Skip to main navigation menu Skip to main content Skip to site footer
Teka Commission of Legal Sciences Polish Academy of Sciences Branch in Lublin

Vol. 5 (2012)

Articles

Subsidiary Application of the Roman Law in Pre-Partition Poland on the Example of the Crime of Lese-Majesty

DOI: https://doi.org/10.32084/tkp.6376  [Google Scholar]
Published: 2012-12-31

Abstract

The article aims to investigate the influence of Roman law on the court practice in the crimen maiestatis processes in old Poland. Recent years have seen a mounting interest of the studies in Poland in Roman criminal law, which, as a portion of the Roman legal legacy, made its way into the legal system of pre-partition Poland. In addition to numerous examples of the use of the Roman criminal law standards, lese-majesty deserves particular attention. This institution was accommodated to the legal systems of the Middle Ages in European countries, including Poland. Despite the growing number of regulations of statutory law, the crime of lese-majesty was not subject to any comprehensive regulation, which was often underlined by the representatives of the doctrine of the time and participants in lese-majesty processes from the 16th to the 18th century. Given such circumstances, the material to fill the gaps in the legislation was borrowed from Roman law, to be precise, common law, which was understood as the ancient law compiled in the Corpus Iuris Civilis, complemented by the principles and case law taken from foreign laws and lawyers' opinions. The author takes into consideration, among others, the impact of this law on the qualification of certain acts and their stages as crimen laesae maiestatis, the assessment of evidence and circumstances excluding unlawfulness or guilt. The attempt to assess the significance of Roman law to the legal practice should allow the author to take a stand on the thesis that exists the subsidiary application of this law in lese-majesty proceedings.

