Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki

Tom 13 Nr 2 (2020)

Artykuły

Prawo, prywatyzacja i bezpieczeństwo – szczególne wyzwania nowej ery kosmicznej (NewSpace)

DOI: https://doi.org/10.32084/tekapr.2020.13.2-33  [Google Scholar]
Opublikowane: 31.12.2020

Abstrakt

Termin „NewSpace” – „nowa przestrzeń” odnosi się do niedawnej komercjalizacji sektora kosmicznego. Dzisiaj jedną z najszybciej rozwijających się gałęzi przemysłu jest przemysł kosmiczny. Adaptowanie rozwiązań tworzonych na potrzeby eksploracji Kosmosu, czy obserwacji Ziemi pozwala na wprowadzanie innowacji w znanych już technologiach i tworzenie rozwiązań, które rewolucjonizują gospodarkę. Technologia satelitarna dotyka praktycznie każdej dziedziny życia. Współpraca nauki i biznesu przeżywa swoją „złotą erę”. Technologie opracowywane dla sektora kosmicznego, to również ogromne szanse dla rozwoju przemysłu. Za tą „kosmiczną rewolucją” nie nadążają przepisy prawa. Koncepcja odpowiedzialności za działalność niezgodną z zasadami prawa międzynarodowego, w tym działalność podmiotów prywatnych, i odpowiedzialność państwa za szkody wyrządzone przez obiekty kosmiczne, w tym przez prywatnych operatorów, staje się fundamentalnym problemem międzynarodowego prawa kosmicznego. Choć w zasadzie każda technologia kosmiczna może mieć podwójne zastosowanie – cywilno-wojskowe, w niniejszym artykule, z założenia – nie poruszono kwestii związanych z militaryzacją Kosmosu.

