Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
EPPiSM Baner

Nr 4 (2022)

Artykuły

Suwerenność energetyczna na kanwie pakietu „Gotowi na 55”. Część 2

DOI: https://doi.org/10.52097/eppism.8667  [Google Scholar]
Opublikowane: 15-05-2024

Abstrakt

Przedmiotem artykułu – złożonego z dwóch części – jest wykładnia jednego z najtrudniejszych przepisów traktatowych Unii Europejskiej, zawartego w art. 194 ust. 2 akapit drugi Traktatu o funkcjonowaniu Unii, wprowadzającego krajową suwerenność energetyczną. Sformułowane w art. 194 ust. 2 akapit drugi odesłanie do art. 192 ust. 2 lit. c należy rozumieć w ten sposób, że jeśli przy przyjmowaniu środków w dziedzinie środowiska cele energetyczne (art. 194 ust. 1) nie przeważają nad celami środowiskowymi (art. 191) i spełniona jest co najmniej jedna z przesłanek suwerenności energetycznej (art. 194 ust. 2 akapit drugi), podstawą traktatową staje się art. 192 ust. 2 lit. c (jednomyślność Rady). Dopiero gdy nie zachodzi nawet jedna z trzech sformułowanych alternatywnie przesłanek suwerenności energetycznej, a cele energetyczne przeważają nad środowiskowymi, stosujemy zwykłą procedurę prawodawczą przewidzianą w art. 194 ust. 2 akapit pierwszy. Uwspólnotowienie suwerenności energetycznej polega jedynie na braniu pod uwagę solidarności energetycznej (art. 194 ust. 1), a w zakresie doraźnym na przyjmowaniu środków stosownych do sytuacji gospodarczej (art. 122 ust. 1), z uwzględnieniem deklaracji nr 35 odnoszącej się do art. 194, która – poprzez odesłanie do dwóch przepisów traktatowych – wzmacnia samodzielność energetyczną państw członkowskich w warunkach kryzysu, w rozumieniu art. 347, do tego stopnia, że praktycznie oznacza konieczność co najmniej rewizji zaproponowanego przez Komisję Europejską pakietu „Gotowi na 55”. W myśl art. 194 ust. 2 akapit drugi w zw. z art. 194 ust. 1 (zasada solidarności), transformacja energetyczna ma być krajowa, a nie unijna, ale z uwzględnieniem traktatowej zasady solidarności energetycznej – odrzucanej przez Niemcy przed Trybunałem Sprawiedliwości UE (Niemcy/Polska, C-848/19 P) po to, aby zwiększyć uzależnienie UE od dostaw rosyjskiego gazu. W „Gotowi na 55” przepisy te pominięto, chociaż z treści części zawartych tam wniosków ustawodawczych wynika, że zachodzą przesłanki stosowania tych regulacji. Nie tylko w piśmiennictwie polskim brakuje publikacji dotyczących podstaw traktatowych wniosków zamieszczonych w „Gotowi na 55”.

