Abstract
This article focuses on activities of Bishop Michał Klepacz at the Plenary Session of the Episcopal Conference of Poland and the Main Committee of the Episcopal Conference of Poland. In 1953–1956, during imprisonment and internment of the Primate of Poland, Cardinal Stefan Wyszyński, the Łódź ordinary was a chairman of the Episcopal Conference of Poland. Circumstances of his election and his attitude towards problems of social and political life were marked by a direct interference of the Polish People’s Republic (PRL) authorities.
The most important tasks executed by Bishop Michał Klepacz included: 1) specifying main directions and contents for pastoral teaching; 2) shaping relationships with the PRL authorities; 3) control and supervision over vicars capitular with powers of the residential bishop in Western and Northern Lands; and 4) general supervision over activities of religious congregations.
At the same time, Bishop Michał Klepacz held a position of a chairman of the Main Committee of the Episcopal Conference of Poland, of which he had been a member already since 1949. On the return of Cardinal Stefan Wyszyński to primatial sees in autumn of 1956, he remained his faithful co-worker, mainly involved in shaping relationships between the state and the Church.
References
BIBLIOGRAFIA
1. Źródła archiwalne
Archiwum Archidiecezjalne w Gnieźnie
AAG, S. Wyszyński, Pro memoria 1952
AAG, S. Wyszyński, Pro memoria 1957
AAG, S. Wyszyński, Pro memoria 1963
Archiwum Archidiecezjalne Warszawskie
AAW, SPP, Protokoły KGEP, sygn. II 4/5, k. 12, Protokół KGEP, Warszawa, 22 VI 1950 r.
AAW, SPP, Protokoły KGEP, sygn. II 4/6, k. 75, Protokół KGEP, Warszawa 21–22 XI 1951 r.
AAW, SPP, Protokoły KGEP, sygn. II 4/7, k. 46, Protokół KGEP, Warszawa, 18 IX 1952 r.
AAW, SPP, Protokoły KGEP, sygn. II 4/7, k. 55, Protokół KGEP, Warszawa, 4 XII 1952 r.
AAW, SPP, Protokoły KGEP, sygn. II 4/8, II 4/9, II 4/10, II 4/11.
AAW, SPP, Protokoły KGEP, sygn. II 4/8, k. 36–38, Pismo do Pana Prezesa Rady Ministrów PRL Bolesława Bieruta, Warszawa, 13 III 1953 r.
AAW, SPP, Protokoły KGEP, sygn. II 4/8, k. 66–67, Protokół KGEP, Warszawa, 27–28 IX 1953 r.
AAW, SPP, Protokoły KGEP, sygn. II 4/8, k. 71, Protokół KGEP, Warszawa, 9 XI 1953 r.
AAW, SPP, Protokoły KGEP, sygn. II 4/8, k. 78, Protokół KGEP, Warszawa, 16 XII 1953 AAW, SPP, Protokoły KGEP, sygn. II 4/9, k. 2, Protokół KGEP, Warszawa, 9 II 1954 r.
AAW, SPP, Protokoły KGEP, sygn. II 4/9, k. 6, Protokół KGEP, Warszawa, 9 III 1954 r.
AAW, SPP, Protokoły KGEP, sygn. II 4/9, k. 9, Protokół KGEP, Kraków, 26 IV 1954 r.
AAW, SPP, Protokoły KGEP, sygn. II 4/9, k. 11, Protokół KGEP, Jasna Góra, 14–15 VIII 1954 r.
AAW, SPP, Protokoły KGEP, sygn. II 4/9, k. 12, Protokół KGEP, Jasna Góra, 14–15 VIII 1954 r.
AAW, SPP, Protokoły KGEP, sygn. II 4/9, k. 13–16, Protokół KGEP, Warszawa, 4 X 1954 r.
AAW, SPP, Protokoły KGEP, sygn. II 4/9, k. 22–23, Protokół KGEP, Warszawa, 14 XII 1954 r.
AAW, SPP, Protokoły KGEP, sygn. II 4/13, k. 16–17, Protokół KGEP, Warszawa, 20 VIII 1958 r.
AAW, SPP, Protokoły KGEP, sygn. II 4/21, k. 16, Protokół KGEP, Warszawa, 17 I 1966 r.
AAW, SPP, Protokoły KGEP, sygn. II 4/21, k. 34, Protokół KGEP, Warszawa, 8 III 1966 r.
AAW, SPP, Protokoły KEP, sygn. II 4/167, II 4/168, II 4/169, II 4/170, II 4/171.
AAW, SPP, Protokoły KEP, sygn. II 4/167, k. 7–11, Protokół 38. KPEP, Warszawa, 28 IX 1953 r.
AAW, SPP, Protokoły KEP, sygn. II 4/169, k. 3, Protokół 40. KPEP, Jasna Góra, 16 VIII 1954 r.
AAW, SPP, Protokoły KEP, sygn. II 4/169, k. 6, Protokół 40. KPEP, Jasna Góra, 16 VIII 1954 r.
AAW, SPP, Protokoły KEP, sygn. II 4/170, k. 3, Protokół 41. KPEP, Jasna Góra, 16 IX 1955 r.
