Abstract
Ks. Walenty Gadowski (1861-1956) należał do pionierów ruchu odnowy katechetycznej. Był propagatorem nowych metod szeroko rozumianej edukacji religijnej. Obok posługi duszpasterskiej ksiądz W. Gadowski podejmował wiele działań w tym kierunku, jak chociażby opracowanie katechizmów z nowym sposobem przekazu wiedzy. Postulował, aby podczas nauczania religii często posługiwać się ilustracjami, tekstami z Pisma Świętego, opowiadaniami biblijnymi, przykładami z dziejów ojczystych i życia świętych. Dokładał wszelkich starań, aby katechizmy przemawiały więc do całej osobowości ucznia, stąd też jego postulaty o ulepszenie katechizmów.
Wkład ks. W. Gadowskiego we współczesną katechetykę jest ogromny. Był on przede wszystkim praktykiem katechezy, odważnym pionierem, który nie bał się szukać nowych dróg, rozwiązań w nauczaniu religii, nie rezygnując z dorobku naukowego i doświadczenia jego poprzedników oraz katechetyków, a co najważniejsze, sam był nie tylko autorem katechizmów dla dzieci, młodzieży, dorosłych, ale również znakomitym praktykiem kładącym duży nacisk na dostosowanie nauczania do możliwości percepcyjnych odbiorców, czyli na przystępność nauczania.
Archiwum Diecezjalne w Tarnowie posiada w swoich zasobach bogatą spuściznę naukową ks. Walentego Gadowskiego, a wśród nich również teksty praktycznie nieznane, gdyż nie były nigdzie publikowane lub publikowane tylko częściowo.
W poczet tych pism należy zaliczyć: Wychowanie religijne, Dydaktykę i metodykę, Pedagogikę chrześcijańską oraz tzw. Czytanki majowe pisane z myślą o nabożeństwach majowych w diecezji, ale i poza jej terenem. Oprócz wymienionych do tego zbioru zaliczyć należy także mniej obszerne teksty jak: Przygotowanie do pierwszej spowiedzi i pierwszej Komunii św. dla dzieci w wieku przedszkolnym, Katechizowanie elementarne. W zbiorach stanowiących spuściznę ks. Gadowskiego znajdują się również dwa niezwykle ważne dla katechizacji teksty: W sprawie ulepszenia katechizmu oraz Nauczanie katechizmu stanowiące przedmiot niniejszej analizy. Wszystkie wspomniane teksty pozostają w zbiorach tarnowskiego Archiwum Diecezjalnego.
Literaturhinweise
- Źródła teologiczne [Google Scholar]
- Biblia Tysiąclecia. Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu, opr. z inicjatywy Benedyktynów tynieckich, wyd. V, Warszawa 2000. [Google Scholar]
- Pismo święte Starego i Nowego Testamentu. W przekładzie z języków oryginalnych ze wstępami i komentarzami, t. 4, Nowy Testament, oprac. zespół pod red. Mariana Wolniewicza, wyd. 3, Poznań, 1994. [Google Scholar]
- Dokumenty soborów powszechnych. Tekst grecki, łaciński, polski, t. 2 (869-1312). Konstantynopol IV, Lateran I, Lateran II, Lateran III, Lateran IV, Lyon I, Lyon II, Vienne, red. A. Baran, H. Pietras, wznowienie [2], Kraków 2004 (Źródła Myśli Teologicznej; 26). [Google Scholar]
- Dokumenty soborów powszechnych. Tekst grecki, łaciński, polski, t. 4 (1511-1870), Lateran V, Trydent, Watykan I, układ i oprac. A. Baron, H. Pietras, Kraków 2005 (Źródła Myśli Teologicznej; 33). [Google Scholar]
- Źródła archiwalne: [Google Scholar]
- 1. Archiwum Diecezjalne w Tarnowie [Google Scholar]
- Gadowski W., Nauczanie katechizmu, sygn. PG VI/2, Spuścizna ks. Gadowskiego. [Google Scholar]
- Gadowski W., O ulepszenie katechizmu, sygn. PG VI/2, Spuścizna ks. Gadowskiego. [Google Scholar]
- Upominek duchowny na kolędę, oprac. Gadowski W. sygn. PG VI/2, Spuścizna ks. Gadowskiego. [Google Scholar]
- Opracowania: [Google Scholar]
- Adamus A., Kształcenie uczuć, „Szkoła”, 1891, nr 41, s. 485. [Google Scholar]
- Banniard M., Wczesne średniowiecze na Zachodzie, przekł. A. Kuryś, Warszawa 1998. [Google Scholar]
