Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
Częstochowskie Studia Teologiczne

Tom 48 (2021)

Rozprawy i artykuły – Studia filozoficzne

Filozoficzne uwarunkowania nihilizmu teoretycznego i praktycznego w kontekście myśli Vittorio Possentiego

DOI: https://doi.org/10.53120/czst.2021.143-176  [Google Scholar]
Opublikowane: 24.11.2021

Abstrakt

Artykuł prezentuje myśl filozoficzną Vittorio Possentiego dotyczącą nihilizmu. Włoski filozof ukazuje najpierw różne odmiany nihilizmu i dokonuje głębszej analizy nihilizmu teoretycznego i praktycznego. Nihilizm teoretyczny ma swoje źródło w deprawacji rozumu teoretycznego i współczesnym odrzuceniem metafizyki klasycznej. Wszelkie odmiany nihilizmu mają swój korzeń w nihilizmie spekulatywnym. Podstawę nihilizmu praktycznego stanowi deprawacja rozumu praktycznego. Konsekwencją tego jest błędna konmcepcja ludzkiej wolności i odrzucenie idei dobra jako naczelnej kategorii etycznej. W nihilizmie praktycznym nie ma też miejsca dla koncepcji prawa naturalnego. Na tak ukształtowanym gruncie w kontekście społecznym rodzi się nihilizm prawny i polityczny.

