Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
Teka Komisji Prawniczej PAN Oddział w Lublinie

Tom 11 Nr 1 (2018)

Artykuły

Pewność prawa

DOI: https://doi.org/10.32084/tekapr.2018.11.1-27  [Google Scholar]
Opublikowane: 30.06.2018

Abstrakt

Niewątpliwie kluczowe znaczenie dla kształtowania się ładu publicznego w państwie ma pewność prawa. Problem pewności prawa może być ujmowany w różnych płaszczyznach odniesienia. Szczególne znaczenie ma w tym kontekście sfera aksjologiczna, a także problematyka materialnego, ustrojowego i proceduralnego prawa publicznego i prywatnego oraz formalne wymagania w zakresie jego funkcjonowania. W kontekście budowania zaufania do państwa i prawa, istotne jest kształtowanie ich autorytetu, a także zrozumienie istoty prawa jako sztuki tego co dobre, słuszne, roztropne, sprawiedliwe, mające swoje odniesienie do godności człowieka i dobra wspólnego. Wymaga to jego oparcia na czytelnych wartościach i fundamentach oraz prawości woli ustawodawcy i organów stosujących prawo. Poważnymi zagrożeniami w tym zakresie mogą być: nadmierny relatywizm, kryzys podstawowych wartości, aksjologiczna neutralność, fetyszyzacja sztucznych wartości, nihilizm prawny, uwolnienie prawa od moralności, kryzys zaufania do prawa. Analizując problem pewności prawa zasadne jest szczególne zwrócenie uwagi na niektóre dziedziny prawa, które mogą być narażone na różne formy dysfunkcjonalności. Szczególnie wrażliwe na tego rodzaju niebezpieczeństwa są takie sfery prawa jak: porządkowanie stosunków własnościowych związane z eliminowaniem różnego rodzaju zaszłości historycznych; ochrony zdrowia i finansowania usług w tym zakresie ze środków publicznych; funkcjonowanie rynku finansowego; ochrona konkurencji i konsumentów; prawo podatkowe i inne dziedziny prawa daninowego; pomoc społeczna, itd. Ważnym elementem ugruntowania pewności prawa są różne kwestie związane z funkcjonowaniem prawa w obiegu prawnym. Dotyczyć one mogą tak ważnych kwestii jak: rozwiązywanie problemów związanych z istnieniem pojęć niedookreślonych oraz realizowania władzy dyskrecjonalnej, ale i także z kultywowaniem etosu służby publicznej. Istotne znaczenie w tym kontekście mają takie problemy jak: trwałość prawa, eliminowanie nadmiaru prawa (inflacji prawa), stosowanie odpowiedniego vacatio legis i przepisów przejściowych. Pewność prawa jest niewątpliwie gwarantem bezpieczeństwa prawnego i ładu publicznego.

 

