Refleksji teologiczna zawsze towarzyszyła myśl na temat relacji Maryi Dziewicy z Duchem Świętym. Pierwotny Kościół przeżył szczególne doświadczenie działania Ducha Świętego. Prawdziwe świadectwo tego znajdujemy w Nowym Testamencie, zwłaszcza w Dziejach Apostolskich. Wraz z początkiem ery poapostolskiej, jak przekazali nam Ojcowie, Duch Święty kontynuuje swoje działanie jako aktywna obecność, która prowadzi Kościół do świętości i do pełni życia chrześcijańskiego. To działanie Ducha Świętego jest w najwyższym stopniu obecne w życiu Maryi z Nazaretu. Jest to szczególnie uwydatnione, począwszy od protologicznego wydarzenia Wcielenia aż do eschatologicznego wydarzenia Wniebowzięcia wraz z ciałem i duszą. Ta odwieczna relacja między boską Pneumą a niewiastą z Nazaretu została podkreślona przez Ojców i obejmuje całą teologię aż do dziś.