Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
Teka Komisji Prawniczej PAN Oddział w Lublinie

Tom 8 (2015)

Artykuły

Sytuacja poszkodowanego w kontekście przedawnienia roszczeń z tytułu czynów niedozwolonych według art. 442 kodeksu cywilnego

DOI: https://doi.org/10.32084/tkp.6237  [Google Scholar]
Opublikowane: 31.12.2015

Abstrakt

Problematyka ustalenia terminów przedawnienia roszczeń tak terminów a tempore facti, jak i a tempore scientiae ma niewątpliwie ogromne znaczenie dla obrotu prawnego, a przede wszystkim dla ustalenia sytuacji prawnej uprawnionego i zobowiązanego do naprawienia szkody. Zatem nie może spotkać się z krytyką stwierdzenie, że termin ten nie może biec w nieskończoność, nawet przy szkodach dotykających najwyższe dobra osobiste człowieka, jakimi jest życie i zdrowie. Sprzyja to stabilizacji wszystkich uczestników obrotu. Nie można jednak zaakceptować sytuacji, w której interesy dłużnika stawiane są ponad interesami poszkodowanego, co w przypadku art. 442 KC w zakresie szkody na osobie miało miejsce i wydaje się zasadnym stwierdzenie, że może mieć miejsce również na tle wykładni art. 4421 KC. Nie można deprecjonować interesu poszkodowanego, uzasadniając to potrzebami stabilizacji obrotu i stanem długotrwałej niepewności sprawcy czynu niedozwolonego. Należy mieć na uwadze, że stan niepewności może pojawić się dopiero po ujawnieniu się szkody68, a zatem stan niepewności odnieść można tylko do terminu a tempore scientiae. Zgodzić się natomiast należy, że termin przedawnienia ma spełnić funkcje dyscyplinujące i mobilizujące poszkodowanego, która pozostaje w ścisłym związku z kompensacyjną funkcją odpowiedzialności odszkodowawczej. Ponadto upływ czasu wpływa niekorzystne na możliwości dowodowe, zarówno jeśli chodzi o poszkodowanego, jak i zobowiązanego do naprawienia szkody, co jednak nie może stanowić przeszkody w możliwości realizacji praw podmiotowych. Zagadnienie przedawnienia roszczeń powstałych jako następstwo szkody wyrządzonej czynem niedozwolonym nabiera szczególnego znaczenia również ze względu na okoliczność, że z roku na rok wzrasta świadomość prawna obywateli, również dzięki rozwijanemu dynamicznie bezpłatnemu poradnictwu prawnemu.

