Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki

Tom 28 (2021)

Artykuły

Ksiądz Michał Poradowski w rodzinie emigracyjnych narodowców

DOI: https://doi.org/10.52097/rs.2021.231-246  [Google Scholar]
Opublikowane: 31.12.2021

Abstrakt

Od wielu lat centralne miejsce w badaniach historycznych poświęconych dziejom emigracji zajmują publicyści, politycy – liderzy stronnictw politycznych bezpośrednio zaangażowani w życiu politycznym „polskiego” Londynu. Bohaterowie oddaleni od Londynu, osiedleni na półkuli zachodniej ustępują miejsca politykom „Polski na Tamizą”. W gronie zapomnianych bohaterów znalazł się osiadły w 1950 roku w Chile ks. Michał Poradowski, który przez 40 lat wykładał na uniwersytetach w Santiago i Valparaiso; był wybitnym teologiem, filozofem, socjologiem, publikował w kilku językach ( hiszpańskim, portugalskim, francuskim, angielskim), był animatorem życia Polonii jako wiceprzewodniczący Związku Polaków w Chile. W latach młodości organizacyjnie związany z ugrupowaniami obozu narodowego, należał do młodzieży Obozu Wielkiej Polski. Na emigracji utrzymywał kontakty z politykami „polskiego” Londynu, m.in.: Tadeuszem Bieleckim – prezesem Stronnictwa Narodowego, publikował na łamach „Myśli Polskiej” – sztandarowego pisma SN. W Chile, Brazylii i Argentynie). Zyskał uznanie jako krytyk ideologii lewicowych, marksizmu i polityki sowieckiej. Nie będzie przesady w stwierdzeniu, że ks. Poradowski był jedynym przedstawicielem polskiej emigracji politycznej, który w znaczącym stopniu przyczynił się do ukształtowania opinii publicznej kraju osiedlenia, któremu udało się uformować profil ideowy elity politycznej Chile. W 1992 roku po raz pierwszy od czasu wyjazdu (1945 r.) przyjechał do ojczyzny, na stałe osiadł w roku następnym, jako publicysta polityczny włączył się do pracy ideowo-programowej ugrupowań narodowo-katolickich. Z myślą o upowszechnieniu idei narodowej sfinansował z własnych oszczędności wydanie kilku broszur m.in.: Katolickie państwo narodu polskiego (1996).
Celem badawczym szkicu jest ukazanie charakteru relacji, jakie łączyły ks. M. Poradowskiego z rodziną emigracyjnych narodowców – Stronnictwem Narodowym oraz przybliżenie tych wątków jego myśli politycznej, które wyróżniają go spośród publicystów „Myśli Polskiej”.

Bibliografia

  1. Źródła [Google Scholar]
  2. Archiwalia [Google Scholar]
  3. Archiwum Stronnictwa Narodowego (londyńskie) obecnie w zbiorach Muzeum Niepodległości; zbiór T. Bieleckiego. [Google Scholar]
  4. Archiwum Akt Nowych; akta Stanisława Łuckiego (Materiały na IV Centralny Zjazd SN; „Problematyka kraju” – tematy do przemyślenia pod obrady V Centralnego Zjazdu SN). [Google Scholar]
  5. Prasa [Google Scholar]
  6. „Orzeł Biały” 1987. [Google Scholar]
  7. „Myśl Polska” 1971, 1972, 1973. [Google Scholar]
  8. Relacje publikowane [Google Scholar]
  9. Gratulował mi Pinochet. Rozmowa z ks. Michałem Poradowskim, „Fronda” nr 2/3, 1994. [Google Scholar]
  10. Publicystyka polityczna [Google Scholar]
  11. Pawlikowski M., Co to jest naród, Londyn 1952. [Google Scholar]
  12. Pierwszy Centralny Zjazd Delegatów Stronnictwa Narodowego odbyty w Londynie w dniach 27-30 maja 1955 r., Londyn 1955. [Google Scholar]
  13. Poradowski M., Nowy światowy ład, wyd. 3, Wrocław 2013. [Google Scholar]
  14. Poradowski M., Dzieje cywilizacji europejskiej, Wrocław 2007. [Google Scholar]
  15. Rojek M. E., Podstawy ideowe oraz niektóre zasady ustrojowe programu Stronnictwa Narodowego, Londyn 1950 (?). [Google Scholar]
  16. Opracowania: [Google Scholar]
  17. Bartyzel J., Ksiądz profesor Michał Poradowski (1013-2003), w: Narodowa Demokracja XIX-XX wiek. (Koncepcje – ludzie – działalność), red. T. Sikorski, A. Wątor, Szczecin 2008. [Google Scholar]
  18. Bibliografia tygodnika „Myśl Polska” 1941-1992, oprac. A. Kotecki, słowo wstępne M. Motas, Warszawa 2016. [Google Scholar]
  19. Kawęcki K., Michał Poradowski (1913-2003), w: Słownik biograficzny polskiego obozu narodowego, t. 2, red. K. Kawęcki, Warszawa 2021. [Google Scholar]
  20. Lencznarowicz J, Jałta. W kręgu mitów założycielskich polskiej emigracji politycznej 1944-1956, Kraków 2009. [Google Scholar]
  21. Poradowski M., Dziedzictwo rewolucji francuskiej, Wrocław 2018. [Google Scholar]
  22. Smolana K., Dzieje Polaków w Chile, „Studia Polonijne”, 14 (1992). [Google Scholar]
  23. Stobiecki R., Klio na wygnaniu. Z dziejów polskiej historiografii na uchodźstwie w Wielkiej Brytanii po 1945 r., Poznań 2005. [Google Scholar]
  24. Smolik B., Myśl polityczna Wojciecha Wasiutyńskiego, Toruń 2004. [Google Scholar]
  25. Terej J. J., Rzeczywistość i polityka. Ze studiów nad dziejami najnowszymi Narodowej Demokracji, Warszawa 1979. [Google Scholar]