Skip to main navigation menu Skip to main content Skip to site footer
Problemy Współczesnej Kryminalistyki

Vol. 26 (2022)

Artykuły

The crime of document forgery in the context of illegal border crossing. Theoretical and empirical aspects

  • Dorota Semków
DOI: https://doi.org/10.52097/pwk.5440  [Google Scholar]
Published: 2023-04-25

Abstract

The subject of the considerations in this article is the crime of forgery of documents, as defined in Art. 270 of the applicable criminal law in the context of an act of illegal border crossing. In accordance with applicable law, the so-called simple illegal border crossing is an offense specified in Art. 49a of the Code of Petty Offenses, while Art. 264 § 2 of the CC applies when the border is crossed contrary to the provisions in cooperation with other persons or with the use of violence, threats, deception, i.e., inter alia, in a situation where false documents are used to cross the border contrary to the law. They can also be a tool enabling the performance of the act specified in § 3 of the aforementioned art. 264 of the Penal Code, which penalizes the activity consisting in organizing the crossing of the border by other persons against the provisions of the law. The main purpose of the study is to draw attention to the crime of document forgery as a practice that allows for other legally prohibited acts. In this light, the thesis was formulated according to which forged documents are in many cases a tool used by foreigners to illegally cross the borders of the Republic of Poland, and thus the Schengen/European Union area. The thesis was confirmed in studies conducted on the basis of statistical data of the Border Guard Headquarters from 2016–2022. Their analysis is presented in the article