Bibliografia

  1. Dubowski, Piotr. 1993. „Narodowe fundusze inwestycyjne w prywatyzacji gospodarki narodowej.” Rejent 11:45–55. [Google Scholar]
  2. Dzierżanowski, Maciej. 1997. „Czy spółki parterowe pojawią się na giełdzie.” Rzeczpospolita 30:7. [Google Scholar]
  3. Gruszecki, Tomasz. 1996. „Co wynika z eksperymentu NFI.” Rzeczpospolita” 126:9. [Google Scholar]
  4. Jan Paweł II. 1994. Przekroczyć próg nadziei. Jan Paweł II odpowiada na pytania Vittoria Messoriego. Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL. [Google Scholar]
  5. Jurga, Robert, i Marek Michalski. 1995. „Narodowe Fundusze Inwestycyjne – charakter prawny i specyfika organizacji.” Przegląd Prawa Handlowego 2:15–21. [Google Scholar]
  6. Jurga, Robert, i Marek Michalski. 1995. Świadectwa udziałowe w Programie Powszechnej Prywatyzacji. Kraków: Geo. [Google Scholar]
  7. Jurga, Robert, i Marek Michalski. 1997. „Wymiana świadectw udziałowych na akcje narodowych funduszy inwestycyjnych.” Rzeczpospolita 89:10. [Google Scholar]
  8. Koneczny, Feliks. 1938. Rozwój moralności. Lublin: Uniwersytet. [Google Scholar]
  9. Kuryłowicz, Marek. 1996. „Etyka i prawo w sentencjach rzymskich jurystów.” W W kręgu problematyki władzy, państwa i prawa. Księga jubileuszowa w 70-lecie urodzin prof. Henryka Groszyka, red. Jan Malarczyk, 125–134. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej. [Google Scholar]
  10. Longchamps, Franciszek. 1968. Z problemów poznania prawa. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich. [Google Scholar]
  11. Onimus, Jean. 1972. Próby odpowiedzi, przekł. Wanda Sukiennicka. Warszawa: Pax. [Google Scholar]
  12. Surdykowska, Stanisława T. 1996. Prywatyzacja. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. [Google Scholar]
  13. Wąsowski, Włodzimierz. 1995. „Narodowe Fundusze Inwestycyjne. Program Powszechnej Prywatyzacji.” Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego 11:2–11. [Google Scholar]
  14. Wronkowska, Sławomira, i Jerzy Wróblewski. 1987. „Projekt ustawy o tworzeniu prawa.” Państwo i Prawo 6:6. [Google Scholar]
  15. Zdyb, Marian, Małgorzata Sieradzka. 2011. „Interpretacja treści klauzuli generalnej pojęcia czynu nieuczciwej konkurencji w świetle innych przepisów ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.” Przegląd Prawa Handlowego 12:19–28. [Google Scholar]
  16. Zdyb, Marian. 1990. Istota decyzji. Personalistyczno-normatywistyczna analiza zjawiska. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej. [Google Scholar]
  17. Zdyb, Marian. 1991. Prawny interes jednostki w sferze materialnego prawa administracyjnego. Studium teoretyczno-prawne. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej. [Google Scholar]
  18. Zdyb, Marian. 1993. „Interes jednostki a interes publiczny (społeczny). Konflikt interesów.” Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska 40:299–307. [Google Scholar]
  19. Zdyb, Marian. 1995. „Wolność prowadzenia działalności gospodarczej w perspektywie ładu publicznego w państwie.” Rocznik Naukowy Wyższej Szkoły Służby Społecznej im. ks. Franciszka Blachnickiego w Suwałkach 1:58–75. [Google Scholar]
  20. Zdyb, Marian. 1995. Publiczne prawo gospodarcze. Lublin: Lubelskie Towarzystwo Naukowe. Zdyb, Marian. 1996. „Administrative Limitations to Economic Activity.” Polish Legal Journal 1:37–49. [Google Scholar]
  21. Zdyb, Marian. 1997. „Powszechna prywatyzacja przedsiębiorstw państwowych. Narodowe Fundusze Inwestycyjne.” W Marian Zdyb, Publiczne prawo gospodarcze, 477–484. Kraków: Kantor Wydawniczy Zakamycze. [Google Scholar]
  22. Zdyb, Marian. 1997. „Wolność działalności gospodarczej w Konstytucji RP.” Rejent 5(73):145–166. [Google Scholar]
  23. Zdyb, Marian. 2001. „Dobro wspólne w perspektywie art. 1 Konstytucji RP.” W Trybunał Konstytucyjny. Księga XV-lecia, red. Ferdynand Rymarz, i Adam Jankiewicz, 190–205. Warszawa: Biuro Trybunału Konstytucyjnego. [Google Scholar]
  24. Zdyb, Marian. 2001. Działalność gospodarcza i publiczne prawo gospodarcze. Kraków: Kantor Wydawniczy Zakamycze. [Google Scholar]
  25. Zdyb, Marian. 2004. „Służba publiczna.” W Prawość i godność. Księga pamiątkowa w 70 rocznicę urodzin Profesora Wojciecha Łączkowskiego, red. Sławomir Fundowicz, Ferdynand Rymarz, i Andrzej Gomułowicz, 349–377. Lublin: Wydawnictwo KUL. [Google Scholar]
  26. Zdyb, Marian. 2006. „Wolność gospodarcza jako zasada i wartość ustrojowa.” W Księga XXlecia orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego, red. Marek Zubik, 441–467. Warszawa: Biuro Trybunału Konstytucyjnego, Warszawa. [Google Scholar]
  27. Zdyb, Marian. 2008. Wspólnotowe i polskie publiczne prawo gospodarcze. T. I. Wolność i reglamentacja działalności gospodarczej. Handel zagraniczny. Warszawa: Wolters Kluwer Polska. [Google Scholar]
  28. Zdyb, Marian. 2009. „Kryzys gospodarczy czy kryzys zaufania do państwa i prawa.” W Między tradycją a przyszłością w nauce prawa administracyjnego. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Janowi Bociowi, red. Jerzy Supernat, 795–810. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego. [Google Scholar]
  29. Zdyb, Marian. 2014. „Aksjologiczne podstawy bezpieczeństwa wewnętrznego w Rzeczypospolitej Polskiej.” W Publicznoprawne podstawy bezpieczeństwa wewnętrznego, red. Marian Zdyb, 27–61. Warszawa: LEX a Wolters Kluwer business. [Google Scholar]
  30. Zdyb, Marian. 2018. „Dysfunkcjonalność prawa gospodarczego w kontekście kształtowania ładu publicznego w Polsce.” W Dysfunkcje publicznego prawa gospodarczego, red. Marian Zdyb, Emil Kruk, i Grzegorz Lubeńczuk, 1–24. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck, Instytut Nauk Prawnych PAN. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.