AAW, SPP, Protokoły KEP, sygn. II 4/171, k. 4–5, Protokół 42. KPEP, Jasna Góra, 27 VIII 1956 r.
2. Źródła drukowane
Instrukcja duszpasterska Episkopatu o podnoszeniu wydajności pracy na roli, w: Listy pasterskie Episkopatu Polski 1945–1974, 144.
Komunikat Episkopatu Polski do duchowieństwa i wiernych, w: Listy pasterskie Episkopatu Polski 1945–1974, 136.
Komunikat Episkopatu Polski do duchowieństwa i wiernych po zawarciu „Porozumienia” z PRL, w: Komunikaty Konferencji Episkopatu Polski 1945–2000, Poznań–Warszawa 2006, 58.
List biskupów polskich o działalności Kościoła, w: Listy pasterskie Episkopatu Polski 1945–1974, 149–153.
List pasterski Episkopatu Polski na Dzień Zaduszny, w: Listy pasterskie Episkopatu Polski 1945–1974, 137–140.
Listy pasterskie Episkopatu Polski 1945–1974, Paris 1975.
Odezwa biskupów polskich do duchowieństwa na trzychsetlecie Królowej Polski, w: Listy pasterskie Episkopatu Polski 1945–1974, 162–165.
Oświadczenie Episkopatu w sprawie światowego pokoju, w: Listy pasterskie Episkopatu Polski 1945–1974, 145–146.
Zakrzewski T.P., Wspomnienia, wydał i oprac. M. M. Grzybowski, Ciechanów–Płock 2016.
3. Literatura
Białkowski M., Biskup Michał Klepacz jako członek Episkopatu Polski, Część I: Wprowadzenie biograficzno-problemowe, Łódzkie Studia Teologiczne 30 (2021) 3, 19–36.
Białkowski M., Prymas Stefan Wyszyński jako ordynariusz wiernych obrządku ormiańskiego. Szkic do dziejów religijnych diaspory Ormian polskich w latach 1957–1981, Studia Gdańskie, t. XLV, 2019, 149–171.
Choromański Z., Z dziejów i prac Konferencji Episkopatu Polski, Ateneum Kapłańskie 1966, nr 16, 162–163.
Czaczkowska E.K., Kardynał Wyszyński. Biografia, Kraków 2013.
Dąbrowski K., Arcybiskup Włodzimierz Jasiński 1873–1965, Łódź 2015.
Dudek A., Gryz R., Komuniści i Kościół w Polsce (1945–1989), Kraków 2003.
Dzieje prymasostwa polskiego, red. Ł. Krucki, Gniezno 2017.
Dziurok A., Uwięzienie Prymasa Polski Stefana kardynała Wyszyńskiego – okoliczności i konsekwencje, w: Prymas Polski Stefan Kardynał Wyszyński na ziemi pomorskiej i Kujawach, red. M. Białkowski, W. Polak, Toruń 2014, 11–25.
Fijałkowska B., Partia wobec religii i Kościoła w PRL, t. I: 1944–1955, Olsztyn 1999.
Gruczyński K., Biskup Michał Klepacz 1893–1967, Łódź 1993.
Kiełbasa A., Salwatorianie na Ziemiach Zachodnich i Północnych 1945–1970, Rzym 1970, 35.
Krukowski J., Uprawnienia nadzwyczajne Stefana Wyszyńskiego, Prymasa Polski, wobec zagrożeń
Kościoła ze strony reżimu komunistycznego, Studia Prymasowskie 5 (2011), 29–42.
Lagosz Kazimierz, w: Słownik biograficzny katolickiego duchowieństwa śląskiego XIX i XX wieku,
red. M. Pater, Katowice 1996, 226–227.
Micewski A., Współrządzić czy nie kłamać?, Warszawa 1981.
Mikołajczuk K., Uprawnienia Kardynała Stefana Wyszyńskiego wobec Kościoła Greckokatolickiego w archiwaliach Prymasa i Konferencji Episkopatu Polski, Lublin 2014.
Mirek A., Trudne lata. Wielkie dni. Zakony żeńskie w PRL, Ząbki 2015.
Noszczak B., Polityka państwa wobec Kościoła rzymskokatolickiego w Polsce w okresie internowania prymasa Stefana Wyszyńskiego 1953–1956, Warszawa 2008.
Ślązak E., Uległy czy niezależny? Biskup Michał Klepacz w optyce aparatu bezpieczeństwa, Pamięć i Sprawiedliwość 2020, nr 36(2), 530–548.
Sukiennik E., Stefan Wyszyński jako arcybiskup metropolita warszawski (1948–1981), w: Kardynał Stefan Wyszyński. Droga życia i posługi pasterskiej, 208–209.
Śmigiel K., Prymasostwo polskie. Instytucja, prymasi, dokumenty, Warszawa 2018; Uprawnienia wyjątkowe prymasa Stefana Wyszyńskiego. Wybór dokumentów 1948–1979, wybór i oprac. K. Śmigiel, P. Lewandowski, Pelplin 2020.
Żaryn J., Dzieje Kościoła katolickiego w Polsce (1944–1989), Warszawa 2003.
Żurek J., Ruch „księży patriotów” w województwie katowickim w latach 1949–1956, Warszawa–Katowice 2009.
Downloads
Download data is not yet available.