Abstract
Poland in the period of 100 years, regained sovereignty for the second time in 1989. This was associated with profound changes not only in social life, but also with systemic changes. At the end of 1989 a number of changes were made to the Constitution of the Polish People’s Republic, indicating, among others that in the Republic of Poland power belongs to the Nation. So it was the beginning of introducing new values into the – still binding – Stalinist constitution. Criminal law did not keep pace with these changes, without adapting the protection of the Polish State to its new systemic content. In the Penal Code, the Polish People’s Republic was still a protected value. The comprehensive change of constitutional values took place only in the new Constitution of the Republic of Poland of 1997 and in – almost parallel to it – the Criminal Code. Analyzing its provisions against the background of the Constitution of the Republic of Poland, it can be stated that on the criminalization level, including crimes against the Commonwealth, there is axiological coherence with constitutional values. At the end of the study, covering in three parts the problem of the axiological basis of criminal law protection of the Republic of Poland, it should be emphasized that they presented different periods in the 100-year history of Poland against the background of three different constitutional models affecting criminal law solutions. At the same time, it was pointed out that the original axiological basis for this protection was internalized by the citizens forming the state community, a system of values related to the moral duty of loyalty to the homeland as a common good.
References
- Bojarski, Tadeusz. 1993. „O systematyce części szczególnej kodeksu karnego.” Przegląd Prawa Karnego 8:19–22. [Google Scholar]
- Bojarski, Tadeusz. 2012. „Przestępstwa przeciwko państwu w prawie karnym.” W Państwo–prawo–polityka. Księga poświęcona pamięci Profesora Henryka Groszyka, red. Mateusz Chrzanowski, Jarosław Kostrubec, i Ireneusz Nowikowski, 37–44. Lublin: UMCS. [Google Scholar]
- Budyn–Kulik, Magdalena. 2020. „Art. 128 Zamach na konstytucyjny organ Rzeczypospolitej Polskiej.” W Kodeks karny, red. Magdalena Budyn–Kulik, Patrycja Kozłowska–Kalisz, Marek Kulik, i in. Warszawa: Wolters Kluwer Polska. Lex/el. [Google Scholar]
- Fredrich–Michalska, Irena, i Barbara Stachurska–Marcińczak, red. 1997. Nowe kodeksy karne – z 1997 r z uzasadnieniami. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze. [Google Scholar]
- Gardocki, Lech. 1994. Prawo karne. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck. [Google Scholar]
- Grześkowiak, Alicja. 2018. „Artykuł 55a ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w relacji do art. 55 tej ustawy oraz art. 133 Kodeksu karnego (BAS-421/18).” Zeszyty Prawnicze BAS 2:148–72.
DOI: https://doi.org/10.31268/ZPBAS.2018.30
[Google Scholar]
- Hoc, Stanisław. 2018. „Rozdział II Przestępstwa przeciwko Rzeczypospolitej.” W System Prawa Karnego. T. 8: Przestępstwa przeciwko państwu i dobrom zbiorowym. System Prawa Karnego, red. Lech Gardocki, 52–76. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck. [Google Scholar]
- Hofmański, Piotr, i Andrzej Sakowicz. 2012. „Art. 128”. W Kodeks karny, red. Marek Filar, 645. Warszawa: LexisNexis. [Google Scholar]
- Jaraczewski, Jakub. 2012. „Bezpieczeństwo państwa jako wartość chroniona w Konstytucji RP.” Zagadnienia Sądownictwa Konstytucyjnego 1:63–78. [Google Scholar]
- Kardas, Piotr. 2013. „Art. 128 KK.” W Kodeks karny, red. Andrzej Zoll, t. 2. Lex. [Google Scholar]
- Kłączyńska, Natalia. 2014. „Art. 128 KK”. W Kodeks karny. Komentarz, red. Jacek Giezek. Warszawa: Lex/el. [Google Scholar]
- Kulesza, Jan. 2017. „Art. 128 Zamach stanu.” W Kodeks karny. Część szczególna. T. 1: Komentarz. Art. 117–221, red. Michał Królikowski, i Robert Zawłocki, 81–88. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck. [Google Scholar]
- Kulik, Marek. 2017. „O założeniach aksjologicznych kodeksu karnego z 1997 r.” W Aksjologiczne podstawy polskiego prawa karnego w perspektywie jego ewolucji, red. Alicja Grześkowiak, i Igor Zgoliński, 85–119. Bydgoszcz: Wydawnictwo Kujawsko-Pomorskiej Szkoły Wyższej w Bydgoszczy. [Google Scholar]
- Piechowiak, Marek. 2009. „Aksjologiczne podstawy polskiego prawa.” W Prawo Polskie. Próba syntezy, red. Tadeusz Guz, Jan Głuchowski, i Maria R. Pałubska, 85–121. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck. [Google Scholar]
- Piechowiak, Marek. 2016. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz. Warszawa: Legalis. [Google Scholar]
- Wiak, Krzysztof. 2019. „Art. 128 KK.” W Kodeks Karny. Komentarz, red. Alicja Grześkowiak, i Krzysztof Wiak, 838–39. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck. [Google Scholar]
- Wilk, Leszek. 1997. „Ocena przestępstw o charakterze politycznym z okresu PRL w świetle aksjologicznych podstaw prawa karnego.” Przegląd Prawa Karnego 16:43–60. [Google Scholar]
- Wojciechowska, Janina. 2006. „Art. 128. Zamach na konstytucyjny organ państwa.” W Kodeks karny. Część szczególna. T. 1: Komentarz do art. 117–221, red. Andrzej Wąsek, 62–66. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck. [Google Scholar]
- Zoll, Andrzej, red. 2012. Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz. T. 1: Komentarz do art. 1–116 k.k. Wyd. 4. Lex. [Google Scholar]
Downloads
Download data is not yet available.