Zur Hauptnavigation springen Zum Inhalt springen Zur Fußzeile springen

Zasady etyczne

Prawa, obowiązki i odpowiedzialności autorów:

  • Rzetelność – Autorzy są odpowiedzialni za prezentowanie swoich badań w artykule w sposób rzetelny i uczciwy. Autorzy zgłaszanych prac zobowiązani są zawsze wskazywać publikacje, które zostały przez nich wykorzystane przy tworzeniu artykułu. Prace powinny zawierać wystarczające informacje umożliwiające identyfikację źródeł danych, a także weryfikację wyciągniętych wniosków oraz ewentualne powtórzenie badań.
  • Oryginalność – Autorzy powinni dostarczyć tylko oryginalne artykuły, które nie są zgłoszone do recenzji lub opublikowane w innym czasopiśmie lub publikacji książkowej.
  • Poufność – Relacje autor – redaktor opierają się na poufności. Autorzy powinni zachować poufność komunikacji z Redakcją czasopisma. Autorzy, zwłaszcza w przypadku artykułów wieloautorskich, powinni wskazać kanał komunikacji (adres mailowy), poprzez który odbywać się będzie komunikacja podczas procedury recenzyjnej i publikacyjnej.
  • Wskazanie autorów i innych osób zaangażowanych w badania i/lub powstawanie artykułu, a także wskazanie źródeł finansowania, jest obowiązkiem osób, które wykonały pracę badawczą (badaczy), a nie osób, które publikują dzieło (redaktorzy, wydawcy). Badacze powinni ustalić, które osoby wniosły wystarczający wkład w pracę, aby uzasadnić uznanie ich jako autorów artykułu. Osoby, które wniosły wkład w badania lub tworzenie artykułu, ale których wkład nie był na tyle duży, aby uzasadnić autorstwo, powinny być wskazane w podziękowaniach. Wszystkie osoby, które spełniają kryterium autorstwa lub podziękowania, powinny zostać wskazane. Każda osoba zidentyfikowana jako autor lub wskazana w podziękowaniach powinna spełniać odpowiednie wymogi. Ostateczną podstawą identyfikacji autorów jest ustalenie odpowiedzialności za zgłoszoną pracę.

 

Prawa, obowiązki i odpowiedzialności recenzentów:

  • Terminowe dostarczenie pisemnej, bezstronnej, merytorycznej i konstruktywnej recenzji zawierającej informacje o wartości naukowej artykułu wraz z uzasadnieniem końcowej oceny.
  • Ocena rzetelności, oryginalności oraz doniosłości naukowej artykułu oraz możliwości zainteresowania nim czytelników czasopisma.
  • Rekomendowanie Redakcji określonej decyzji ws. artykułu oraz wskazanie autorowi obszarów wymagających poprawy.
  • Unikanie osobistych komentarzy lub krytyki.
  • Utrzymanie poufności procesu recenzji: nieujawnianie i nieomawianie z osobami trzecimi informacji dotyczących recenzowanego artykułu i jego treści.
  • Natychmiastowe powiadomienie redaktora o niemożności sporządzenia recenzji w wyznaczonym terminie i podanie nazwisk potencjalnych innych recenzentów.
  • Poinformowanie redaktora o potencjalnym osobistym lub finansowym konflikcie interesów i rezygnacja z wykonania recenzji, jeśli istnieje możliwość wystąpienia konfliktu.
  • Przestrzeganie instrukcji redaktora dotyczących standardów, jakie Redakcja stawia recenzjom w odniesieniu do zakresu, treści i jakości recenzji.
  • Wskazanie wszelkich podejrzeń natury etycznej, takich jak znaczne podobieństwo między recenzowanym artykułem a innym tekstem już opublikowanym lub złożonym do recenzji w innym czasopiśmie.
  • Powstrzymanie się od bezpośredniego kontaktu z autorem.