References

  1. Bajda K., Criminological and forensic aspects of selected areas of organized crime in Poland, „Studia Iuridica Lublinensia” 2021, t. 30(4), DOI: http://dx.doi.org/10.17951/sil.2021.30.4.33-47. [Google Scholar]
  2. Banasik K., Penalizacja bezprawnego przekroczenia granicy państwowej, „Studia Prawnicze. Rozprawy i Materiały” 2017, nr 1(20). [Google Scholar]
  3. Bojarski T., w: A. Michalska-Warias, J. Piórkowska-Flieger, M. Szwarczyk, T. Bojarski, Kodeks wykroczeń. Komentarz aktualizowany, LEX/el. 2021, art. 49(a). https://sip.lex.pl (dostęp 18.04.2022). [Google Scholar]
  4. Chlebowicz P., Kryminologia i prawa człowieka wobec migracji w XXI wieku, w: W. Pływaczewski, M. Ilnicki (red.), Ochrona praw człowieka w polityce migracyjnej Polski i Unii Europejskiej, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski, Olsztyn 2016. [Google Scholar]
  5. Czeredys-Wójtowicz M., Śliwiński M., Gałek D., Odpowiedzialność karna za nielegalne przekroczenie granicy państwowej, „Iustitia” 2022, nr 1. [Google Scholar]
  6. Ćwiąkalski Z., w: A. Zoll (red.), Kodeks karny. Część szczególna. Tom II. Komentarz do art. 117–277 k.k., wyd. IV, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2013, art. 264, https://sip.lex.pl (dostęp 18.04.2022). [Google Scholar]
  7. Goc M., Badania autentyczności dokumentów jako przedmiot działalności szkoleniowej Polskiego Towarzystwa Kryminalistycznego, „Problemy Współczesnej Kryminalistyki” 2008, t. XII. [Google Scholar]
  8. Goc M., O projekcie ustawy o dokumentach publicznych uwag kilka, „Człowiek i Dokumenty” 2017, nr 44. [Google Scholar]
  9. Goc M., Przestępczość przeciwko dokumentom wciąż groźna, „Człowiek i Dokumenty” 2016, nr 43. [Google Scholar]
  10. Goc M., Ustawa o dokumentach publicznych potrzebna od zaraz, „Człowiek i Dokumenty” 2016, nr 41. [Google Scholar]
  11. Goc M., Ustawa o dokumentach wciąż oczekiwana, „Człowiek i Dokumenty” 2018, nr 50. [Google Scholar]
  12. Goc M., Semków D., Public documents act and its role in preventing document forgery, „Studia Iuridica Lublinensia” 2020, nr 4, http://dx.doi.org/10.17951/sil.2020.29.4.85-99. [Google Scholar]
  13. Goc M., Tomaszewski T., Nowe kierunki badań dokumentów w projektach rozwojowych Uniwersytetu Warszawskiego i Polskiego Towarzystwa Kryminalistycznego, „Problemy Współczesnej Kryminalistyki” 2014, t. XVIII. [Google Scholar]
  14. Góra T., Przestępstwa cudzoziemców, „Problemy Współczesnej Kryminalistyki” 2021,t. XXV. [Google Scholar]
  15. Jachimowicz M., Nowe zasady odpowiedzialności za nielegalne przekroczenie granicy RP, „Prokuratura i Prawo” 2006, nr 5. [Google Scholar]
  16. Jankowska-Prochot I., Karnoprawne aspekty przestępstwa fałszerstwa intelektualnego, „Journal of Modern Science” 2016, t. 28, nr 1. [Google Scholar]
  17. Jankowski W., w: T. Grzegorczyk (red.), Kodeks wykroczeń. Komentarz, wyd. II, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2013, art. 49(a), https://sip.lex.pl (dostęp: 18.04.2022). [Google Scholar]
  18. Klaus W., Woźniakowska-Fajst D., Przestępstwo nielegalnego przekroczenia granicy w ujęciu historycznym, teoretycznym i praktycznym, „Archiwum Kryminologii” 2015, t. XXXVII, DOI: 10.7420/AK2015F. [Google Scholar]
  19. Kobylas M., Wykorzystanie analizy kryminalnej w zwalczaniu przestępczości zorganizowanej, „Problemy Współczesnej Kryminalistyki” 2006, t. X. [Google Scholar]
  20. Kołecki H., Technicznokryminalistyczne badania autentyczności dokumentów publicznych nieniszczącymi wielospektralnymi technikami optycznymi za pomocą wideospektrokomparatora VSC-1, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2002. [Google Scholar]
  21. Kopczyński G., Kryminalistyczne aspekty przestępstw przeciwko wiarygodności dokumentów w kodeksie karnym z 1997 roku, „Nowa Kodyfikacja Prawa Karnego” 2000, nr 4. [Google Scholar]
  22. Laskowska K., Perkowska M., Przestępstwo nielegalnego przekroczenia granicy w ujęciu empirycznym, „Prawo w działaniu. Sprawy Karne” 2020, nr 43, DOI: 10.32041/pwd. 4301. [Google Scholar]
