Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
Nagłówek strony

Nr 1 (2024)

Glosy

Złożenie wniosku o wszczęcie egzekucji po śmierci dłużnika jako przykład oczywiście niecelowego wszczęcia postępowania egzekucyjnego. Glosa do uchwały SN z 27.01.2022 r. (III CZP 36/22)

  • Jakub Bródka
DOI: https://doi.org/10.54383/0031-0344.2024.01.7  [Google Scholar]
Opublikowane: 13.09.2024

Abstrakt

Przedmiotem glosy jest uchwała SN z 27.01.2022 r. (III CZP 36/22), w której uznano, że wszczęcie postępowania egzekucyjnego wobec dłużnika, który zmarł przed wszczęciem egzekucji, jest oczywiście niecelowym wszczęciem postępowania egzekucyjnego. W głosowanej uchwale Sąd Najwyższy opowiedział się za obiektywną wykładnią art. 30 u.k.k., wskazując, że brak jest podstaw do wyciągnięcia wniosku, aby organ egzekucyjny miał badać stopień staranności wierzyciela, a sama oczywista niecelowość wszczęcia postępowania egzekucyjnego ma charakter obiektywny i nie wymaga szczególnej analizy przez komornika sądowego.
Autor zasadniczo nie zgadza się z omawianą uchwałą Sądu Najwyższego. Wskazuje, że przyczyni się ona do daleko idącego rozszerzenia zastosowania art. 30 u.k.k. przez SN bez uwzględnienia zróżnicowanego charakteru podmiotowego wierzycieli oraz pominięcia znaczenia kwalifikatora „oczywistości” przy ocenie niecelowości wszczęcia postępowania egzekucyjnego. Ponadto Sąd Najwyższy rozszerzył zakres zastosowania opłaty egzekucyjnej będącej obowiązkiem publicznoprawnym, naruszając wykładnię in dubio pro liberate. Niniejsza glosa pokazuje, że ocena, czy doszło do oczywiście niecelowego wszczęcia postępowania, powinna mieć charakter subiektywny, czyli zakładający ocenę przez organ egzekucyjny, czy wierzyciel zachował należytą staranność, kierując wniosek o wszczęcie egzekucji. Obiektywna wykładnia art. 30 u.k.k. pro-wadzi do wypaczenia, w przypadku zgonu dłużnika, kwalifikowanej formy niecelowości i do pokrzywdzenia wierzyciela. Nawet przy zachowaniu należytej staranności zostanie wobec niego zastosowana dotkliwa sankcja kosztowa ze względu na oderwanie sankcji kosztowej z art. 30 u.k.k. od oceny postępowania strony egzekwującej. Obciążenie wierzyciela opłatą egzekucyjną powinno mieć charakter wyjątkowy i nadzwyczajny, a glosowana uchwała błędnie przedmio-towo rozszerzyła jego zastosowanie.

Bibliografia

  1. Blus Piotr, Sławicki Paweł, Opłata egzekucyjna w przypadku złożenia wniosku o wszczęcie egzekucji po śmierci dłużnika. Glosa do uchwały SN z 27.01.2022 r., III CZP 36/22, „Przegląd Prawa Egzekucyjnego” 2023/3 [Google Scholar]
  2. Bomba Katarzyna, Samofinansowanie się komornika w zakresie kosztów działalności egzekucyjnej (w:) Konstytucyjne uwarunkowania pracy komornika sądowego, Warszawa 2020 [Google Scholar]
  3. Bródka Jakub, Między zmiennością a racjonalnością – publicyzacja egzekucji sądowej (część 2). Analiza i ocena wybranych zmian legislacyjnych z lat 2015–2018, „Przegląd Prawa Egzekucyjnego” 2022/12 [Google Scholar]
  4. Ciszewski Paweł, Problematyka obniżenia opłaty stosunkowej w postępowaniu egzekucyjnym, „Przegląd Prawa Egzekucyjnego” 2013/4–6 [Google Scholar]
  5. Dubiel Michał, Niecelowość wszczęcia postępowania egzekucyjnego wobec zgonu dłużnika – ewolucja zagadnienia w świetle zmian orzecznictwa, „Prokuratura i Prawo” 2023/3 [Google Scholar]
  6. Dziewulska Monika, Oczywista niecelowość wszczęcia postępowania egzekucyjnego w przypadku zgonu dłużnika przed wszczęciem tego postępowania, „Przegląd Prawa Egzekucyjnego” 2022/6 [Google Scholar]
  7. Iżel Michał, Opłaty egzekucyjne w przypadku umorzenia postępowania na wniosek wierzyciela albo na podstawie art. 824 § 1 pkt 4 k.p.c. po dniu 1.01.2019 r., „Przegląd Prawa Egzekucyjnego” 2021/11 [Google Scholar]
  8. Jagieła Józef, Wybrane zagadnienia dotyczące zawieszenia i umorzenia postępowania egzekucyjnego, „Problemy Egzekucji” 1999/2 [Google Scholar]
  9. Kamieński Grzegorz, Stosowanie sankcji kosztowej (art. 30 u.k.k.) w praktyce komorniczej, cz. I, „Przegląd Prawa Egzekucyjnego” 2021/8 [Google Scholar]
  10. Kamieński Grzegorz, Stosowanie sankcji kosztowej (art. 30 u.k.k.) w praktyce komorniczej, cz. II, „Przegląd Prawa Egzekucyjnego” 2021/9 [Google Scholar]
  11. Krzemiński Marcin, Pogorzelski Oskar, Zakaz wykładni per non est (w:) Argumenty i rozumowania prawnicze w konstytucyjnym państwie prawa: komentarz, red. M. Florczak-Wątor, A. Grabowski, Kraków 2020 [Google Scholar]
  12. Merchel Zbigniew, Koszty komorniczego postępowania egzekucyjnego po zmianie dokonanej ustawą z 24.05.2007 r. o zmianie ustawy o komornikach sądowych i egzekucji oraz niektórych innych ustaw, „Przegląd Prawa Egzekucyjnego” 2007/6–8 [Google Scholar]
  13. Morawski Lech, Wstęp do prawoznawstwa, Toruń 2014 [Google Scholar]
  14. Partyk Tomasz, Śmierć dłużnika jako przyczyna umorzenia postępowania egzekucyjnego a obciążenie wierzyciela opłatą egzekucyjną, LEX/el. 2021 [Google Scholar]
  15. Simbierowicz Maciej, Skoczylas Tomasz (w:) Komentarz do ustawy o kosztach komorniczych (w:) Ustawa o komornikach sądowych. Ustawa o kosztach komorniczych. Komentarz, red. M. Świtkowski, LEX/el. 2021 [Google Scholar]
  16. Uliasz Marcin (w:) Komentarz do ustawy o kosztach komorniczych (w:) Ustawa [Google Scholar]
  17. o komornikach sądowych. Ustawa o kosztach komorniczych. Kodeks Etyki Zawodowej Komornika Sądowego. Komentarz, red. M. Świeczkowska-Wójcikowska, [Google Scholar]
  18. J. Świeczkowski, Warszawa 2020, komentarz do art. 30 [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.