Bibliografia

  1. Balwicka-Szczyrba, Małgorzata, 2005. Commentaries on the judgement of the Supreme Court of 21 May 2003, IV CKN 378/01. Thesis 1, “Rejent”, No. 5, LEX no. 48086/1:153–159. [Google Scholar]
  2. Dubis, Wojciech, (in:) Gniewek Edward (editor) the Civil Code Commentary, Księga trzecia. Zobowiązania, Tytuł VI. Czyny niedozwolone, art. 422–443, edition 2, C.H. Beck, Warsaw 2006. [Google Scholar]
  3. Dybowski, Tomasz, 2005. Commentaries on the judgement of the Supreme Court of 21 May 2003, IV CKN 378/01. Thesis 3, „Przegląd Sądowy”, No. 6, LEX 47721/3:132–138. [Google Scholar]
  4. Jastrzębski, Jacek, i Agnieszka, Koniewicz, 2006. „Wymagalność roszczeń”, PPH, no. 5:33–41. [Google Scholar]
  5. Józefiak, Anna, 2006. „Przedawnienie roszczeń z tytułu naprawienia szkody wyrządzonej czynem niedozwolonym w świetle Konstytucji”, KPP, clause 3. [Google Scholar]
  6. Kordasiewicz, Bogudar, 2008. Chapter XI. „Problematyka dawności”, (in:) „System Prawa Prywatnego” [Private Law System], Volume 2. „Prawo cywilne – część ogólna, editor: Zbigniew Radwański, Warsaw. [Google Scholar]
  7. Majewska, Monika, „WZW B: objawy” „Jak rozpoznać zapalenie wątroby typu B?”, www.poradnikzdrowie.pl [Google Scholar]
  8. Nesterowicz, Małgorzata, 2004. Commentaries on the judgement of the Supreme Court of 21 May 2003, IV CKN 378/01, OSNC 2004, no. 7 – 8, item 124, OSP, clause 4, item 55. [Google Scholar]
  9. Niedośpiał, Michał, 2002. Commentaries on the judgement of the Administrative Court in Warsaw of 21 June 2000, I ACa 208/00, OSA, clause 2. [Google Scholar]
  10. Policzkiewicz-Zawadzka, Zofia, 1966. „Powstanie szkody a bieg 10-letniego przedawnienia art. 442 k.c.”, NP, clause 7–8. [Google Scholar]
  11. Policzkiewicz-Zawadzka, Zofia, 1965. Przedawnienie roszczeń według kodeksu cywilnego, PiP, clause 3. [Google Scholar]
  12. Radwański, Zbigniew, 2007. Przedawnienie roszczeń z czynów niedozwolonych w świetle znowelizowanego art. 442 KC, Monitor Prawniczy, no.11. [Google Scholar]
  13. Safjan, Marek., in: the Civil Code Commentary, v. I, editor: Krzysztof. Pietrzykowski, Warsaw 2005. [Google Scholar]
  14. Śmieja, Andrzej, 2009. (in:) Olejniczak, Adam (editor), Prawo zobowiązań – część ogólna, v. 6, System Prawa Prywatnego, Rozdział III, Czyny niedozwolone, C.H. Beck, Warsaw. [Google Scholar]
  15. Tofel Marcin Stanisław, Commentaries on the judgement of the Supreme Court of 16 March 2005, II CK 538/04, PiP 2006, clause 3:118–123. [Google Scholar]
  16. Tofel Marcin Stanisław, Commentaries to the resolution of the full Civil Chamber of the Supreme Court of 17 February 2006, III CZP 84/05, OSNC 2006, No. 7 – 8, item 114, PS 2006, no. 11–12:277–288. [Google Scholar]
  17. The Act of 5 December 1996 on Professions of Doctor and Dentist, (i.e. Dz.U. of 2015, No. 464 as amended). [Google Scholar]
  18. The Act of 22 May 2003 on Compulsory Insurance, the Insurance Guarantee Fund and the Polish Motor Insurers’ Bureau (i.e. Dz.U. of 2013, item 392 as amended). [Google Scholar]
  19. The Constitution of the Republic of Poland of 2 April 1997, DZ.U. 1997.78.482 as amended). [Google Scholar]
  20. The decision of the Supreme Court of 17 February 1982, III PZP 3/81, OSNC 1983, No. 1, item 8. [Google Scholar]
  21. The judgement of the Supreme Court of 21 November 1967, II PZP 34/67, OSN 1968, No. 6, item 94. [Google Scholar]
  22. The judgement of the Supreme Court of 26 March 1971, III CRN 556/70, OSP 1972, clause 1, item 7. [Google Scholar]
  23. The judgement of the Supreme Court of 19 March 2002, IV CKN 917/00, LEX no. 54485. [Google Scholar]
  24. The judgement of the Supreme Court of 18 September 2002, III CKN 597/00, LEX no. 1211130. [Google Scholar]
  25. The judgement of the Supreme Court of 11 February 2003, V CKN 1664/00, OSNC 2004, No. 5, item 75. [Google Scholar]
  26. The judgement of the Supreme Court of 16 May 2003, I CKN 372/01, LEX no. 80246. [Google Scholar]
  27. The judgement of the Supreme Court of 21 May 2003, IV CKN 378/01, OSNC 2004, Numbers 7–8, item 124. [Google Scholar]
  28. The judgement of the Supreme Court of 13 January 2004, V CK 172/03, LEX no.182118. [Google Scholar]
  29. The judgement of the Supreme Court of 8 December 2004, I CK 166/04, LEX no. 277853. [Google Scholar]
  30. The judgement of the Supreme Court of 16 March 2005, II CK 538/04, LEX no. 402286. [Google Scholar]
  31. The judgement of the Supreme Court of 2 March 2006, I CSK 45/05, LEX No. 179969. [Google Scholar]
  32. The Judgement of the Constitutional Tribunal of 1 September 2006, SK 14/05, (Dz. U. No.164, item 1166), OTK-A ZU 2006 No. 8, item 97 [Google Scholar]
  33. The judgement of the Administrative Court in Białystok of 14 May 2008, I ACa 192/08, OSAB 2008, No. 2–3, item 3. [Google Scholar]
  34. The judgement of the Supreme Court of 27 October 2010, V CSK 107/10, LEX no. 677913. [Google Scholar]
  35. The judgement of the Supreme Court of 14 June 2011, I PK 258/10, LEX no. 1001280. [Google Scholar]
  36. The judgement of the Supreme Court of 12 May 2011, III CSK 236/10, OSP 2012, No. 11, item 107. [Google Scholar]
