes annoying: remarks on the Polish Supreme Court’s judgment of 20 September 2013 (II CSK 1/13), „Wroclaw Review of Law, Administration & Economics” 2015, nr 5, s. 70–81. [Google Scholar]
  38. Ferenc-Szydełko E., Wolność sumienia jako dobro prawne [w:] Historia testis temporum, lux veritatis, vita memoriae, nuntia vetustatis: księga jubileuszowa dedykowana profesorowi Włodzimierzowi Kaczorowskiemu, red. E. Kozerska, M. Maciejewski, P. Stec, Opole 2015, s. 671–689. [Google Scholar]
  39. Gill A., Glosa do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 3 lipca 2000 r. (II SA 1128/99), „Orzecznictwo Sądów Polskich” 2001, z. 12, s. 605–608. [Google Scholar]
  40. https://mc.bip.gov.pl/rada-do-spraw-wspolpracy-z-kosciolami-i-zwiazkami-wyznaniowymi-2019/rada-do-spraw-wspolpracy-z-kosciolami-i-zwiazkami-wyznaniowymi-w-sprawach-przetwarzania-przez-nie-danych-2019.html [dostęp: 6 września 2020 r.]. [Google Scholar]
  41. https://www.gov.pl/web/cyfryzacja/rada-do-spraw-wspolpracy-z-kosciolami-i-zwiazkami-wyznaniowymi-w-sprawach-przetwarzania-przez-nie-danych [dostęp: 25 września 2020 r.]. [Google Scholar]
  42. https://www.prawo.pl/prawo/dane-osob-umierajacych-sa-tajemica-szpitala-ksieza-nie-moga-ich,390192.html?utm_medium=email&utm_source=WKPL_MSG_NSL_NRODO-26-03-19-WKC0117018_EML&utm_campaign=WKPL_MSG_NSL_NRODO-26-03-19-WKC0117018_OTH [dostęp: 13 września 2020 r.]. [Google Scholar]
  43. https://www.prawo.pl/zdrowie/kiedy-mozna-przetwarzac-dane-osobowe-pacjenta-bez-jego-zgody-rodo,261694.html [dostęp: 19 września 2020 r.]. [Google Scholar]
  44. https://www.prawo.pl/zdrowie/kiedy-mozna-przetwarzac-dane-osobowe-pacjenta-bez-jego-zgody-rodo,261694.html [dostęp: 19 września 2020 r.]. [Google Scholar]
  45. Jakubiak T., Intencja przyjęcia sakramentu namaszczenia chorych według wyroku Sądu Najwyższego z uwzględnieniem elementów prawa wyznaniowego, „Warszawskie Studia Teologiczne” 2013, nr 2, s. 161–178. [Google Scholar]
  46. Januchowski A., Wybrane zagadnienia związane z reprezentacją parafii przez proboszcza na gruncie prawa kanonicznego i polskiego, „Studia z Prawa Wyznaniowego” 2008, t. 11, s. 211–236. [Google Scholar]
  47. Jasiakiewicz M., Glosa do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 27 lipca 2000 r., IV CKN 88/00, „Rejent” 2005, nr 1, s. 122–137. [Google Scholar]
  48. Kaczmarczyk R., Ochrona swobody sumienia jako dobra osobistego osoby niewierzącej. Glosa do wyroku SN z dnia 20 września 2013 r., II CSK 1/13, „Państwo i Prawo” 2017, z. 3, s. 134–141. [Google Scholar]
  49. Krzywkowska J., Bitowt A., Poddanie człowieka nieakceptowanym przez niego praktykom religijnym [w:] Aktualne problemy wolności myśli, sumienia i religii, red. P. Stanisz, A. Abramowicz, M. Czelny, M. Ordon, M. Zawiślak, Lublin 2015, s. 191–203. [Google Scholar]
  50. Mezglewski A., Opinia prawna dotycząca problemu obowiązywania prawa wewnętrznego związków wyznaniowych w obrocie prawnym, „Przegląd Prawa Wyznaniowego” 2011, t. 3, s. 251–258. [Google Scholar]
  51. Niedziałkowski K., Udzielenie sakramentu namaszczenia chorych bez zgody przyjmującego – aspekty cywilno-kanoniczne, „Kościół i Prawo” 2017, nr 2, s. 163–175. [Google Scholar]
  52. Pazdan M., Komentarz do art. 23 k.c. [w:] Kodeks cywilny, t. 1: Komentarz do art. 1-449(10), red. K. Pietrzykowski, Warszawa 2011, s. 119–120. [Google Scholar]
  53. Pazdan M., Komentarz do art. 24 [w:] Kodeks cywilny, t. 1: Komentarz do art. 1-449(10), red. K. Pietrzykowski, wyd. 10, Warszawa 2020, Legalis https://sip-1legalis-1pl-1ux0226zx1118.han.uni.opole.pl/document-view.seam?documentId=mjxw62zogi3damrwgm3dmmzoobqxalrvgu4tcnbzgi4q [dostęp: 6 września 2020 r.]. [Google Scholar]
  54. Pietrzak M., Prawo kanoniczne w polskim systemie prawnym, „Państwo i Prawo” 2006, z. 8, s. 16–31. [Google Scholar]
  55. Radecki G., Organy osób prawnych Kościoła katolickiego w Polsce (na styku prawa kanonicznego i prawa cywilnego), „Rejent” 2003, nr 7/8, s. 127–155. [Google Scholar]
  56. Radwański Z., Prawo cywilne - część ogólna, Warszawa 2009. [Google Scholar]
  57. Rakoczy B., Glosa do wyroku SN z dnia 20 września 2013 r., II CSK 1/13, „Przegląd Prawa Wyznaniowego” 2016, t. 8, s. 213–220. [Google Scholar]
  58. Stanisz P., Proboszcz jako reprezentant parafii rzymskokatolickiej w stosunkach majątkowych [w:] Prawo państwowe a prawo wewnętrzne związków wyznaniowych. Pamiętnik VII Zjazdu Katedr i Wykładowców Prawa Wyznaniowego, Gniezno 11-12 IX 2010, red. K. Krasowski, M. Materniak-Pawłowska, M. Stanulewicz, Poznań 2010, s. 191–200. [Google Scholar]
  59. Strus Z., Glosa do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 20 września 2013 r. w sprawie II CSK 1/13, „Forum Prawnicze” 2013, nr 5, s. 35–49. [Google Scholar]
  60. Walencik D., Opinia prawna w sprawie przetwarzania danych osobowych przez związki wyznaniowe w Polsce, „Przegląd Prawa Wyznaniowego” 2012, t. 4, s. 251–263. [Google Scholar]
  61. Walencik D., Prawo kanoniczne (wewnętrzne) związków wyznaniowych a prawo polskie, „Przegląd Sądowy” 2013, nr 5, s. 11–25. [Google Scholar]
  62. Wenski P., Rozważania nad standardami opieki duszpasterskiej w polskich szpitalach. Uwagi na tle orzeczenia Sądu Najwyższego z 20 września 2013 r., „Prawo i Medycyna” 2015, nr 1, s. 72–86. [Google Scholar]
  63. Zaproszenie na III posiedzenie Rada do Spraw Współpracy z Kościołami i Związkami Wyznaniowymi w sprawach przetwarzania przez nie danych, https://mc.bip.gov.pl/rada-do-spraw-wspolpracy-z-kosciolami-i-zwiazkami-wyznaniowymi-2019/rada-do-spraw-wspolpracy-z-kosciolami-i-zwiazkami-wyznaniowymi-w-sprawach-przetwarzania-przez-nie-danych-2019.html [dostęp: 6 września 2020 r.]. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.