  23. Materewicz G.J., Mozgawa M., Kozłowska-Kalisz P., Budyn-Kulik M., Kulik M., Kodeks karny. Komentarz, red. M. Mozgawa, Wolters Kluwer, Warszawa 2015. [Google Scholar]
  24. Michalski M., Łabuz P., Karnoprawna interpretacja „zakładania” zorganizowanej grupy przestępczej i „kierowania” nią, „Problemy Współczesnej Kryminalistyki” 2015, t. XIX. [Google Scholar]
  25. Mozgawa M., w: M. Budyn-Kulik, P. Kozłowska-Kalisz, M. Kulik, M. Mozgawa, Kodeks wykroczeń. Komentarz, wyd. II, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2009, art. 49(a), https://sip.lex.pl (dostęp: 18.04.2022). [Google Scholar]
  26. Murasicki J., Relacje między wybranymi kategoriami przestępczości a bezpieczeństwem obywateli, „Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelonaw Legnicy” 2014, nr 12(03). [Google Scholar]
  27. Nastula N., Fałszerstwo dokumentów ze szczególnym uwzględnieniem przestępczości internetowej jako wyzwanie dla organów państwa, „Polonia Journal” 2018, nr 8. [Google Scholar]
  28. Pikulski S., Wybrane zagadnienia z problematyki badań dokumentów w świetle praktyki laboratoriów kryminalistycznych Policji, w: J. Błachut, M. Szewczyk, J. Wójcikiewicz (red.), Nauka wobec przestępczości. Księga ku czci Profesora Tadeusza Hanauska, Wydawnictwo Instytutu Ekspertyz Sądowych, Kraków 2001. [Google Scholar]
  29. Piórkowska-Flieger J., Fałsz dokumentu w polskim prawie karnym, Kantor Wydawniczy Zakamycze, Kraków 2004, https://sip.lex.pl (dostęp: 19.07.2021). [Google Scholar]
  30. Pływaczewski E.W., Bezpieczeństwo obywateli – prawa człowieka – zrównoważony rozwój: polskie kierunki interdyscyplinarnych badań kryminologicznych nad bezpieczeństwem obywateli oraz w zakresie przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu, Temida 2, Białystok 2017. [Google Scholar]
  31. Rau Z., Straż Graniczna, w: Z. Rau (red.), Przestępczość zorganizowana w Polsce i jej zwalczanie, Zakamycze, Kraków 2002, https://sip.lex.pl (dostęp 07.08.2022). [Google Scholar]
  32. Semków D., Fałsz materialny dokumentu. Aspekty prawne i kryminalistyczne, „Przegląd Prawno-Ekonomiczny” 2019, nr 46. [Google Scholar]
  33. Semków D., The scope of legal protection of documents and the security system of public documents in the Polish legal regulations, „Studia Iuridica Lublinensia” 2021, t. 30,nr 5. DOI: 10.17951/sil.2021.30.5.501-521. [Google Scholar]
  34. Tomaszewski T., Możliwości badań identyfikacyjnych wykonawców paraf, „Problemy Współczesnej Kryminalistyki” 2001, t. IV. [Google Scholar]
  35. Tomaszewski T., Nowa metoda badania podpisów, w: Z. Kegel (red.), Kryminalistyczna ekspertyza pismoznawcza a grafologia. Materiały z X Wrocławskiego Sympozjum Badań Pisma, Wrocław 19–21 czerwca 2002, Uniwersytet Wrocławski, Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii, Katedra Kryminalistyki, Wrocław 2003. [Google Scholar]
  36. Trybus M., Nielegalne przekroczenie granicy – aspekty prawnokarne, „Studia Prawnoustrojowe” 2019, nr 46. [Google Scholar]
  37. Wróbel W., Sroka T., Komentarz do art. 212–277d, w: A. Zoll (red.), Kodeks karny. Część szczególna. Tom II. Część II, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2017. [Google Scholar]
  38. Zatyka E., Charakterystyka próby badawczej w drugim etapie badań, w: E.M. Guzik-Makaruk (red.), Poczucie bezpieczeństwa obywateli w Polsce. Identyfikacja i przeciwdziałanie współczesnym zagrożeniom, Wolters Kluwer Polska,Warszawa 2011, https://sip.lex.pl (dostęp 11.09.2022). [Google Scholar]
  39. Źródła prawa i orzecznictwo [Google Scholar]
  40. Dekret z dnia 15 września 1948 r. o zmianie rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitejz dnia 23 grudnia 1927 r. o granicach Państwa, Dz. U. z 1948 r., nr 47, poz. 348. [Google Scholar]
  41. Dekret z dnia 23 marca 1956 r. o ochronie granic państwowych, Dz. U. z 1956 r., nr 9, poz. 51 ze zm. [Google Scholar]
  42. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 13 sierpnia 2008 r.w sprawie sposobu ustalania zasięgu terytorialnych przejść granicznych, Dz. U. nr 147, poz. 938. [Google Scholar]
