Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki

Tom 48 (2021)

Rozprawy i artykuły – Studia teologiczne

Retoryka w służbie homiletyki

DOI: https://doi.org/10.53120/czst.2021.49-68  [Google Scholar]
Opublikowane: 24.11.2021

Abstrakt

Artykuł przedstawia recepcję retoryki oraz nauki o komunikacji na grunt kaznodziejstwa. Opisana jest specyfika i istota retoryki - starożytnej umiejętności przekonywania, czyli perswazji, która przez wiele wieków funkcjonowała jako praktyczna i teoretyczna dziedzina zajmująca się międzyludzkimi relacjami. Szczególny nacisk praca kładzie na precyzyjne zdefiniowanie retoryki; definiens retoryki wyznacza bowiem pole jej działania i odróżnia ją od innych językowych ekspresji. Szkicowo przedstawiona jest dwudziestowieczna historia kaznodziejstwa, z relacjami do retoryki i nauki o komunikacji, która jako spadkobierczyni klasycznej retoryki, przywróciła jej należną atrakcyjność, a samej sztuce kaznodziejskiej wskazała nowoczesne, ludzkie środki skutecznego przepowiadania.

 

Bibliografia

  1. Augustyn, De doctrina christiana, tłum. J. Sulowski, Warszawa 1989. [Google Scholar]
  2. Benedykt XV, Encyklika Humane generis redemptionem (15.06.1917), „Ateneum Kapłańskie” 67 (1964) nr 1-2, s. 1-9. [Google Scholar]
  3. Borowski A., Kaznodzieja jako retor, [w:] Sługa Słowa, red. W. Przyczyna, Kraków 1997, s. 181-192. [Google Scholar]
  4. Brzozowski M., Nadolski B., Homilia, [w:] Encyklopedia Katolicka, Lublin 1993, t. 6, kol. 1175-1179. [Google Scholar]
  5. Burke K., Retoryka dawniej i dzisiaj, „Pamiętnik Literacki” 68 (1977) z. 2, s. 219-250. [Google Scholar]
  6. Craig R.T., Communication Theory as a Field, „Communication Theory” 9 (1999), s. 119-161. [Google Scholar]
  7. Dobek-Ostrowska B., Podstawy komunikowania społecznego, Wrocław 2004. [Google Scholar]
  8. Drożdż M., Fiut I.S., Media światem człowieka, Kraków-Kielce 2009. [Google Scholar]
  9. Garpiel R., Perswazja w przekazach kaznodziejskich, Kraków 2003. [Google Scholar]
  10. Griffin E., Podstawy komunikacji społecznej, tłum. O. i W. Kubińscy, M. Kacmajor, Gdańsk 2003. [Google Scholar]
  11. Grzegorski Z.G., W kręgu amerykańskiej retorycznej komunikacji. Próba adaptacji homiletycznej, [w:] Retoryka dziś. Teoria i praktyka, red. R. Przybylska, W. Przyczyna, Kraków 2001, s. 273-282. [Google Scholar]
  12. Hall E.T., Ukryty wymiar, tłum. T. Hołówka, Warszawa 1976. [Google Scholar]
  13. Kamiński R., Tożsamość współczesnej teologii pastoralnej, „Roczniki Pastoralno-Katechetyczne” 4 (2012), s. 21-36. [Google Scholar]
  14. Kopaliński W., Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych z almanachem, Warszawa 2007. [Google Scholar]
  15. Korolko M., Podręcznik retoryki homiletycznej, Kraków 2010. [Google Scholar]
  16. Korolko M., Sztuka retoryki. Przewodnik encyklopedyczny, Warszawa 1998. [Google Scholar]
  17. Kulczycki E., Teoretyzowanie komunikacji, Poznań 2012. [Google Scholar]
  18. Lichański J.Z., Retoryka na przełomie tysiącleci, [w:] Retoryka dziś. Teoria i praktyka, red. R. Przybylska, W. Przyczyna, Kraków 2001. [Google Scholar]
  19. McCroskey J.C., An Introduction to Rhetorical Communication. The theory and Practice of Public Speaking, New Jersey 1968. [Google Scholar]
  20. Migut B., Kazanie, [w:] Encyklopedia Katolicka, Lublin 1993, t. 8, kol. 1265-1268. [Google Scholar]
  21. Pankiewicz R., Sztuka rozmawiania z Bogiem. Modlitwa a teoria komunikacji, Kraków 2009. [Google Scholar]
  22. Panuś K., Historia kaznodziejstwa, Kraków 2007. [Google Scholar]
  23. Perelman Ch., Imperium retoryki. Retoryka i argumentacja, tłum. M. Chomicz, Warszawa 2004. [Google Scholar]
  24. Perelman Ch., Logika prawnicza, Warszawa 1984. [Google Scholar]
  25. Platon, Gorgias. Menon, tłum. P. Siwek, Warszawa 1991. [Google Scholar]
  26. Rusinek M., Od retoryki do retoryczności i z powrotem, [w:] Retoryka dziś. Teoria i praktyka, red. R. Przybylska, W. Przyczyna, Kraków 2001, s. 55-70. [Google Scholar]
  27. Simon H., Homiletyka, [w:] Encyklopedia katolicka, Lublin 1993, t. 6, kol. 1169-1175. [Google Scholar]
  28. Siwek G., Homiletyka w relacji do teologii pastoralnej, „Studia Pastoralne” 1 (2005), s. 107-127. [Google Scholar]
  29. Siwek G., Miejsce retoryki w homiletyce, [w:] Retoryka dziś. Teoria i praktyka, red. R. Przybylska, W. Przyczyna, Kraków 2001, s. 283-300. [Google Scholar]
  30. Siwek G., Przepowiadać skuteczniej. Elementy retoryki kaznodziejskiej, Kraków 1992. [Google Scholar]
  31. Skrzyniasz R., Kaznodziejstwo, [w:] Encyklopedia katolicka, Lublin 2000, t. 8, kol. 1302-1319. [Google Scholar]
  32. Słownik kultury antycznej, red. L. Winniczuk, Warszawa 1988. [Google Scholar]
  33. Sobór Watykański II, Konstytucja dogmatyczna o Kościele Lumen gentium (21.11.1964). [Google Scholar]
  34. Szewczyk L., Homilia jako miejsce zastosowania zasad retoryki. Nowe poszukiwanie wzajemnych relacji, „Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne” 36 (2003) z. 1, s. 127-136. [Google Scholar]
  35. Szymik-Iwanecka B., Szymik J., Trójjedyny Bóg, Jezus Chrystus, człowiek. Teologiczno- psychologiczne podstawy rozumienia komunikacji, „Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne” 29 (1996), s. 69-78. [Google Scholar]
  36. Wilk W., Od retoryki ku teorii komunikacji w polskiej homiletyce, [w:] Retoryka dziś. Teoria i praktyka, red. R. Przybylska, W. Przyczyna, Kraków 2001, s. 257-271. [Google Scholar]
  37. Ziomek J., Retoryka opisowa, Wrocław 2000. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.