Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
Nagłówek strony

Nr 5 (2025)

Artykuły

Kilka uwag o krzyżach w pomieszczeniach budynków urzędów publicznych na tle orzecznictwa ETPCz i TSUE

  • Magdalena Matusiak-Frącczak
DOI: https://doi.org/10.54383/0031-0344.2025.05.5  [Google Scholar]
Opublikowane: 26.05.2025

Abstrakt

Za sprawą zarządzenia prezydenta Warszawy R. Trzaskowskiego w Polsce na nowo rozgorzała dyskusja o obecności krzyży w pomieszczeniach budynków urzędów. Niniejszy artykuł analizuje tę problematykę pod kątem prawnym przez pryzmat standardu europejskiego (Europejska Konwencja Praw Człowieka i prawo Unii Europejskiej) oraz standardu krajowego. Rozważania prowadzą do konkluzji, że prawo polskie zawiera przepisy pozwalające na umieszczanie symboli religijnych w pomieszczeniach budynków urzędów, zaś organy władzy publicznej w ramach przyznanego marginesu swobody mogą umieścić takie symbole, jak i zadecydować o zakazie ich umieszczania.

Bibliografia

  1. Anagnostopulu Anna, Elon Musk o decyzji Trzaskowskiego. „Żenujące”, „Business Insider” 22.05.2024 r., https://businessinsider.com.pl/wiadomosci/elon-musk-o-decyzji-trzaskowskiegozenujace/d0b851l, 30.05.2024 r. [Google Scholar]
  2. Banaszak Bogusław, Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa 2009 [Google Scholar]
  3. Bodnar Adam, Najgorętsza debata, „Krytyka Polityczna” 2011/132, https://kulturaliberalna.pl/2011/07/21/bodnar-sadurski-wieruszewski-kowalski-kaminski-czy-krzyz-to-szkolny-mebel/, dostęp: 24.05.2024 r. [Google Scholar]
  4. Borecki Paweł, Pietrzak Michał, Bezstronność światopoglądowa władz publicznych a Trybunał Konstytucyjny, „Państwo i Prawo” 2010/5, s. 18–31 [Google Scholar]
  5. Borecki Paweł, Pudzianowska Dorota, Glosa do wyroku z 3 XI 2009 w sprawie Lautsi v. Włochy, skarga nr 30814/06, „Państwo i Prawo” 2010/5, s. 124–129 [Google Scholar]
  6. Derlatka Marek, Glosa do wyroku Wielkiej Izby Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu z 18 marca 2011 r. w sprawie Lautsi and Others v. Italy (application no. 30814/06), „Palestra” 2011/7–8, s. 120–122 [Google Scholar]
  7. Garlicki Leszek, Zubik Marek, Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz. I. Wstęp, art. 1–29, Warszawa 2016 [Google Scholar]
  8. Gedicks Frederick Mark, Annicchino Pasquale, Cross, Crucifix, Culture: An Approach to the Constitutional Meaning of Confessional Symbols, „First Amendment Law Review” 2014/13, s. 71–139 [Google Scholar]
  9. Gronek Magdalena, Kard. Ryś: neutralność religijna polega na wspieraniu każdego, a nie wyzerowaniu przekonań, „Niedziela” 17.05.2024 r., https://www.niedziela.pl/artykul/101768/Kard-Rys-neutralnosc-religijna-polega-na, 26.05.2024 r. [Google Scholar]
  10. Howard Erica, Headscarves and the CJEU: Protecting fundamental rights or pandering to prejudice, „Maastricht Journal of European and Comparative Law” 2021, vol. 28(5), s. 648–666 [Google Scholar]
  11. Kamiński Ireneusz, Fatalny margines ocen, „Krytyka Polityczna” 2011/132, https://kulturaliberalna.pl/2011/07/21/bodnar-sadurski-wieruszewski-kowalski-kaminski-czy-krzyz-to-szkolny-mebel/, dostęp: 24.05.2024 r. [Google Scholar]
  12. Konstytucja RP. Tom I. Komentarz. Art. 1–86, red. M. Safjan, L. Bosek, Warszawa 2016 [Google Scholar]
  13. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, red. P. Tuleja, Lex 2023 [Google Scholar]
  14. Kowalski Michał, Powrót czarnoksiężnika, „Krytyka Polityczna” 2011/132, https://kulturaliberalna.pl/2011/07/21/bodnar-sadurski-wieruszewski-kowalski-kaminski-czy-krzyz-to-szkolny-mebel/, dostęp: 24.05.2024 r. [Google Scholar]
  15. Kowalski Michał, Powrót czarnoksiężnika – uwagi na tle wyroku Wielkiej Izby ETPCz z 18.03.2011 r. w sprawie Lautsi przeciwko Włochom, „Forum Prawnicze” 2011, s. 19–29 [Google Scholar]
  16. Kuna Anna, Wolność sumienia i wyznania w świetle orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka i polskiego Trybunału Konstytucyjnego (w:) Ochrona praw człowieka w wymiarze regionalnym, red. M. Marcinko, Kraków 2012, s. 120–131 [Google Scholar]
  17. Kuźniar Aleksandra, Zakaz krzyży w warszawskich urzędach. Jest stanowisko archidiecezji, PAP 17.05.2024 r., https://www.pap.pl/aktualnosci/zakaz-krzyzy-w-warszawskich-urzedach-jest-stanowisko-archidiecezji, dostęp: 26.05.2024 r. [Google Scholar]
  18. Matczak Marcin, Usuwanie krzyży to sadyzm społeczny, który innym zabiera, choć niczego nie traci, „Gazeta Wyborcza”, 22.05.2024 r., https://wyborcza.pl/magazyn/7,124059,30990916,czy-usuwanie-krzyzy-to-nie-jest-sadyzm-spoleczny-ktory-innym.html, dostęp: 24.05.2024 r. [Google Scholar]
  19. Panek Joanna, Wielokulturowość z punktu widzenia prawa. Atrybuty religijne w przestrzeni publicznej, „Perspektywy Kultury” 2017/4 (19), s. 155–173 [Google Scholar]
  20. Piechowiak Marek, Negatywna wolność religijna i przekonania sekularystyczne w świetle sprawy Lautsi przeciwko Włochom, „Przegląd Sejmowy” 2011/5(106), s. 37–68 [Google Scholar]
  21. Sadowski Piotr, Wearing religious symbols at work in the ECtHR’s judgmets, „Toruńskie Studia Polsko-Włoskie” 2020, vol. XVI, s. 99–125 [Google Scholar]
  22. Sadurski Wojciech, Krzyż jak szkolny mebel?, „Krytyka Polityczna” 2011/132, https://kulturaliberalna.pl/2011/07/21/bodnar-sadurski-wieruszewski-kowalski-kaminski-czy-krzyz-to-szkolny-mebel/, dostęp: 24.05.2024 r. [Google Scholar]
  23. Skiba Roman, Kania Daria, Hołownia: nie uważam, żeby potrzebna była nam wojna o to, czy krzyże ze ścian zdejmować, PAP 17.05.2024 r., https://www.pap.pl/aktualnosci/holownia-nie-uwazam-zeby-potrzebna-byla-nam-wojna-o-czy-krzyze-ze-scian-zdejmowac-0, dostęp: 26.05.2024 r. [Google Scholar]
  24. Zucca Lorenzo, Lautsi: A Commentary on a decision by the ECtHR Grand Chamber, „International Journal of Constitutional Law” 2013, vol. 11, nr 1, s. 218–229 [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.