  43. Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 sierpnia 1926 r. o cudzoziemcach, Dz. U. z 1926 r., nr 83, poz. 465. [Google Scholar]
  44. Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 23 grudnia 1927 r. o granicach Państwa, Dz. U. z 1927 r., nr 117, poz. 996. [Google Scholar]
  45. Ustawa z dnia 19 kwietnia 1969 r. – Kodeks karny, Dz. U. z 1969 r., nr 13, poz. 94 ze zm. [Google Scholar]
  46. Ustawa z dnia 20 maja 1971 r. – Kodeks wykroczeń, t.j. Dz. U. z 2015 r., poz. 1049 ze zm. [Google Scholar]
  47. Ustawa z dnia 12 października 1990 r. o ochronie granicy państwowej, t.j. Dz. U. z 2022 r., poz. 295. [Google Scholar]
  48. Ustawa z dnia 12 października 1990 o Straży Granicznej, t.j. Dz. U. z 2022 r., poz. 1061, ze zm. [Google Scholar]
  49. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny, Dz. U. z 1997 r., nr 88, poz. 553 ze zm. [Google Scholar]
  50. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny, t.j. Dz. U. z 2022 r., poz. 1138 ze zm. [Google Scholar]
  51. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego, Dz. U. 1997, nr 89, poz. 555. [Google Scholar]
  52. Ustawa z dnia 22 kwietnia 2005 r. o zmianie ustawy o Straży Granicznej oraz niektórych innych ustaw, Dz. U. z 2005 r., nr 90, poz. 757. [Google Scholar]
  53. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 czerwca 2003 r., sygn. III KKn 349/01. [Google Scholar]
  54. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 lipca 2001 r., V KKN 81/99, LEX nr 51670. [Google Scholar]
  55. Źródła internetowe [Google Scholar]
  56. „Biuletyn Statystyczny Straży Granicznej za 2016 r.”, Komenda Główna Straży Granicznej, Warszawa 2017, https://www.strazgraniczna.pl/pl/granica/statystyki-sg/2206,Statystyki-SG.html (dostęp 12.09.2022). [Google Scholar]
  57. „Biuletyn Statystyczny Straży Granicznej za 2017 r.”, Komenda Główna Straży Granicznej, Warszawa 2018, https://www.strazgraniczna.pl/pl/granica/statystyki-sg/2206,Statystyki-SG.html (dostęp 12.09.2022). [Google Scholar]
  58. „Informacja Statystyczna za 2018 r.”, Komenda Główna Straży Granicznej, Warszawa 2019, https://www.strazgraniczna.pl/pl/granica/statystyki-sg/2206,Statystyki-SG.html (dostęp 12.09.2022). [Google Scholar]
  59. „Informacja Statystyczna za 2019 r.”, Komenda Główna Straży Granicznej, Warszawa 2020, https://www.strazgraniczna.pl/pl/granica/statystyki-sg/2206,Statystyki-SG.html (dostęp 12.09.2022). [Google Scholar]
  60. „Informacja Statystyczna za 2020 r.”, Komenda Główna Straży Granicznej, Warszawa 2021, https://www.strazgraniczna.pl/pl/granica/statystyki-sg/2206,Statystyki-SG.html (dostęp 12.09.2022). [Google Scholar]
  61. „Informacja Statystyczna za 2021 r.”, Komenda Główna Straży Granicznej, Warszawa 2022, [Google Scholar]
  62. https://www.strazgraniczna.pl/pl/granica/statystyki-sg/2206,Statystyki-SG.html (dostęp 12.09.2022). [Google Scholar]
  63. „Informacja Statystyczna za I półrocze 2022 roku”, s. 11, 19, https://www.strazgraniczna.pl/pl/granica/statystyki-sg/2206,Statystyki-SG.html (dostęp 12.09.2022). [Google Scholar]
  64. Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego i Rady, Plan działania na rzecz wzmocnienia europejskiej reakcji na przestępstwa przeciwko wiarygodności dokumentów podróży, Bruksela, dnia 21.3.2017 r. COM(2016) 790 final/2, s. 2, https://ec.europa.eu/transparency/regdoc/rep/1/2016/PL/COM-2016-790-F2-PL-MAIN-PART-1.PDF (dostęp 20.10.2021). [Google Scholar]
  65. Komunikat Komisji pt. Realizacja Europejskiej agendy bezpieczeństwa w celu zwalczania terroryzmu i utorowania drogi ku rzeczywistej i skutecznej unii bezpieczeństwa (COM2016 230 final, 20.4.2016). [Google Scholar]
  66. Mały Ruch Graniczny – informacje ogólne, https://www.gov.pl (dostęp 05.09.2022). [Google Scholar]
  67. Raport o stanie bezpieczeństwa w Polsce w 2016, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, https://archiwumbip.mswia.gov.pl/bip/raport-o-stanie-bezpie/18405,Raport-o-stanie-bezpieczenstwa.html (dostęp 08.09.2022) [Google Scholar]