Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego

Tom 20 Nr 22 (2) (2025)

Artykuły

Procedura uznania kościoła lub związku wyznaniowego w trybie art. 115 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej z 1921 r. na przykładzie ustawy o relacji państwo z Karaimskim Związkiem Religijnym

DOI: https://doi.org/10.32084/bsawp.10251  [Google Scholar]
Opublikowane: 01.12.2025

Abstrakt

Konstytucja II Rzeczypospolitej Polskiej z 1921 r. wprowadziła w art. 115 możliwość uznania kościoła lub związku wyznaniowego, które funkcjonowało na terenie państwa. Sformułowania zawarte w artykule nie były precyzyjne. Zgodnie z jego treścią prawodawca wprowadził konieczność porozumienia się z władzami kościoła lub związku wyznaniowego, akceptacji przepisów regulujących jego funkcjonowanie na terenie II Rzeczypospolitej oraz przeprowadzenie procedury legislacyjnej nadającej status prawny temu kościołowi lub związku wyznaniowego. Artykuł opisuje praktyczną realizację wskazanej wyżej procedury na przykładzie karaimskiego związku wyznaniowego, którego ustawa uchwalona została w 1936 r.

Bibliografia

  1. Baszak, Łukasz. 2015. „Prace legislacyjne nad ustawą o stosunku Państwa do Karaimskiego Związku Religijnego w Rzeczypospolitej Polskiej.” Folia Iuridica Universitatis Wratislaviensis 4, nr 1:127-44. [Google Scholar]
  2. Chałupczak, Henryk, Tomasz Browarek, i Nina Zielińska. 1998. Mniejszości narodowe w Polsce 1918-1995. Lublin: Wydawnictwo UMCS. [Google Scholar]
  3. Gąsiorowski, Stefan. 2008. Karaimi w Koronie i na Litwie w XV−XVIII wieku. Kraków–Budapeszt: Wydawnictwo Austeria. [Google Scholar]
  4. Gąsiorowski, Stefan. 2012. „Karaimi w dawnej Rzeczypospolitej (XVI-XVIII wiek).” W Karaimi, red. Beata Machul-Telus, 25-33. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe. [Google Scholar]
  5. Kobecki, Emil. 1924. „W sprawie stosunku Karaimów do rządu, organizacje duchownych, władz karaimskich oraz wewnętrznego ustroju gmin karaimskich.” Myśl Karaimska z. 1:7-8. [Google Scholar]
  6. Krasowski, Krzysztof. 1988. Związki wyznaniowe w II Rzeczpospolitej. Studium historycznoprawne. Warszawa–Poznań: Wydawnictwo PWN. [Google Scholar]
  7. Leszczyński, Paweł A. 2006. Centralna administracja wyznaniowa w II RP. Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Semper. [Google Scholar]
  8. Możdżonek, Waldemar. 2007. „Karaimi – naród zapomniany.” Forum Politologiczne 5:267-82. [Google Scholar]
  9. Pełczyński, Grzegorz. 1995. Najmniejsza mniejszość. Rzecz o Karaimach polskich. Brak inf. o miejscu wydania: Wydawnictwo Stanisław Kryciński i Towarzystwo Karpacki. Brak miejsca wydania w książce. [Google Scholar]
  10. Pilecki, Szymon. 2012. „Karaimskie życie rodzinne, społeczne i religijne okresu międzywojennego czas wojny decyzji o przyjeździe do Polski.” W Karaimi, red. Beata Machul-Telus, 34-52. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe. [Google Scholar]
  11. Resler, Tomasz. 2016. „Prawne aspekty funkcjonowania społeczności karaimskiej w II Rzeczypospolitej.” Almanach Karaimski nr 5:119-35. [Google Scholar]
  12. Resler, Tomasz. 2018. „Seraja Szapszał – hachan karaimski w Drugiej Rzeczypospolitej w świetle dokumentów Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego.” Czasopismo Prawno-Historyczne 70, nr 2:383-400. [Google Scholar]
  13. Sawicki, Jakub. 1937. Studia nad położeniem prawnym mniejszości religijnych w państwie polskim. Warszawa: Wydawnictwo Kasy im. Mianowskiego IPPTN. [Google Scholar]
  14. Tyszkiewicz, Jan. 2012. „Dzieje Karaimów w państwie polsko litewskim do końca XX wieku i ich związki z Krymem.” W Karaimi, red. Beata Machul-Telus, 11-24. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe. [Google Scholar]
  15. Witkowski, Rafał. 2015. „Epizod z życia Seraji Szapszała.” Almanach Karaimski 4:167-72. [Google Scholar]
  16. Wróblewska, Urszula. 2014. „Sytuacja prawna Karaimów w Drugiej Rzeczypospolitej Polskiej w świetle aktów ustawodawczych.” W Państwo-religia. Instytucje państwowe i obywatele wobec religii w Europie Środkowo-Wschodniej w XX wieku, red. Jan Durka, 129-48. Kalisz: Wydawnictwo Kaliskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk. [Google Scholar]
  17. Wysoczański, Wiktor, i Michał Pietrzak. 1997. Prawo kościołów i związków wyznaniowych nierzymskokatolickich w Polsce. Warszawa: Chrześcijańska Akademia Teologiczna. [Google Scholar]
  18. Zajączkowski, Ananiasz. 2003. Zarys religii karaimskiej. Warszawa: Wydawnictwo Bitik. [Google Scholar]
  19. Zajączkowski, Izaak. 1937-1938. „Akty ustawodawcze o Karaimskim Związku Religijnym Rzeczypospolitej Polskiej.” Myśl Karaimska 12:73-78. [Google Scholar]
  20. Zajączkowski, Włodzimierz. 1962. „Seraja Szapszał (8 V 1876-18 XI 1961).” Przegląd Orientalistyczny nr 1:91-92. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.

Podobne artykuły

<< < 1 2 3 4 5 > >> 

Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.