- Blachnicki F., Sympatycy czy chrześcijanie? Katechumenat na dzisiejszą godzinę, Kraków 2008. [Google Scholar]
- Euzebiusz z Cezarei, Historia Kościelna; O męczennikach palestyńskich, z grec. tł., zaopatrzył wstępem, objaśnieniami, skorowidzami A. Lisiecki, Poznań 1924 (Pisma Ojców Kościoła w Polskiem Tłumaczeniu, t. 3), VI, 3,3;15. [Google Scholar]
- Ireneusz z Lyonu, Wykład nauki apostolskiej, wstęp, przekł. i oprac. W. Myszor, Kraków 1997 (Źródła Myśli Teologicznej 7). [Google Scholar]
- Jan Paweł II, Wierzę w Boga Ojca Stworzyciela, Citta del Vaticano 1987. [Google Scholar]
- Karbowiak A., Dzieje wychowania i szkół w Polsce, [t. 1], W wiekach średnich, cz. 1, Od 966 do 1363 roku, Petersburg 1898. [Google Scholar]
- Karbowiak A., Dzieje wychowania i szkół w Polsce, t. 2, Wieki średnie, Cz. 2, Okres trzeci od 1364 do 1432 roku, Petersburg 1903. [Google Scholar]
- Kochel J., Katecheza ewangelizacyjna w nauczaniu pastoralnym Carlo Maria Martiniego, Opole 1999 (Opolska Biblioteka Teologiczna, nr 31). [Google Scholar]
- Ku doświadczeniu wiary. Księga dedykowana Księdzu Profesorowi Andrzejowi Offmańskiemu w 70. rocznicę urodzin i 40. rocznicę pracy naukowo-dydaktycznej, red. nauk. K. Kantowski, W. Lechów, Szczecin 2012. [Google Scholar]
- Kuchta J., Nowe kierunki i dążenia współczesnej katolickiej pedagogiki. (Na tle obrazu chaosu we współczesnym wychowaniu), Lwów 1939 (Lwowska Biblioteczka Pedagogiczna. Nowa Seria; nr 1). [Google Scholar]
- Langkammer H., Teologia Nowego Testamentu, cz. 2, Paweł, List do Hebrajczyków, Wrocław 1985. [Google Scholar]
- Litak S., Edukacja początkowa w polskich szkołach w XIII-XIII wieku, Lublin 2010 (Prace z Dziejów Szkolnictwa i Opieki Społecznej w Polsce; t. 1). [Google Scholar]
- Łuszczak G., Od teorii stopni formalnych do teorii komunikacji i dialogu w dydaktyce szkolnej i katechetycznej, Kraków 2012. [Google Scholar]
- Marcin z Bragi, Dzieła, wstęp i oprac. M. Starowieyski, J. Naumowicz, Kęty 2008. [Google Scholar]
- Marrou H.-I., Historia wychowania w starożytności, Warszawa 1969. [Google Scholar]
- Murawski R., Historia katechezy, w: Historia katechezy i katechetyka fundamentalna. Praca zbiorowa, red. J. Stala, Tarnów 2003, s. 17-106. [Google Scholar]
- Murawski R., Historia katechezy, cz. 1, Katecheza w pierwszych wiekach, Warszawa 2011. [Google Scholar]
- Muszyński H., Fundamentalne prawdy katechizmu apostolskiego według HBR 6, 1-2, „Studia Pelplińskie”, 1977, s. 237-262. [Google Scholar]
- Paprocki, H., Hipolita Rzymskiego „Tradycja Apostolska”. Wstęp, przekład, komentarz, „Studia Theologica Varsaviensia”, 14 (1976), nr 1, s. 145-169. [Google Scholar]
- Polak R., Wychowanie dzieci i młodzieży w myśli o. Jacka Woronieckiego OP. Studium z dziejów polskiej myśli pedagogicznej, Warszawa-Radzymin 2024. [Google Scholar]
- Ratzinger J., Przekazywanie i źródła wiary. Konferencja wygłoszona w katedrze Notre Dame w Paryżu – 16 stycznia 1983 r., w: Powstanie i znaczenie katechizmu Kościoła Katolickiego w wypowiedziach papieża Jana Pawła II i kardynała Josepha Ratzingera, tł. i oprac. J. Królikowski, Poznań 1997, s. 67-87. [Google Scholar]
- Riché P., Edukacja i kultura w Europie Zachodniej (VI-VIII wiek), Warszawa 1995 (Nowa Marianna). [Google Scholar]
- Św. Cezary z Arles, Kazania do ludu (1-80), przekł. S. Ryznar i J. Pochwat, wstęp J. Pochwat, całość przejrz. A. Baran, Kraków 2011 (Źródła Myśli Teologicznej 57). [Google Scholar]
- Św. Grzegorz z Nyssy, Wybór pism, tł. W. Kania, wstęp i oprac. E. Stanula, Warszawa 1974, s. 5-26 (Pisma Starochrześcijańskich Pisarzy, t. 14). [Google Scholar]
Downloads
Keine Nutzungsdaten vorhanden.
