Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki

Nr 1 (2022)

Artykuły

Jawność postępowania według art. 6 EKPC i jej stosowanie przez sądy polskie. Uwagi na tle najnowszych zmian w kodeksie postępowania cywilnego

DOI: https://doi.org/10.52097/eppism.8733  [Google Scholar]
Opublikowane: 15-05-2024

Abstrakt

Przedmiotem badań jest zasada jawności zagwarantowana w art. 6 europejskiej Konwencji praw człowieka, art. 45 Konstytucji RP i art. 9 k.p.c. Autorka stawia pytanie, czy obecny kodeks postępowania cywilnego, ukształtowany nowelizacją z 4 lipca 2019 r., respektuje tę zasadę w pełni. Liczba wyjątków od niej pozwala bowiem na powzięcie wątpliwości co do tego, czy obecnie możemy jeszcze mówić o jawności jako zasadzie postępowania cywilnego, czy też współistnieje ona razem z niejawnością. Prawo do jawnej rozprawy – wskazane w art. 6 ust. 1 europejskiej Konwencji praw człowieka – oznacza co do zasady rozprawę ustną, chyba że zaistnieją wyjątki usprawiedliwiające od niej odstępstwo. Analiza przepisów pozwoliła na postawienie tezy, że obecnie jawność współistnieje z niejawnością postępowania, ale wynika to z konieczności zapewnienia szybkiego postępowania i prawa do uzyskania wyroku w rozsądnym terminie.

Bibliografia

  1. Broniewicz W., Jawność jako konstytucyjna zasada procesu cywilnego Polski Ludowej, „Nowe Prawo”, 1954, nr 5–6. [Google Scholar]
  2. Brooks T. (ed.), The Right to a Fair Trial, Aldershot, UK: Ashgate, 2009. [Google Scholar]
  3. Draniewicz B., Piebiak Ł., Postępowania odrębne, Komentarz, Warszawa 2007. [Google Scholar]
  4. Dzienis P., Pisemna forma dowodu z zeznań świadka w świetle wykładni art. 2711 k.p.c. i jej zastosowanie nie tylko w czasie stanu epidemii, „Polski Proces Cywilny”, 2020, nr 4. [Google Scholar]
  5. Dziurda M., Kodeks postępowania cywilnego. Koszty sądowe w sprawach cywilnych. Dochodzenie roszczeń w postępowaniu grupowym. Przepisy przejściowe. [Google Scholar]
  6. Komentarz do zmian, pod red. T. Zembrzuskiego, tom 1, Warszawa 2020. [Google Scholar]
  7. Góra-Błaszczykowska A., Zasada równości w procesie cywilnym, Warszawa 2008. [Google Scholar]
  8. Gudowski J., Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, tom 1. Postępowanie rozpoznawcze, pod red. T. Erecińskiego, Warszawa 2016. [Google Scholar]
  9. Ho Hock Lai, A Philosophy of Evidence Law, Oxford 2008. [Google Scholar]
  10. Homenda M., Pisemne zeznania świadka według nowelizacji kodeksu postępowania cywilnego z 4 lipca 2019 r. Uwagi w świetle zasad postępowania cywilnego, „Polski Proces Cywilny”, 2019, nr 3. [Google Scholar]
  11. Kościółek A., Zasada jawności w sądowym postępowaniu cywilnym, Warszawa 2018. [Google Scholar]
  12. Krakowiak M., Nowelizacja kodeksu postępowania cywilnego mocą ustawy z 4 lipca 2019 r. (część IV. Dowody; Postępowanie dowodowe), „Monitor Prawniczy”, 2019, nr 24. [Google Scholar]
  13. Kruszelnicki F., Zasady procesu cywilnego według polskiej procedury cywilnej, „Głos Sądownictwa”, 1931, nr 9. [Google Scholar]
  14. M. Mączyński, Ograniczenie prawa podmiotów gospodarczych do sądu, „Państwo i Prawo”, 2000, z. 5. [Google Scholar]
  15. Mendrek A., Nowelizacja kodeksu postępowania cywilnego z 4 lipca 2019 r. w praktyce, pod red. K. Flagi-Gieruszyńskiej, R. Flejszara, M. Malczyk, Warszawa 2020. [Google Scholar]
  16. Pogonowski P., Realizacja prawa do sądu w postępowaniu cywilnym, Warszawa 2005. [Google Scholar]
  17. Rylski P., Zembrzuski T., Rozpoznanie spraw cywilnych na posiedzeniu niejawnym, „Przegląd Sądowy”, 2006, nr 6. [Google Scholar]
  18. Siedlecki W., Świeboda Z., Postępowanie cywilne. Zarys wykładu, Warszawa 2004. [Google Scholar]
  19. Skibińska M., Dowody w postępowaniu cywilnym, Ł. Błaszczak (red.) [w:] System postępowania cywilnego, pod red. A. Góry-Błaszczykowskiej, Warszawa 2021. [Google Scholar]
  20. Skibińska M., Postępowanie cywilne – wprowadzone i projektowane zmiany 2019, pod red. G. Jędrejka, S. Kotas, F. Manikowskiego, Warszawa 2019. [Google Scholar]
  21. Waśkowski E., Zasady procesu cywilnego, „Rocznik Prawniczy Wileński”, Wilno 1930. [Google Scholar]
  22. Richardson Oakes A., Davies H., Justice must seen to be done: a contextual reappraisal, Adelaide Law Review 2016, no 37 [dostęp: 1 marca 2022], https://law.adelaide.edu.au/ua/media/460/alr-37-2-ch06-oakes-davies.pdf [Google Scholar]