References

  1. J. Bardach, Geneza romanizacji II Statutu Litewskiego, w: Dawne prawo i myśl prawnicza. Prace historyczno- prawne poświęcone pamięci Wojciecha Marii Bartla, red. J. Malec, W. Uruszczak, Kraków 1995. [Google Scholar]
  2. J. Bardach, O dawnej i niedawnej Litwie, Poznań 1988. [Google Scholar]
  3. J. Bardach, Statuty litewskie w Koronie Królestwa Polskiego, "Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego", R. 4, 1999. [Google Scholar]
  4. J. Bardach, Uczone prawo w II Statucie litewskim, w: 1566 Metų Antrasis Lietuvos Statutas, red. S. Łazutka, Wilno 1993. [Google Scholar]
  5. J. Bardach, Wpływ prawa rzymskiego na Statuty litewskie oraz ich oddziaływanie na kraje sąsiednie, "Lithuania", R. 8, 1997, z. 1-2. [Google Scholar]
  6. J. Bąkowa, Szlachta województwa krakowskiego wobec opozycji Jerzego Lubomirskiego w latach 1661-1667, Kraków 1974. [Google Scholar]
  7. K. Bukowska-Gorgoni, Kilka uwag o mocy obowiązującej praw obcych w Polsce w świetle akt procesu o zamach na Stanisława Augusta, "Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego" DCXXV, Prace prawnicze, z. 97: Studia z historii praw obcych w Polsce, t. 1. [Google Scholar]
  8. W. Czermak, Sprawa Lubomirskiego w roku 1664, w: tegoż, Ostatnie lata Jana Kazimierza. Opracował i wstępem poprzedził A. Kersten, Warszawa 1972, s. 69-222. [Google Scholar]
  9. Dwa zabytki polskiego sądownictwa karnego z wieku XVI, objaśnił A Bojarski, ,,Rozprawy Polskiej Akademii Umiejętności", Wydział Historyczno-Filozoficzny, Kraków 1874. [Google Scholar]
  10. M. Dyjakowska, Crimen laesae maiestatis jako przykład wpływów prawa rzymskiego na prawo karne Polski przedrozbiorowej. Stan badań i postulaty, w: Współczesna romanistyka prawnicza w Polsce, red. A. Dębiński, M. Wójcik, Lublin 2004. [Google Scholar]
  11. M. Dyjakowska, Crimen laesae maiestatis. Studium nad wpływami prawa rzymskiego w dawnej Polsce, Lublin 2010. [Google Scholar]
  12. M. Dyjakowska, Crimen omnium delictorurn gravissimum. Rozważania polskich prawników o zbrodni obrazy majestatu, w: O prawie i jego dziejach księgi dwie. Studia ofiarowane Profesorowi Adamowi Lityńskiemu w czterdziestopięciolecie pracy naukowej i siedemdziesięciolecie urodzin, Księga l, red. M. Mikołajczyk, J. Ciągwa, P. Fiedorczyk, A. Stawarska-Rippel, T. Adamczyk, A. Drogoń, W. Organiściak, K. Kuźmicz, Białystok – Katowice. [Google Scholar]
  13. S. Grzybowski, Jan Zamoyski, Warszawa 1994. [Google Scholar]
  14. R. Hube, O znaczeniu prawa rzymskiego i rzymsko-bizantyjskiego u narodów słowiańskich, w: tegoż, Pisma, t. 1, Warszawa 1905. [Google Scholar]
  15. W. Kłaczewski, Jerzy Sebastian Lubomirski, Wrocław 2002. [Google Scholar]
  16. H. Kowalska, Rusocki (Russocki) Mikołaj, w: Polski Słownik Biograficzny, t. 33, Wrocław 1991-1992. [Google Scholar]
  17. M. Kuryłowicz, Odpowiedzialność "nieletnich " za czyny bezprawne w prawie rzymskim, w: Postępowanie z nieletnimi. Orzekanie i wykonywanie środków wychowawczych i poprawczych, red. T. Bojarski, Lublin 1988. [Google Scholar]
  18. M. Kuryłowicz, Prawo rzymskie jako fundament europejskiej kultury prawnej, „Zeszyty Prawnicze UKSW", 1, 2002. [Google Scholar]
  19. M. Kuryłowicz, Rzymskie prawo karne w polskich badaniach romanistycznych, "Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Rzeszowskiego", Prawo 1, 2003, z. 7. [Google Scholar]
  20. S. Leśniewski, Jan Zamoyski, hetman i polityk, Warszawa 2008. [Google Scholar]
  21. A. Lityński, Przestępstwa polityczne w polskim prawie karnym XVI-XVIII wieku. Katowice 1976. [Google Scholar]
  22. J. Makarewicz, Polskie prawo karne. Część ogólna, Lwów 1919. [Google Scholar]
  23. W. Pociecha, Królowa Bona, t. 2, Poznań 1949. [Google Scholar]
  24. W. Pociecha, Panowanie Zygmunta Starego (1506-1548) w świetle źródeł, Kraków 1923. [Google Scholar]
  25. A. Rzeczycki, Accusationis in Christophorum Sborovium actiones tres, Cracoviae 1585. [Google Scholar]
  26. W. Sawicki, Studia nad wpływami praw obcych w dawnej Polsce, Warszawa 1971. [Google Scholar]
  27. W. Skrzetuski, Prawo polityczne narodu polskiego, t. 1, Warszawa 1782. [Google Scholar]
  28. J. Sondel, Prawo rzymskie w procesie sprawców porwania Stanisława Augusta, w: Crimina et mores. Prawo karne i obyczaje w starożytnym Rzymie, red. M. Kuryłowicz, Lublin 2001. [Google Scholar]
  29. J. Sondel, Ze studiów nad prawem rzymskim w Polsce w okresie Oświecenia, Kraków 1988. [Google Scholar]
  30. W. Stryjeński, Uwagi sądowo-psychiatryczne na marginesie historii. Zamach Michała Piekarskiego na króla Zygmunta III, odbitka z "Przeglądu Lekarskiego", R. 5, Seria II, 1 949, nr 10. [Google Scholar]
  31. W. Uruszczak, Zapomniany prawnik hiszpański Garsias Quadros z Sewilli, "Odrodzenie i Reformacja w Polsce", R. 22, 1977. [Google Scholar]
  32. M. Zabłocka, Romanistyka polska po II wojnie światowej, Warszawa 2002. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.