Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
Nasza Przeszłość

Tom 85 (1996): Nasza Przeszłość

Artykuły

Średniowieczne dzieje klasztoru norbertanów w Witowie

  • Małgorzata Kędzierska
DOI: https://doi.org/10.52204/np.1996.85.5-47  [Google Scholar]
Opublikowane: 30.06.1996

Abstrakt

Klasztor w Witowie koło Piotrkowa Trybunalskiego został wzniesiony przed 1185 rokiem przez biskupa płockiego Wita (Vitus) z Chotli. Jakiś czas później jego brat Dzierżko (Derslaus) założył klasztor w Busku. Uprawnienia prawne uzależniały oba klasztory od rodziny założyciela. Początkowo Witów był prawdopodobnie podwójną fundacją, zarówno dla mnichów, jak i mniszek, żyjących według adaptowanej reguły augustianów. Na przełomie pierwszej dekady XIII w. kanonicy augustianów w Witowie przyjęli Regułę św. Norberta i posłuszeństwo Premontra. Pomimo stosunkowo niewielkiego majątku klasztoru i zniszczeń, jakie zapewne powstały w wyniku najazdów tatarskich w 1241 r., fundacja zdołała przetrwać. Źródła kościelne z końca XIII w. ponownie wspominają o klasztorze w Witowie i związanym z nim przydomku sióstr w Busku. W XIII–XV w. dochody klasztoru stopniowo rosły, co było w pewnym stopniu zasługą udanych sporów z cystersami w Sulejowie. W XV w. Witów skutecznie konkurował o kontrolę z braterskimi fundacjami Wrocławia i Brzeska nad klasztorami sióstr norbertanek w Małopolsce. Do końca tego stulecia Witów kontrolował osady w Busku i Płocku oraz sąsiednią parafię Krzyżanowice, co zapewniało dodatkowy dochód.

Bibliografia

  1. Deptuła Cz., O niektórych źródłach do historii zakonu premonstrateńskiego w Polsce, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne” 22, 1971. [Google Scholar]
  2. Derwich M., Benedyktyński klasztor św. Krzyża na Łysej Górze w średniowieczu, Warszawa 1992. [Google Scholar]
  3. Długosz J., Annales seu cronicae incliti Regni Poloniae, ed. J. Dąbrowski, Varsaviae 1964-1985. [Google Scholar]
  4. Dobosz J., Działalność fundacyjna Kazimierza Sprawiedliwego, Poznań 1995. [Google Scholar]
  5. Knapiński W., Św. Norbert i jego zakon. Początki norbertańskich klasztorów w cyrkarii polskiej i nieco z ich dziejów, Warszawa 1884. [Google Scholar]
  6. Korzeniowski J., Zapiski z rękopisów Cesarskiej Biblioteki Publicznej w Petersburgu, „Archiwum do dziejów literatury i oświaty w Polsce” 9-1910. [Google Scholar]
  7. Labuda G., Zaginiona kronika w „Rocznikach” Jana Długosza, Poznań 1983. [Google Scholar]
  8. Matuszewski J., Immunitet ekonomiczny w dobrach Kościoła w Polsce do roku 1381, Poznań 1936. [Google Scholar]
  9. Mitkowski J., Początki klasztoru cystersów w Sulejowie, Poznań 1949. [Google Scholar]
  10. Pawiński A., Źródła Dziejowe t. 9, Warszawa 1881. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.