Bibliografia

  1. Brodecki, Zdzisław, i Katarzyna Malinowska. 2019. „Regulacja odpowiedzialności za szkodę i jej ubezpieczenia w przyszłym polskim ustawodawstwie kosmicznym.” Państwo i Prawo 2:41–61. [Google Scholar]
  2. „Brytyjska inwestycja na rzecz monitorowania zatłoczonych orbit.” 2020. https://www.space24.pl/bezpieczenstwo/kosmiczne-smieci/brytyjska-inwestycja-na-rzecz-monitorowania-zatloczonych-orbit [dostęp: 25.05.2020]. [Google Scholar]
  3. Carlson, Nicholas. 2012. „Larry Page And Eric Schmidt Have Funded A New Company To Mine Asteroids.” https://www.businessinsider.com/larry-page-and-sergey-brin-have-founded-a-new-company-to-mine-asteroids-2012-4?IR=T [dostęp: 14.09.2020]. [Google Scholar]
  4. Dirkx, Marielle E. 2010. „High hopes and low estimates: new space’s rocky contractual road.” Journal of Space Law 36, no. 1:55–86. [Google Scholar]
  5. „Elon Musk chce, by go pochowano na Marsie.” 2020. https://wiadomosci.onet.pl/swiat/wywiadz-dr-markiem-czajkowskim-komercyjny-podboj-kosmosu/7sts4mz [dostęp: 14.09.2020]. [Google Scholar]
  6. „ESA deklaruje nową misję deorbitacyjną na 2025 rok.” 2019. https://www.space24.pl/bezpieczenstwo/kosmiczne-smieci/esa-deklaruje-nowa-misje-deorbitacyjna-na-2025-rok [dostęp: 25.05.2020]. [Google Scholar]
  7. „Executive Order on Encouraging International Support for the Recovery and Use of Space Resources.” 2020. https://www.whitehouse.gov/presidential-actions/executive-order-encouraging-international-support-recovery-use-space-resources/ [dostęp: 28.08.2020]. [Google Scholar]
  8. Froehlich, Anette. 2012. „The impact of satellite data used by High International Courts and ITLOS.” In Proceedings of the International Institute of Space Law 2012, ed. Corinne M. Jorgenson, 471–84. Naples: Eleven International Publishing. [Google Scholar]
  9. Jakhu, Ram S. 2015. Introduction into the conference 3rd Manfred Lachs International Conference on NewSpace commercialization and the law, 16–17 March 2015, Montreal, ICAO/IASL McGill. [Google Scholar]
  10. Kanawka, Krzysztof. 2019. „Małe satelity na GEO?” https://kosmonauta.net/2019/01/male-satelity-na-geo/ [dostęp: 23.06.2020]. [Google Scholar]
  11. „Kolejne sukcesy polskich firm z branży kosmicznej.” 2019. https://www.urania.edu.pl/wiadomosci/kolejne-sukcesy-polskich-firm-z-branzy-kosmicznej [dostęp: 25.05.2020]. [Google Scholar]
  12. „Kosmiczne technologie rewolucjonizują przemysł.” 2019. https://www.urania.edu.pl/wiadomosci/kosmiczne-technologie-rewolucjonizuja-przemysl [dostęp: 23.06.2020]. [Google Scholar]
  13. Kułaga, Łukasz. 2017. „Kodyfikacja i postępowy rozwój międzynarodowego prawa kosmicznego przez soft law.” Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny LXXIX, z. 4:163–75. DOI: https://doi.org/10.14746/rpeis.2017.79.4.13 [Google Scholar]
  14. „Lepsza identyfikacja kosmicznych śmieci.” 2019. https://www.urania.edu.pl/wiadomosci/lepszaidentyfikacja-kosmicznych-smieci [dostęp: 25.05.2020]. [Google Scholar]
  15. „Let’s talk about NewSpace.” 2019. https://blog.satsearch.co/2019-02-26-lets-talk-about-newspace[dostęp: 25.05.2020]. [Google Scholar]
  16. Matacz, Marek. 2020. „Dr Paweł Chyc: prawo w kosmosie to szczególne wyzwanie.” https://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news%2C81117%2Cdr-pawel-chyc-prawo-w-kosmosie-szczegolne-wyzwanie.html [dostęp: 23.06.2020]. [Google Scholar]
  17. Marschner, Harald. 2019. „Prawo w kosmosie.” http://www.codozasady.pl/prawo-w-kosmosie/ [dostęp: 23.06.2020]. [Google Scholar]
  18. Muweis, Justyna. 2019. „Odpady w przestrzeni kosmicznej i próby ich minimalizowania.” Kosmos. Problemy nauk biologicznych 2:449–54. DOI: https://doi.org/10.36921/kos.2018_2403 [Google Scholar]
  19. „New Space, Europe should shape the future of space.” 2020. https://www.airbus.com/publicaffairs/brussels/our-topics/space/new-space.html [dostęp: 18.08.2020]. [Google Scholar]
  20. Nyman–Metcalf, Katrin. 1999. „Activities in space – appropriation or use?” Acta Universitatis Upsaliensis 75:415–16. [Google Scholar]
  21. „Orbitalny sprawdzian mechanizmu «odławiania» kosmicznych szczątków.” 2018. https://www.space24.pl/bezpieczenstwo/kosmiczne-smieci/orbitalny-sprawdzian-mechanizmu-odlawianiakosmicznych-szczatkow-wideo [dostęp: 25.05.2020]. [Google Scholar]
  22. Pelton, Joseph. 2014. „Regulatory issues for new global aerospace systems.” W Regulation of emerging modes of aerospace transportation, Ram S. Jakhu, i Kuan W. Cheng, 77–100. Montreal: Springer. [Google Scholar]
  23. Pelton, Joseph, i Ram S. Jakhu. 2014. Small satellites and their regulation. New York: SpringerBriefs in Space Development. [Google Scholar]
  24. „Polska chce komercjalizować kosmos. W dalszych planach jest górnictwo i turystyka kosmiczna.” 2018. https://www.wirtualnemedia.pl/artykul/polska-chce-komercjalizowac-kosmos-w-dalszych-planach-jest-gornictwo-i-turystyka-kosmiczna [dostęp: 17.04.2020]. [Google Scholar]
  25. Reynolds, Glen H. 2005. „International Space Law in Transformation: Some Observations.” Chicago Journal of International Law 6, no. 1:69–80. [Google Scholar]
  26. Sagar, David. 2003. „Privatization of the intergovernmental satellite organizations.” W Le droit de l’espace et la privatisation des activités spatiales, red. Amel Kerrest, 43–61. Paryż: Journée d’étude. [Google Scholar]
  27. Salin, Peter A. 2001. „Orbites, fréquences et asteroїdes a l’heure de la commercialization des activités spatiales (vers une appropriation graduelle du patrimoine de l’espace?” Annals of Air and Space Law XXVI, 179–95. [Google Scholar]
  28. „Satelita serwisowy MEV-1 zachwycił DARPA. Powstanie wersja dla Pentagonu.” 2020. https://www.space24.pl/bezpieczenstwo/kosmiczne-smieci/satelita-serwisowy-mev-1-zachwycil-darpa-powstanie-wersja-dla-pentagonu [dostęp: 23.06.2020]. [Google Scholar]
  29. Shaw, Malcolm, N. 2012. Prawo międzynarodowe. Warszawa: Książka i Wiedza. [Google Scholar]
  30. Suwart, Krzysztof. 2019. „Polskie firmy lecą w kosmos.” https://www.money.pl/gospodarka/polskiefirmy-leca-w-kosmos-6369609646339713a.html. [dostęp: 23.06.2020]. [Google Scholar]
  31. Qizhi, He. 1990. „Certain legal aspects of commercialization of space activities.” Annals of Air and Space Law XV, 333–42. [Google Scholar]
  32. Von der Dunk, Frans. 1991. “Public space law and private entreprise.” In Space law – general principles, vol. 1, ed. Ram S. Jakhu, 470–71. Montreal: IASL McGill. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.