Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
Nasza Przeszłość

Tom 132 (2019): Nasza Przeszłość

Artykuły

Prepozytura kanoników regularnych laterańskich w Krasnem na Mazowszu (1681-1819), fundacji Krasińskich herbu Ślepowron

DOI: https://doi.org/10.52204/np.2019.132.181-218  [Google Scholar]
Opublikowane: 30.12.2019

Abstrakt

Prepozytura kanoników regularnych laterańskich w Krasnem na Mazowszu, w ziemi ciechanowskiej, rodowym gnieździe Krasińskich herbu Ślepowron, została utworzona w 1681 r. Kościół będący siedzibą prepozytury, którego początki sięgają XIV w., został przebudowany przez Jana Kazimierza Krasińskiego (ur. 1607 r., zm. 28 marca 1669 r.), który rozpoczął starania, aby uczynić z niego prepozyturę opactwa czerwińskiego kanoników regularnych laterańskich i Jana Dobrogosta Krasińskiego (ur. 10 czerwca 1639 r., zm. 21 lutego 1717 r.), który uskutecznił zabiegi ojca, dając początek prepozyturze. Od tej pory parafia w Krasnem, która jest wzmiankowana po raz pierwszy pod datą 1443 r., przeszła w ręce kanoników regularnych laterańskich. Pierwszym prepozytem w Krasnem został 22 stycznia 1681 r. kanonik regularny laterański ks. Franciszek Jagodkowicz. Wśród kanoników regularnych z opactwa czerwińskiego znajdujemy także Pawła Krasińskiego (†1768), który zapewne był także prepozytem kraśnieńskim. Prepozytura w Krasnem funkcjonowała do 1819 r., kiedy to uległo kasacie opactwo czerwińskie. Ostatnim prepozytem kraśnieńskim był ks. Franciszek Sulima Sułkowski. Jednak okres bytności kanoników regularnych w Karsnem jest dłuższy, bowiem od objęcia parafii w Krasnem pierwszego kanonika regularnego do śmierci ostatniego, już ekskanonika regularnego, ks. Idziego Godlewskiego, który był proboszczem w Krasnem od 1855 r., minęło 198 lat. Kościół w Krasnem pozostaje do dzisiaj jednym z cenniejszych zabytków architektury sakralnej na Północnym Mazowszu.

