Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
Teka Komisji Prawniczej PAN Oddział w Lublinie

Tom 13 Nr 1 (2020)

Artykuły

Prawnokarna ochrona dobrego imienia i godności Narodu Polskiego i Rzeczypospolitej Polskiej

DOI: https://doi.org/10.32084/tekapr.2020.13.1-17  [Google Scholar]
Opublikowane: 30.06.2020

Abstrakt

Artykuł dotyczy ochrony dobrego imienia i godności Narodu Polskiego i Rzeczypospolitej Polskiej w świetle przepisów Kodeksu karnego (k.k.) i Kodeksu wykroczeń (k.w.). Zdaniem Autora w obowiązującym stanie prawnym nie ma przepisu karnego, który w sposób jednoznaczny i nie budzący wątpliwości chroniłby godność i dobre imię Narodu Polskiego i Rzeczypospolitej Polskiej w kontekście przypisywania odpowiedzialności za popełnienie zbrodni nazistowskich lub komunistycznych, czy też jakichkolwiek innych. Zastosowanie w takich przypadkach art. 133 k.k. jest ograniczone wyłącznie do tych przypadków, w których doszłoby do znieważenia Narodu lub Rzeczypospolitej Polskiej. Tylko zachowanie znieważające może być podstawą odpowiedzialności karnej z art. 133 k.k., jeżeli zatem w danym przypadku nie będzie możliwości wykazania znieważenia, mimo naruszenia dobrego imienia i godności Narodu Polskiego lub Rzeczypospolitej Polskiej, art. 133 k.k. nie znajdzie zastosowania. Tym samym ochrona godności i dobrego imienia Narodu Polskiego i Rzeczypospolitej Polskiej jest niepełna i fragmentaryczna. Również art. 49 § 1 k.w. nie jest w tym zakresie odpowiednim instrumentem ochrony. Zabrania on bowiem demonstracyjnego lekceważenia Narodu Polskiego, co nie jest tożsame z przypisywaniem mu odpowiedzialności za popełnienie takich, czy innych zbrodni. Zdaniem Autora, zakres odpowiedzialności uregulowanej we wskazanych przepisach wskazuje, że nie stanowią one wystarczającej ochrony przez pomawianiem Narodu Polskiego i Rzeczypospolitej Polskiej o zbrodnie z przeszłości, a warto przy tym pamiętać, że obiektywnie nieprawdziwe zarzuty mogą dotyczyć również dopuszczenia się współcześnie określonych zbrodni, w tym ściganych na podstawie prawa międzynarodowego. Także i w tym przypadku wskazane przepisy co do zasady nie będą miały zastosowania.