 

Prawa, obowiązki i odpowiedzialności redaktorów (i, jeśli ma to zastosowanie, rady naukowej):

  • Dostarczenie wskazówek dla autorów w zakresie przygotowania i przesłania artykułów.
  • Traktowanie wszystkich autorów w sposób obiektywny, sprawiedliwy, uczciwy, przejrzysty i uprzejmy.
  • Udostępnienie instrukcji dotyczących zasad etycznych na każdym etapie publikacji oraz stała kontrola przestrzegania przyjętych standardów.
  • Sformułowanie i upublicznienie polityki w zakresie konfliktu interesów dotyczącego wszystkich osób zaangażowanych w proces publikacji, w tym redaktorów, autorów prac i recenzentów.
  • Ochrona poufności artykułu.
  • Korzystanie z narzędzi umożliwiających weryfikację tekstów pod kątem nieuprawnionych zapożyczeń (system antyplagiatowy).
  • Dbanie o rzetelność naukową oraz etyczną publikowanych prac. Postępowanie zgodne z zasadami sformułowanymi przez Committee on Publication Ethics (COPE) https://publicationethics.org.
  • Przeprowadzenie dochodzenia w przypadku wykrycia lub otrzymania zawiadomienia o nieetycznym zachowaniu w związku z podejrzeniem wystąpienia niedozwolonej praktyki lub nieetycznego zachowania w zakresie badań naukowych i/lub publikacji treści naukowych (plagiat, ghostwriting, guest autorship, fałszowanie badań, wykorzystanie chronionych prawem autorskim materiałów bez uzyskania na to zgody, itp.). Zgłoszeń dotyczących nadużyć etyczno-naukowych może dokonać członek redakcji, recenzent, czytelnik czasopisma lub każda inna osoba mająca uzasadnione podejrzenia co do rzetelności tekstu.
  • Korzystanie ze specjalistycznej oceny prawnej sytuacji w zakresie nieuczciwych praktyk publikacyjnych.
  • Publikowanie stosownych korekt, errat, wyjaśnień, przeprosin oraz sprostowań w razie potrzeby.
  • W przypadku podejrzeń o nieuczciwe praktyki – zobowiązanie do wycofania tekstu z publikacji oraz podjęcia kroków wyjaśniająco-naprawczych, a także, gdy zajdzie taka potrzeba, również prawnych. W przypadku już opublikowanych numerów czasopisma – wycofanie artykułu ze strony internetowej oraz zamieszczenie informacji o powodach wycofania; dodatkowo zamieszczenie stosownego oświadczenia w następnym drukowanym numerze czasopisma. Informowanie w takich przypadkach autora, instytucji, do której jest afiliowany, recenzentów oraz osób poszkodowanych, a także organów nadzoru etycznego.
  • Ustanowienie i stosowanie systemu skutecznej i szybkiej recenzji dokonywanej przez niezależnych ekspertów.
  • Podejmowanie decyzji redakcyjnych w rozsądnym terminie i przekazywanie ich w jasny i konstruktywny sposób.
  • Przeciwdziałanie znaczącym opóźnieniom procedury recenzyjnej i/lub wydawniczej.
  • Ustanowienie procedury odwołania od decyzji recenzentów i Redakcji czasopisma.
  • Jasne komunikowanie standardów i zasad redakcyjnych.
  • Wybór recenzentów na podstawie zgodności treści artykułu z ich kompetencjami, wiedzą i zainteresowaniami badawczymi.
  • Ustanowienie procedury recenzji zapewniającej jej poufność i terminowość.
  • Dostarczanie recenzentom pisemnych, wyraźnych instrukcji na temat oczekiwań co do zakresu, treści, jakości i terminowości recenzji w celu uzyskania uczciwej, konstruktywnej i rzetelnej oceny recenzowanego artykułu.
  • Zadbanie o to, aby recenzenci informowali o potencjalnych konfliktach interesów i zrezygnowali z recenzowania, jeśli nie mogą pozostać bezstronni.
  • Zapewnienie recenzentom odpowiedniego czasu na wykonanie recenzji.
  • Podejmowanie ostatecznej decyzji o dopuszczeniu/niedopuszczeniu tekstu do publikacji.
  • Dokumentowanie wszelkich przejawów nierzetelności naukowej, zwłaszcza łamania i naruszania zasad etyki obowiązujących w nauce.