Przypadająca na rok 1971 rocznica 50-leria plebiscytu na Górnym Śląsku oraz wybuchu trzeciego powstania górnośląskiego jest okazją do uczczenia tego okresu przełomowego w dziejach Śląska i ważnego dla historii Polski. Przedmiotem tego artykułu jest prześledzenie Dekretu kardynała Bertrama z perspektywy historyków. W niniejszym tekście spróbowano znaleźć odpowiedź na pytanie, jaki był stosunek do niego ówczesnego nuncjusza w Polsce ks. A. Rattiego, który był zarazem Wysokim Komisarzem dla spraw plebiscytowych z ramienia Watykanu na Śląsku i w Warmii.