Bibliografia

  1. Bojarski, Marek. 2005. „Komentarz do art. 49.” W Kodeks wykroczeń. Komentarz, red. Marek Bojarski, i Wojciech Radecki, 323–24. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck. [Google Scholar]
  2. Bojarski, Tadeusz. 2011. „Komentarz do art. 132a.” W Kodeks karny. Komentarz, red. Tadeusz Bojarski, 278–80. Warszawa: LexisNexis. [Google Scholar]
  3. Bojarski, Tadeusz. 2015. „Komentarz do art. 49.” W Kodeks wykroczeń. Komentarz, red. Tadeusz Bojarski, 147–49. Warszawa: Wolters Kluwer Polska. [Google Scholar]
  4. Budyn–Kulik, Magdalena. 2019. „Komentarz do art. 133.” W Kodeks karny. Komentarz, red. Marek Mozgawa, t. 1. LEX/el. [Google Scholar]
  5. Gardocki, Lech. 2013. Prawo karne. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck. [Google Scholar]
  6. Góral, Roman. 2007. Kodeks karny. Praktyczny komentarz. Warszawa: Wydawnictwo Zrzeszenia Prawników Polskich. [Google Scholar]
  7. Guzik, Rafał. 2018. Komentarz do ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej – w zakresie zmian wprowadzonych ustawami z 26 stycznia 2018 r. oraz z dnia 27 czerwca 2018 r., t. 6 do art. 55(a). LEX/el. [Google Scholar]
  8. Hoc, Stanisław. 2013. „Przestępstwa przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej.” W System Prawa Karnego. T. 8: Przestępstwa przeciwko państwu i dobrom zbiorowym, red. Lech Gardocki, 112–16. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck. [Google Scholar]
  9. Hoc, Stanisław. 2015. „Komentarz do art. 133.” W Kodeks karny. Komentarz, red. Ryszard A. Stefański, 826–27. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck. [Google Scholar]
  10. Hofmański, Piotr. 2014. „Komentarz do art. 133.” W Kodeks karny. Komentarz, red. Marian Filar, 805–806. Warszawa: Wolters Kluwer Polska. [Google Scholar]
  11. Jankowski, Wojciech. 2013. „Komentarz do art. 49.” W Kodeks wykroczeń. Komentarz, red. Tomasz Grzegorczyk, t. 2. LEX. [Google Scholar]
  12. Kamiński, Ireneusz C. 2010. „Kontrowersje prawne wokół przestępstwa polegającego na pomawianiu narodu o popełnienie zbrodni.” Problemy współczesnego prawa międzynarodowego, europejskiego i porównawczego 8:5–34. [Google Scholar]
  13. Kardas, Piotr. 2013a. „Komentarz do art. 133.” W Kodeks karny. Część szczególna. T. 2: Komentarz do art. 117–277, red. Andrzej Zoll, t. 6, wyd. 4. LEX. [Google Scholar]
  14. Kardas, Piotr. 2013b. „Komentarz do art. 133.” W Kodeks karny. Część szczególna. T. 2: Komentarz do art. 117–277, red. Andrzej Zoll, t. 18, wyd. 4. LEX. [Google Scholar]
  15. Kardas, Piotr. 2013c. „Komentarz do art. 133.” W Kodeks karny. Część szczególna. T. 2: Komentarz do art. 117–277, red. Andrzej Zoll, t. 19, wyd. 4. LEX. [Google Scholar]
  16. Kardas, Piotr. 2013d. „Komentarz do art. 133.” W Kodeks karny. Część szczególna. T. 2: Komentarz do art. 117–277, red. Andrzej Zoll, t. 23, wyd. 4. LEX. [Google Scholar]
  17. Kardas, Piotr. 2013e. „Komentarz do art. 133.” W Kodeks karny. Część szczególna. T. 2: Komentarz do art. 117–277, red. Andrzej Zoll, t. 24, wyd. 4. LEX. [Google Scholar]
  18. Kłączyńska, Natalia. 2014. „Komentarz do art. 133.” W Kodeks karny. Część szczególna. Komentarz, red. Jacek Giezek, t. 2. LEX. [Google Scholar]
  19. Kotowski, Wojciech. 2004. Kodeks wykroczeń. Komentarz. Warszawa: Kantor Wydawniczy Zakamycze. [Google Scholar]
  20. Kozłowska–Kalisz, Patrycja. 2009. „Komentarz do art. 49.” W Kodeks wykroczeń. Komentarz, red. Marek Mozgawa, t. 1. LEX. [Google Scholar]
  21. Kulesza, Witold. 1984. Zniesławienie i zniewaga (Ochrona czci i godności osobistej człowieka w polskim prawie karnym – zagadnienia podstawowe). Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze. [Google Scholar]
  22. Kulesza, Witold. 2018. „Polska godność narodowa w świetle prawa karnego.” Czasopismo Prawno–Historyczne 70, z. 1:153–85. DOI: https://doi.org/10.14746/cph.2018.1.4 [Google Scholar]
  23. Kurzępa, Bolesław. 2008. Kodeks wykroczeń. Komentarz. T. 2. Warszawa: LexisNexis. [Google Scholar]
  24. Marek, Andrzej. 2007. Kodeks karny. Komentarz. Warszawa: Wolters Kluwer Polska. [Google Scholar]
  25. Morawski, Lech. 2002. Wykładnia w orzecznictwie sądów. Komentarz. Toruń: TNOiK. [Google Scholar]
  26. Stefański, Ryszard. 2009. Prawo karne materialne. Część szczególna. Warszawa: Wydawnictwo Difin. [Google Scholar]
  27. Wagner, Marcin. 2008. „Przestępstwo znieważenia funkcjonariusza publicznego – uwagi ogólne.” Samorząd Terytorialny 1–2:125–37. [Google Scholar]
  28. Wiak, Krzysztof. 2015. „Komentarz do art. 133.” W Kodeks karny. Komentarz, red. Alicja Grześkowiak, i Krzysztof Wiak, 807–808. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck. [Google Scholar]
  29. Wojciechowska, Janina. 2004. „Komentarz do art. 133.” W Kodeks karny. Część szczególna. Komentarz, red. Andrzej Wąska, 83–85. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck. [Google Scholar]
  30. Zgoliński, Igor. 2013. „W kwestii «granic» występku znieważenia z art. 216 kodeksu karnego.” Ius Novum 2:48–57. [Google Scholar]
  31. Zgoliński, Igor. 2016. „Komentarz do art. 133.” W Kodeks karny. Komentarz, red. Violetta Konarska–Wrzosek, Arkadiusz Lach, i in., t. 1. Warszawa: Wolters Kluwer Polska. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.