Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki

Tom 28 (2024)

Artykuły

Problematyka wydawania ekspertyzy kryminalistycznej w procesie karnym a dopuszczalność dowodu naukowego na przykładzie polskiego i amerykańskiego systemu prawnego

  • Milena Powirska-Bała
DOI: https://doi.org/10.52097/pwk.9592  [Google Scholar]
Opublikowane: 2025-03-03

Abstrakt

Artykuł ukazuje problematykę wydawania ekspertyzy kryminalistycznej na tle warunków dopuszczenia dowodu naukowego w procesie karnym na przykładzie polskiego i amerykańskiego systemu prawnego. Oba te zagadnienia stanowią kompleksowe ujęcie wydania opinii na potrzeby wymiaru sprawiedliwości: z jednej strony ukazując wyzwania, z jakimi mierzy się osoba, która wykonuje ekspertyzę, z drugiej zaś organ procesowy, który ten dowód musi do procesu „wprowadzić i go ocenić”.

Bibliografia

  1. Literatura [Google Scholar]
  2. Bernstein D.E., Expert witnesses, adversarial bias, and the (partial) failure of the Daubert revolution, „Iowa Law Review” 2007, nr 93(2). [Google Scholar]
  3. Błoński M., Zbrojewska M. (red.), Dowody i postępowanie dowodowe w procesie karnym. Komentarz praktyczny z orzecznictwem. Wzory pism procesowych, wyd. 2, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2021. [Google Scholar]
  4. Czeczot Z., Badania identyfikacyjne pisma ręcznego, Wydawnictwo Zakładu Kryminalistyki KG MO, Warszawa 1971. [Google Scholar]
  5. Faigman D.L., The Daubert revolution and the birth of modernity managing scientific evidence in the age of science, „Davis Law Review” 2013, nr 893. [Google Scholar]
  6. Gaberle A., Dowody w sądowym procesie karnym. Teoria i praktyka, wyd. 2, Wolters Kluwer, Warszawa 2010. [Google Scholar]
  7. Giannelli P.C., General acceptance of scientific test – Frye and beyond, w: E.J. Imwinkelried (red.), Scientific and Expert Evidence: Formerly Scientific and Expert Evidence in Criminal Advocacy, wyd. 2, Practising Law Institute, New York 1981. [Google Scholar]
  8. Goc M., Moszczyński J. (red.), Ślady kryminalistyczne: ujawnianie, zabezpieczanie, wykorzystanie, Difin, Warszawa 2007. [Google Scholar]
  9. Gruza E., Historia, przedmiot i zadania kryminalistyki, w: E. Gruza, M. Goc, J. Moszczyński (red.), Kryminalistyka, czyli rzecz o metodach śledczych, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2009. [Google Scholar]
  10. Gruza E., Ocena wiarygodności zeznań świadków w procesie karnym. Problematyka kryminalistyczna, Zakamycze, Kraków 2003. [Google Scholar]
  11. Gruza E., Psychologia sądowa dla prawników, wyd. 2, Wolters Kluwer, Warszawa 2012. [Google Scholar]
  12. Gurgul J., Jeszcze raz o swobodnej ocenie opinii biegłego, w: V. Kwiatkowska-Wójcikiewicz, M. Zubańska (red.), Współczesna kryminalistyka. Wyzwania i zagrożenia, Wyższa Szkoła Policji, Szczytno 2015. [Google Scholar]
  13. Hanausek T., Kryminalistyka. Zarys wykładu, Zakamycze, Kraków 1996. [Google Scholar]
  14. Horoszowski P., Kryminalistyka, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1958. [Google Scholar]
  15. Imwinkelried E.J., The Daubert decision: Frye is dead, long live the Federal Rules of Evidence, „Trial” 1993, t. 29, nr 9. [Google Scholar]
  16. Jagiełło D., Rejestr biegłych sądowych, „Studia Prawnoustrojowe” 2020, nr 49. [Google Scholar]
  17. Kaczmarska D., Opinia biegłego i inne środki dowodowe wymagające „wiadomości specjalnych”, w: R. Kmiecik (red.), Prawo dowodowe. Zarys wykładu, Wolters Kluwer, Kraków 2005. [Google Scholar]
  18. Kała M., Wilk D., Wójcikiewicz J., Zuba D. (red.), Ekspertyza sądowa. Zagadnienia wybrane, wyd. 4, Wolters Kluwer, Warszawa 2023. [Google Scholar]