Bibliografia

  1. Banaszek H., „Fit for 55 – rewizja unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji (EU ETS) w ramach Europejskiego Zielonego Ładu”, Europejski Przegląd Sądowy, 2022, 2. [Google Scholar]
  2. Boute A., „The principle of solidarity and the geopolitics of energy. Poland v. Commission (OPAL pipeline)”, Common Market Law Review, 2020, 3 (57). [Google Scholar]
  3. Buschle D., Talus K., „One for All and All for One? The General Court ruling in the OPAL Case”, Oil, Gas & Energy Law Intelligence, 2019, 5. [Google Scholar]
  4. Capacity Mechanisms in the EU Energy Markets: Law, Policy, and Economics, red. L. Hancher i in., wyd. 2, Oxford 2022. [Google Scholar]
  5. EU-Kommentar, red. U. Becker, A. Hatje, J. Schoo, J. Schwarze, wyd. 4, Baden-Baden 2019. [Google Scholar]
  6. EUV/AEUV. Das Verfassungsrecht der Europäischen Union mit Europäischer Grundrechtecharta. Kommentar, red. Ch. Calliess, M. Ruffert, wyd. 6, München 2022. [Google Scholar]
  7. Frenz W., Kane A.M., „Die neue europäische Energiepolitik”, Natur und Recht, 2010, 7 (32). [Google Scholar]
  8. Gontarski W., „Nowy system warunkowości w prawie Unii Europejskiej”, Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica, 2021, 97. [Google Scholar]
  9. Gundel J., „Die energiepolitischen Kompetenzen der EU nach dem Vertrag von Lissabon: Bedeutung und Reichweite des neuen Art. 194 AEUV”, Europäisches Wirtschafts- und Steuerrecht, 2011, 1. [Google Scholar]
  10. Hancher L., „Euratom, state aid and environmental protection: Hinkley Point”, Common Market Law Review, 2021, 5(58), LEX. [Google Scholar]
  11. Hey J., „Das Einnahmesystem der Europäischen Union: neue Steuern als neue Eigenmittel?”, Europäische Zeitschrift für Wirtschaftsrecht, 2021, 7. [Google Scholar]
  12. Kahl W., „Die Kompetenzen der EU in der Energiepolitik nach Lissabon”, Europarecht, 2009, 5. [Google Scholar]
  13. Krämer A., EU Environmental Law, wyd. 7, London 2012. [Google Scholar]
  14. Kuhlmann J., „Kompetenzrechtliche Neuerungen im europäischen Energierecht nach dem Vertrag von Lissabon”, Working Paper No. 79, Europainstitut Wirtschaftsuniversität Wien, Juni 2008 (https://epub.wu.ac.at/1072/1/document.pdf). [Google Scholar]
  15. Möstl M., „Case C-115/08, Land Oberösterreich v. CEZ, Judgment of the Grand Chamber of 27 October 2008”, Common Market Law Review, 2010, 4(47). [Google Scholar]
  16. Münchmeyer H., Kahles H., Pause F., „Erfordert das europäische Beihilferecht die Einführung von Ausschreibungsverfahren im EEG?”, Würzburger Berichte zum Umweltenergierecht, 2014, 5 (https://stiftung-umweltenergierecht.de/wp-content/uploads/2016/02/stiftungumweltenergierecht_WueBerichte_05_Beihilferecht-Erfordernis-Ausschreibungen.pdf). [Google Scholar]
  17. Olthoff M., Bonin A. von, „Das »Hinkley Point« -Urteil des EuGH: Berücksichtigung von Nachhaltigkeitsaspekten in der beihilferechtlichen Prüfung sowie allgemein im EU-Kartell- und Fusionskontrollrecht”, Europäische Zeitschrift für Wirtschafts-recht, 2021, 5. [Google Scholar]
  18. Pakiet klimatyczno-energetyczny. Analityczna ocena propozycji Komisji Europejskiej, red. K. Maliszewska, Warszawa 2008. [Google Scholar]
  19. Papenkort K., Wellershoff J.-K., „Der Energietitel im Vertrag von Lissabon – Alter Wein in neuen Schläuchen”, Recht der Energiewirtschaft, 2010, 18. [Google Scholar]
  20. Parchimowicz-Gontarska I., „Artykuł 1 ust. 2 Protokołu nr 30 w sprawie stosowania Karty praw podstawowych a ogólny system warunkowości służący ochronie budżetu Unii Europejskiej”, Europejski Przegląd Prawa i Stosunków Międzynarodowych, 2021, 4, LEX. [Google Scholar]
  21. Probleme und Perspektiven im Energieumweltrecht, red. W. Cremer, J-Ch. Pielow, Stuttgart 2009. [Google Scholar]
  22. Przybojewska I., „Poszukiwanie i wydobywanie gazu niekonwencjonalnego w Polsce”, Europejski Przegląd Sądowy, 2012, 7. [Google Scholar]
  23. Research Handbook on Climate Change Mitigation Law, red. L. Reins i in., wyd. 2, Cheltenham 2022. [Google Scholar]
  24. Romanowicz M., „Gotowi na transformację? Polityka klimatyczna Unii Europejskiej w świetle Pakietu Fit for 55”, Europejski Przegląd Sądowy, 2022, 2. [Google Scholar]
  25. Ruffert M., „Vorgaben des Europarechts und nationale Gestaltungsspielräume”, Energieversorgung und Umweltschutz, 2010, tom 102. [Google Scholar]
  26. Schlacke S., „Klimaschutzrecht im Mehrebenensystem”, Neue Zeitschrift für Verwaltungsrecht, 2022, 13. [Google Scholar]
  27. Schlacke S., Knodt M., „Das Governance-System für die Europäische Energieunion und für den Klimaschutz”, Zeitschrift für Umweltrecht, 2019, 7–8. [Google Scholar]
  28. Schlacke S., Wentzien H., Thierjung E.-M., Köster M., „Implementing the EU Climate Law via the ‘Fit for 55’ package”, Oxford Open Energy, 2022, 1 (https://academic. oup.com/journals). [Google Scholar]
  29. Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Komentarz, tom 2 (art. 90–222), red. A. Wróbel i in., Warszawa 2012, LEX. [Google Scholar]
  30. Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Komentarz, tom 3 (art. 223–358), red. A. Wróbel i in., Warszawa 2012, LEX. [Google Scholar]
  31. Zajdler R., „Zastrzeżenia do decyzji Komisji Europejskiej z 28 października 2016 roku w sprawie zmiany zwolnienia dla gazociągu OPAL (sprawa C[2016]6950 final)”, Polityka i Społeczeństwo, 2018, 1. [Google Scholar]
  32. Zmiany klimatu w świetle prawa Unii Europejskiej i prawa polskiego na tle porównawczym, red. C. Mik, A. Borek, Warszawa 2021 [Google Scholar]