Bibliografia

  1. Betlej A., Zapomniany fresk Sebastiana Ecksteina, [w:] Sztuka Kresów Wschodnich, red. A. Betlej, A. Markiewicz, Kraków 2012, t. 7, s. 51-64. [Google Scholar]
  2. Boberski W., Solari (Solary) Antonio (1700-1763), [w:] Polski Słownik Bio-graficzny, t. 40, z. 2, 2000, s. 247. [Google Scholar]
  3. Boniecki A., Herbarz polski, t. 12, cz. 1, Warszawa 1908. [Google Scholar]
  4. Chlewicka A., Księgozbiór parafialny z Krasnego w świetle XVIII-wiecznych inwentarzy, [w:] W kręgu historii i bibliologii. Prace ofiarowane ks. profesorowi Michałowi Marianowi Grzybowskiemu w siedemdziesiątą rocznice urodzin, red. Z. Kropidłowski, Bydgoszcz 2007, s. 173-203. [Google Scholar]
  5. Folwarski H., Poczet opatów klasztoru kanoników regularnych w Czerwińsku, „Nasza Przeszłość”, t. 6 (1959), s. 5-79. [Google Scholar]
  6. Frąckowska A., Nagrobek żon Jana Dobrogosta Krasińskiego w kościele w Krasnem, http://www.wilanow-palac.pl/nagrobek_zon_jana_dobrogosta _krasinskiego_w_kosciele_w_krasnem.html (dostęp 25.07.2018) [Google Scholar]
  7. Galicka I., Sygietyńska H., Ciechanów i okolice, [w:] Katalog zabytków sztuki w Polsce. T. 10, [Województwo warszawskie], z. 1, Warszawa: Instytut Sztuki PAN, 1977. [Google Scholar]
  8. Gawarecki H., Pamiętnik historyczny płocki, t. 2. Warszawa 1830. [Google Scholar]
  9. Góralski W., Diecezja płocka i jej synody w okresie potrydenckim, „Studia Płockie”, t. 14 (1986), s. 159-186. [Google Scholar]
  10. Góralski W., Reforma organizacji dekanalnej w diecezji płockiej za bpa An-drzeja Chryzostoma Załuskiego w 1693 r. „Studia Płockie”, t. 12 (1984), s. 109-120. [Google Scholar]
  11. Górczyk W. J., Reformaci w Węgrowie. Architektura kościoła i miejsce fun-dacji węgrowskiej na tle działalności fundacyjnej Krasińskich, „Drohi-czyński Przegląd Naukowy”, nr 10 (2018), s. 307-326. [Google Scholar]
  12. Górczyk W. J., Kościół reformatów w Węgrowie fundacji wojewody płockiego, starosty przasnyskiego, Jana Dobrogosta Krasińskiego herbu Ślepowron, „Notatki Płockie”, nr 1 (2018), s. 13-21. [Google Scholar]
  13. Górczyk W. J., Pomniki nagrobne biskupa krakowskiego Franciszka Krasińskiego i wojewody płockiego Stanisława Krasińskiego, „Muzealne Rozma-itości”, nr 1 (2018), s. 10-11. [Google Scholar]
  14. Górczyk W. J., Biskup kamieniecki Adam Stanisław Krasiński (1714-1800). Szkic do studium biograficznego, „Bieżuńskie Zeszyty Historyczne”, nr 31 (2017), s. 62-98. [Google Scholar]
  15. Grzybowski M. M., Idzi Godlewski (1793-1879), [w:] Tenże, Duchowieństwo diecezji płockiej, t. 3, Płock 2012, s. 90-91; [Google Scholar]
  16. Kowalczyk A., Biblioteka kanoników regularnych w czerwińsku, „Notatki Płockie”, nr 1 (2009), s. 3-10. [Google Scholar]
  17. Lato Z., Troska salezjanów o ośrodki kultu maryjnego w Polsce w latach 1989-1988, „Seminare. Poszukiwania Naukowe”, nr 14 (1998), s. 147-169. [Google Scholar]
  18. Łatak K., Biblioteka kanoników regularnych laterańskich w Krakowie do końca XVI wieku, „Echa Przeszłości”, nr 3 (2002), s. 27-47. [Google Scholar]
  19. Łydyński F., Dzieje kościoła w Krasnem, „Mazowsze”, nr 7 (1996) s. 25-30. [Google Scholar]
  20. Masiak W., Krasne- Krasińscy-Opinogóra, Warszawa 1975. [Google Scholar]
  21. Młynarski Ł. P., Kościół i mauzoleum Krasińskich w Krasnem w okresie nowożytnym. Przyczynek do dziejów obiektu, [w:] Franciszka z Krasiń-skich Wettyn, red. D. Kalina, R. Kubicki, M. Wardzyński, Kielce-Lisów 2012, s. 53-63. [Google Scholar]
  22. Muller A., Diecezja płocka od drugiej połowy XVI wieku do rozbiorów, „Studia Płockie”, nr 3 (1975), s. 153-226. DOI: https://doi.org/10.1515/9783112574966-022 [Google Scholar]
  23. Muszyńska J., Testament biskupa Franciszka Krasińskiego, [w:] Kościół kato-licki w Małopolsce w średniowieczu i we wczesnym okresie nowożytnym, red. W. Kowalski, J. Muszyński, Kielce-Gdańsk 2011, s. 283-294. [Google Scholar]
  24. Niesiecki K., Herbarz Polski, wyd. J. N. Bobrowicz, t. 5, Lipsk 1840, [Google Scholar]
  25. Nowiński J., 400 lat obecności cudownego obrazu Matki Bożej Pocieszenia (Matki Bożej Czerwińskiej) na Jasnej Górze w Czerwińsku, „Seminare”, nr 33 (2013), s. 319-338. DOI: https://doi.org/10.21852/sem.2013.33.23 [Google Scholar]
  26. Paprocki B., Herby rycerstwa polskiego, zebrane i wydane r. p. 1584, wyd. K. J. Turowski, Kraków 1858. [Google Scholar]
  27. Pietrzkiewicz I., Biblioteka kanoników regularnych w Krakowie w XV i XVI, Kraków 2003. [Google Scholar]
  28. Prokop K. R., Staropolskie varia biograficzno-chronologiczne z nowożyt-nych źródeł proweniencji kościelnej (uzupełnienie do kompendiów bio-bibliograficznych i herbarzy), „Biuletyn biblioteki Jagiellońskiej”, nr 66 (2016), s. 177-214. [Google Scholar]
  29. Przyboś A., Krasiński Jan Dobrogost, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. 15, Wrocław- Warszawa- Kraków 1970, s. 180-182. [Google Scholar]
  30. Przyłubska D., Nagrobek Andrzeja i Katarzyny Krasińskich w kościele w Krasnem, „Mazowsze”, nr 7 (1996), s. 37-44. [Google Scholar]
  31. Pułaski F., Opis 815 rękopisów Biblioteki Ordynacji Krasińskich, Warszawa 1915. [Google Scholar]
  32. Samsonowicz H., Freski Sebastiana Ecksteina w kościele w Krasnem, „Mazowsze”, nr 7/(1996) s. 31-36. [Google Scholar]
  33. Wołosz A. K. F., Cymelium ze zbiorów Muzeum Diecezjalnego w Płocku, „Mazowsze”, nr 7 (1996), s. 63-64. [Google Scholar]
  34. Wołosz A. K. F., Zaginione złotnictwo ze skarbca w Krasnem, „Mazowsze”, nr 7 (1996), s. 45-62. [Google Scholar]
  35. Żebrowski T., Kościół (XIV-początek XVI w.), [w:] Dzieje Mazowsza, t. 1, Pułtusk 2006, s. 447-487. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.