  19. Kasprzak J., Dowód naukowy – dzieje i współczesność, B. Hołyst, J. Duży, P. Grzegorczyk, Z. Wardak, D. Wąsik (red.), Księga Jubileuszowa z okazji 70. urodzin Profesora Bogusława Sygita, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2018. [Google Scholar]
  20. Kasprzak J. (opracowanie i przekład), H. Gross, Podręcznik dla sędziego śledczego jako system kryminalistyki, Difin, Warszawa 2021. [Google Scholar]
  21. Lacey F.B., Scientific evidence, „Jurimetrics Journal” 1984, t. 24(3). [Google Scholar]
  22. Moszczyński J., Daktyloskopia. Zarys teorii i praktyki, Wydawnictwo Centralnego Laboratorium Kryminalistycznego Komendy Głównej Policji, Warszawa 1997. [Google Scholar]
  23. Moszczyński J., Subiektywizm w badaniach kryminalistycznych. Przyczyny i zakres stosowania subiektywnych ocen w wybranych metodach identyfikacji człowieka, Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, Olsztyn 2011. [Google Scholar]
  24. Moszczyński J., Wiarygodność dowodu z opinii biegłego, w: S. Pikulski, M. Romańczuk-Grącka (red.), Granice kryminalizacji i penalizacji, ELSet, Olsztyn 2013. [Google Scholar]
  25. Powirska-Bała M., Dowód z opinii biegłego – współczesne trudności i wyzwania na gruncie polskiego procesu karnego, „Studia Prawnoustrojowe” 2023, nr 62. [Google Scholar]
  26. Schauer F., Spellman B.A., Is expert evidence really different?, „Notre Dame Law Review” 2014, t. 89(1). [Google Scholar]
  27. Stępień M., Skwarcow M., Pojęcie, kryteria dopuszczalności i znaczenie dowodów naukowych w polskim i amerykańskim procesie karnym, „Przegląd Sądowy” 2014, nr 9. [Google Scholar]
  28. Tomaszewski T., Dopuszczalność dowodów naukowych w amerykańskim procesie karnym, „Przegląd Sądowy” 1991, nr 5–6. [Google Scholar]
  29. Tomaszewski T., Kompetencje firm prywatnych do wydawania opinii w postępowaniu karnym i cywilnym, w: V. Kwiatkowska-Darul, A. Marek, A. Bulsiewicz (red.), Doctrina multiplex veritas una. Księga Jubileuszowa ofiarowana Profesorowi Mariuszowi Kulickiemu, Twórcy Katedry Kryminalistyki, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2004. [Google Scholar]
  30. Waltoś S., Proces karny. Zarys systemu, LexisNexis, Warszawa 2009. [Google Scholar]
  31. Wójcikiewicz J., Dowód naukowy w procesie sądowym, Instytut Ekspertyz Sądowych, Kraków 2000. [Google Scholar]
  32. Wroński M., Pękała M., Źródła błędów w identyfikacji daktyloskopijnej, „Problemy Kryminalistyki” 2016, nr 252. [Google Scholar]
  33. Zdybel R., Funkcja wykrywcza i dowodowa postępowania karnego, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2016. [Google Scholar]
  34. Żbikowska M., Ciężar dowodu w polskim procesie karnym, Wolters Kluwer, Warszawa 2019. [Google Scholar]
  35. Żółtowski H., Ś.p. dr Władysław Marian Sobolewski, inspektor P.P., „Przegląd Policyjny” 1937, nr 6(12). [Google Scholar]
  36. Źródła prawa [Google Scholar]
  37. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego (t.j. Dz. U. z 2024 r., poz. 37 z późn. zm.). [Google Scholar]
  38. Źródła internetowe [Google Scholar]
  39. http://kryminalistyka.prawo.uni.wroc.pl [Google Scholar]
  40. https://www.law.cornell.edu/rules/fre/rule_401 [Google Scholar]
  41. https://www.law.cornell.edu/rules/fre/rule_402 [Google Scholar]
  42. https://www.law.cornell.edu/rules/fre/rule_403 [Google Scholar]
  43. https://www.law.cornell.edu/rules/fre/rule_701 [Google Scholar]
  44. https://www.law.cornell.edu/rules/fre/rule_702 [Google Scholar]
  45. http://repository.uchastings.edu/faculty_scholarship/1035 [Google Scholar]