  37. The judgement of the Supreme Court of 21 October 2011, IC CSK 46/11, LEX no. 1084557. [Google Scholar]
  38. The judgement of the Supreme Court of 26 July 2012, I PK 18/12, LEX no. 1430432. [Google Scholar]
  39. The judgement of the Supreme Court of 8 August 2012, I CSK 40/12, LEX no. 1228579. [Google Scholar]
  40. The judgement of the Administrative Court in Szczecin of 17 August 2012, I ACa 427/12, LEX no. 1237849. [Google Scholar]
  41. The judgement of the Administrative Court in Szczecin of 8 November 2012, I ACa 414/12, LEX no. 1246845. [Google Scholar]
  42. The judgement of the Administrative Court in Lublin of 15 November 2012, I ACa 527/12, LEX no. 1271909. [Google Scholar]
  43. The judgement of the Administrative Court in Krakow of 22 November 2012, I ACa 1059/12, LEX no. 1286535. [Google Scholar]
  44. The judgement of the Administrative Court in Łódź of 22 November 2012, I APa 25/12, LEX no. 1289525. [Google Scholar]
  45. The judgement of the Administrative Court in Warsaw of 8 January 2013, I ACa 993/12, LEX no. 1289621. [Google Scholar]
  46. The judgement of the Constitutional Tribunal of 22 January 2013, P 46/09, OTK-A 2013, no. 1, item 3. [Google Scholar]
  47. The judgement of the Administrative Court in Krakow of 5 February 2013, I ACa 1369/12, LEX no. 1362749. [Google Scholar]
  48. The judgement of the Administrative Court in Szczecin of 13 March 2013, I ACa 836/12, LEX no. 1344225. [Google Scholar]
  49. The judgement of the Administrative Court in Łódź of 15 March 2013, I ACa 1286/12, LEX no. 1312005. [Google Scholar]
  50. The judgement of the Administrative Court in Poznań of 3 April 2013, I ACa 197/13, LEX no. 1369363. [Google Scholar]
  51. The judgement of the Supreme Court of 4 April 2013, II PK 236/12, LEX no. 1347863. [Google Scholar]
  52. The judgement of the Administrative Court in Łódź of 9 April 2013, I ACa 1348/12, LEX no. 1313320. [Google Scholar]
  53. The judgement of the Supreme Court of 25 April 2013, V CSK 239/12, LEX no. 1365757. [Google Scholar]
  54. The judgement of the Administrative Court in Warsaw of 5 July 2013, I ACa 217/13, LEX no. 1378893. [Google Scholar]
  55. The judgement of the Supreme Court of 10 July 2013, II PK 316/12, OSNP 2014, No. 3, item 40. [Google Scholar]
  56. The judgement of the Administrative Court in Warsaw of 13 August 2013, I ACa 256/13, LEX no. 1402963. [Google Scholar]
  57. The judgement of the Administrative Court in Katowice of 8 January 2014, I ACa 834/13, LEX no. 1428065. [Google Scholar]
  58. The judgement of the Administrative Court in Poznań of 20 March 2014, I ACa 63/14, LEX no. 1451748. [Google Scholar]
  59. The judgement of the Supreme Court of 8 May 2014, V CSK 322/13, LEX no. 1491263. [Google Scholar]
  60. The judgement of the Administrative Court in Katowice of 26 June 2014, I ACa 272/14, LEX [Google Scholar]
  61. no. 1496412. [Google Scholar]
  62. The judgement of the Supreme Court of 8 October 2014, II CSK 745/13, Lex no. 1544225. [Google Scholar]
  63. The judgement of the Administrative Court in Warsaw of 22 December 2014, I ACa 986/14, LEX no. 1651982. [Google Scholar]
  64. The judgement of the Administrative Court in Gdańsk of 30 December 2014, III APa 37/14, LEX 1621044. [Google Scholar]
  65. The Law of 23 April 1964 – the Civil Code, (i.e. Dz. U. 2014, No. 121 as amended). [Google Scholar]
  66. The Law of 30 June 2000 – Industrial Property Law (i.e. Dz. U. of 2003 No. 119, item 1117 as amended). [Google Scholar]
  67. The Law of 16 February 2007 amending the law – the Civil Code, Dz. U. No. 80, item 538). [Google Scholar]
  68. The Order of the President of the Republic of Poland of 27 October 1933 – the Code of Obligations, Dz. U. of 1933 No. 82, item 598 as amended). [Google Scholar]
  69. The resolution of the panel of seven Supreme Court judges of 11 February 1963, III PO 6/62, OSNCP 1964, No. 5, item 87. [Google Scholar]
  70. The resolution of the panel of seven Supreme Court judges of 17 June 1963, III CO 38/62, OSNC 1965 No. 2, item 21. [Google Scholar]
  71. The resolution of the panel of seven Supreme Court judges of 12 February 1969, III PZP 43/68, OSNCP 1969, No. 9, item 150. [Google Scholar]
  72. The resolution of the Supreme Court of 25 October 1974, II PZP 39/74, OSN 1975, No. 5, item 82. [Google Scholar]
  73. The resolution of the full Civil Chamber of the Supreme Court of 17 February 2006, III CZP 84/05, OSNC 2006, No. 7 – 8, item 114. [Google Scholar]
  74. The resolution of the Supreme Court of 24 February 2009, III CZP 2/09, OSNC 2009, No. 12, item 168. [Google Scholar]
  75. The resolution of the panel of seven Supreme Court judges of 29 October 2013, III CZP 50/13, OSNC 2014, No. 4, item 35. [Google Scholar]
  76. The resolution of the Supreme Court of 22 November 2013, III CZP 72/13, LEX no.1391775. [Google Scholar]
  77. Warciński Michał, Commentaries on the judgement of the Supreme Court of 16 March 2005, II CK 538/04, Palestra 2006, clauses 1–2:266–274. [Google Scholar]
  78. Wolter, Aleksander, Zofia Policzkiewicz-Zawadzka, 1965. Przedawnienie roszczeń według kodeksu cywilnego, PiP, 3:373–385. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.