Abstrakt
W pierwszej części artykułu Autor analizuje zasadę państwa prawnego (Rechtsstaat) w ujęciu kompleksowym, łączącym formalne i materialne przesłanki tego pojęcia. Przedstawia historyczne źródła koncepcji (m.in. R. v. Mohl, F. J. Stahl), rozróżnienie między formalnym a materialnym rozumieniem państwa prawnego oraz współczesne zapatrywania konstytucyjne, które podkreślają konieczność łączenia obu podejść. W części drugiej identyfikuje natomiast zagrożenia dla wolności i praw osób starszych w Polsce – wykluczenie, samotność oraz ograniczony dostęp do dóbr kultury, opieki zdrowotnej, zabezpieczenia społecznego i pomocy bytowej — i odnosi je do konkretnych przepisów Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej (art. 6, 19, 67, 68, 69). Wskazuje braki systemowe: niedostateczną liczbę placówek geriatrycznych, personelu medycznego oraz ograniczoną realizację świadczeń socjalnych i kulturalnych dla seniorów. W konkluzji podkreśla konieczność prowadzenia spójnej polityki senioralnej – rozwijania U3A, opieki środowiskowej, rehabilitacji geriatrycznej, inkluzji społecznej i edukacji międzygeneracyjnej – jako warunku rzeczywistej realizacji państwa prawa wobec starzejącego się społeczeństwa.
Bibliografia
- Banaszak, Bogusław, and Mariusz Jabłoński. 1998. In Konstytucje Rzeczypospolitej oraz komentarz do Konstytucji RP z 1997 r., edited by Jan Boć. Wrocław: Kolonia. [Google Scholar]
- Czarnek, Przemysław. 2006. Zasady państwa prawnego i sprawiedliwości społecznej w praktyce ustrojowej III Rzeczypospolitej Polskiej (doctoral dissertation). Lublin: Katolicki Uniwersytet Lubelski. [Google Scholar]
- Czarnek, Przemysław. 2009. “Zasada państwa prawa.” In Zasady ustroju III Rzeczypospolitej Polskiej, edited by Dariusz Dudek, 156-89. Warszawa: Oficyna a Wolters Kluwer business. [Google Scholar]
- Dudek, Dariusz. 2000. Konstytucyjna wolność człowieka a tymczasowe aresztowanie. Lublin: Lubelskie Wydawnictwa Prawnicze. [Google Scholar]
- Erdő, Péter. 2006. “Wolność a prawo.” In Kardynał Péter Erdő. Doktor Honoris Causa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, edited by Iwona Pachcińska, 25-38. Lublin: Wydawnictwo KUL. [Google Scholar]
- Garlicki, Leszek (ed.). 2003. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz. Vol. III. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe. Kancelaria Sejmu. [Google Scholar]
- Garlicki, Leszek. 2002. Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu. Warszawa: Liber. [Google Scholar]
- Kolasiński, Krzysztof. 2001. Prawo pracy i zabezpieczenia społecznego. Toruń: Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa „Dom Organizatora”. [Google Scholar]
- Krąpiec, Mieczysław A. 1993. Człowiek i prawo naturalne. Lublin: Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. [Google Scholar]
- Krukowski, Józef. 1997. “Godność człowieka podstawą konstytucyjnego katalogu praw i wolności jednostki.” In Podstawowe prawa jednostki i ich sądowa ochrona, edited by Leszek Wiśniewski, 38-50. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe. [Google Scholar]
- Kunig, Philip. 1986. Das Rechtsstaatsprinzip. Überlegungen zu seiner Bedeutung für das Verfassungsrecht der Bundesrepublik Deutschland. Tübingen: Mohr Siebeck. [Google Scholar]
- Morawski, Lech. 1994. “Spór o pojęcie państwa prawnego.” Państwo i Prawo 4:3-12. [Google Scholar]
- Motyka, Krzysztof. 2004. Prawa człowieka. Wprowadzenie. Wybór źródeł. Lublin: Marpol. [Google Scholar]
- Nowacki, Józef. 1995. Rządy prawa. Dwa problemy. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego. [Google Scholar]
- Nowacki, Józef. 1998. “Formalne państwo prawne (kwestia charakterystyki).” In Teoria prawa, filozofia prawa. Współczesne prawo i prawoznawstwo, edited by Roman Tokarczyk, and Krzysztof Motyka, 207-21. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. [Google Scholar]
- Pikuła, Norbert. 2015. “Samotność czy wykluczenie społeczne osób starszych?” Praca Socjalna 4:66-80. [Google Scholar]
- Radwański, Roman. 1985. Socjalne państwo prawne w doktrynie RFN 1949-1968. Opole: Instytut Śląski w Opolu. [Google Scholar]
- Stahl, Friedrich J. 1856. Die Philosophie des Rechts, 2. Bd.: Rechts- und Staatslehre auf der Grundlage christlicher Weltanschauung, IV. Buch: Die Staatslehre und die Prinzipien des Staatsrechts. Heidelberg: Mohr. [Google Scholar]
- Trzciński, Janusz. 1999. “Naruszenie konstytucyjnych wolności lub praw jako podstawa skargi konstytucyjnej.” In Zgromadzenie Ogólne Sędziów Trybunału Konstytucyjnego, Studia i Materiały. Vol. IX. Warszawa: Trybunał Konstytucyjny. [Google Scholar]
- Waśkiewicz, Hanna. 1985. “Prawa człowieka. Problemy otwarte.” Chrześcijanin w Świecie 15, no. 12:17-35. [Google Scholar]
- Winczorek, Piotr. 2000. Komentarz do Konstytucji RP z dnia 2 kwietnia 1997 r. Warszawa: Liber. [Google Scholar]
- Wojtyczek, Krzysztof. 1999. Granice ingerencji ustawodawczej w sferę praw człowieka w Konstytucji RP. Kraków: Kantor Wydawniczy Zakamycze. [Google Scholar]
Downloads
Download data is not yet available.