Bibliografia

  1. Andrzejuk A., Filozofia bytu w tekstach Tomasza z Akwinu, Warszawa 2018. [Google Scholar]
  2. Bronk A., Zrozumieć świat współczesny, Lublin 1998. [Google Scholar]
  3. Czachorowski M., Resentyment, [w:] Powszechna encyklopedia filozofii, t. 8, Lublin 2007, s. 764-765. [Google Scholar]
  4. Dreher R., Opcja Benedykta. Jak przetrwać czas neopogaństwa, tłum. M. Samborska, Kraków 2018. [Google Scholar]
  5. Fuller B. A. G., Historia filozofii, t. 1: Filozofia starożytna i średniowieczna, tłum. Z. Glinka, Warszawa 1963. [Google Scholar]
  6. Gadacz T., Myślenie z wnętrza nihilizmu, „Znak” 6 (1994) nr 469, s. 4-14. [Google Scholar]
  7. Gajda-Krynicka J., Gorgiasz z Leontinoi, [w:] Powszechna encyklopedia filozofii, t. 4, Lublin 2003, s. 42-45. [Google Scholar]
  8. Hervada J., Historia prawa naturalnego, tłum. A. Dorabialska, Kraków 2013. [Google Scholar]
  9. Kłoczowski J.A., „Wypite morze”. Esej o nihilizmie, „Znak” 6 (1994) nr 469, s. 32-40. [Google Scholar]
  10. Kowalczyk S., Idee przewodnie postmodernizmu, Radom 2004. [Google Scholar]
  11. Kowalczyk S., Nihilizm, [w:] Encyklopedia „białych plam”, t. 13, Radom 2004, s. 113-114. [Google Scholar]
  12. Krąpiec M. A., Człowiek i prawo naturalne, tenże, Dzieła, t. 10, Lublin 1993. [Google Scholar]
  13. Krąpiec M. A., U podstaw rozumienia kultury, [w:] tenże, Dzieła, t. 15, Lublin 1991. [Google Scholar]
  14. Krąpiec M. A., Ludzka wolność i jej granice, Lublin 2004. [Google Scholar]
  15. Maryniarczyk A., Tomizm. Dla – czego?, Lublin 1994. [Google Scholar]
  16. Neusch M., U źródeł współczesnego ateizmu. Sto lat dyskusji na temat Boga, tłum. A. Turowiczowa, Paris 1980. [Google Scholar]
  17. Nietzsche F., Wola mocy. Próba przemiany wszystkich wartości, tłum. S. Frycz, K. Drzewiecki, Kraków 2006. [Google Scholar]
  18. Piechowiak M., Prawne a pozaprawne pojęcia dobra wspólnego, [w:] Dobro wspólne. Teoria i praktyka, red. W. Arnd, F. Longchamps de Berier, K. Szczucki, Warszawa 2013, s. 23-45. [Google Scholar]
  19. Podsiad A., Słownik terminów i pojęć filozoficznych, Warszawa 2000. [Google Scholar]
  20. Possenti V., Dialektyka wolności. W kierunku integralnej filozofii wolności, [w:] Wolność we współczesnej kulturze. Materiały V Światowego Kongresu Filozofii Chrześcijańskiej KUL – Lublin 20-25 sierpnia 1996, Lublin 1997, s. 189-197. [Google Scholar]
  21. Possenti V., Dlaczego filozofia nie może się obejść bez prawdy?, tłum. A. Gudaniec, [w:] Zadania współczesnej metafizyki, t. 13: Spór o prawdę, red. A. Maryniarczyk, K. Stępień, P. Gondek, Lublin 2011, s. 25-45. [Google Scholar]
  22. Possenti V., Filozofia i wiara, tłum. K. Kubis, Kraków 2004. [Google Scholar]
  23. Possenti V., Filozofia po nihilizmie. Spojrzenie na przyszłość filozofii, tłum. J. Merecki, Lublin 2003. [Google Scholar]
  24. Possenti V. Filozofia po nihilizmie. Zadanie filozofii bytu i „trzecie żeglowanie”, tłum. A. Gudaniec, J. Merecki, [w:] Zadania współczesnej metafizyki, t. 6: Metafizyka w filozofii, red. A. Maryniarczyk, K. Stępień, Lublin 2004, s. 477-497. [Google Scholar]
  25. Possenti V., Metafizyka i humanizm. Wkład Akwinaty w przyszłość filozofii, tłum. A. Gudaniec, [w:] Zadania współczesnej metafizyki, t. 3/4: Osoba i realizm w filozofii, red. A. Maryniarczyk, K. Stępień, Lublin 2002, s. 275-296. [Google Scholar]
  26. Possenti V., Negacja natury ludzkiej i humanizmu w filozofii nowożytnej i współczesnej, tłum. A. Gudaniec, [w:] Zadania współczesnej metafizyki, t. 16: Spór o naturę ludzką, red. A. Maryniarczyk, K. Stępień, A. Gudaniec, Lublin 2014, s. 113-134. [Google Scholar]
  27. Possenti V., Nihilizm, tłum. A. Fligel-Piotrowska, [w:] Powszechna encyklopedia filozofii, t. 7, Lublin 2006, s. 647-655. [Google Scholar]
  28. Possenti V., Nihilizm jako konsekwencja odrzucenia substancji i natury, [w:] Zadania współczesnej metafizyki, t. 8: Substancja. Natura. Prawo naturalne, red. A. Maryniarczyk, K. Stępień, P. Gondek, Lublin 2006, s. 485-512. [Google Scholar]
  29. Possenti V., Nihilizm teoretyczny i „śmierć metafizyki”, tłum. J. Merecki, Lublin 1998. [Google Scholar]
  30. Possenti V., Próba definicji nihilizmu praktycznego, tłum. J. Merecki, [w:] Zadania współczesnej metafizyki. Poznanie bytu czy ustalanie sensów?, red. A. Maryniarczyk, M. J. Gondek, Merecki, Lublin 1999, s. 165-181. [Google Scholar]
  31. Possenti V., Religia i życie publiczne. Chrześcijaństwo w dobie ponowożytnej, tłum. T. Żeleźnik, Warszawa 2005. [Google Scholar]
  32. Possenti V., Spór o jedność człowieka i wyzwania nowego naturalizmu. Dusza - umysł – ciało, [w:] Zadania współczesnej metafizyki, tłum. A. Gudaniec, t. 9: Dusza. Umysł. Ciało. Spór o jedność bytową człowieka, red. A. Maryniarczyk, K. Stępień, Lublin 2007, s. 97-145. [Google Scholar]
  33. Possenti V., Trzecie żeglowanie. Filozofia bytu a przyszłość metafizyki, tłum. A. Fligel-Piotrowska, J. Merecki, Lublin 2006. [Google Scholar]
  34. Possenti V., Zarys filozofii polityki. Społeczeństwa liberalne na rozdrożu, tłum. A. Fligel, Lublin 2012. [Google Scholar]
  35. Scheler M., Resentyment a moralność, tłum. J. Garewicz, Warszawa 1997. [Google Scholar]
  36. Szyszkowska M., Filozofia prawa i filozofia człowieka, Warszawa 1989. [Google Scholar]
  37. Ślipko T., Zarys etyki ogólnej, Kraków 2002. [Google Scholar]
  38. Św. Tomasz z Akwinu, O dobru, [w:] tenże, Kwestie dyskutowane o prawdzie, t. 2, tłum. A. Aduszkiewicz, L. Kuczyński, J. Ruszczyński, Kęty 1998, s. 159-187. [Google Scholar]
  39. Wojtyła K., Miłość i odpowiedzialność, Lublin 2001. [Google Scholar]
  40. Wojtysiak J., Słownik wybranych terminów filozoficznych, [w:] A. B. Stępień, Wstęp do filozofii, wyd. 4 rozszerzone, Lublin 2001, s. 327-435. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.