Abstract
Human is a place of a mysterious and complicated synthesis of matter and spirit, the result of which is an ambivalent reality. It implies effects as varied and contradictory as joy and sorrow, pleasure and pain, life and death. Pain and death have always been a source of anxiety and a great unknown in the face of which man has shown his helplessness. On the other hand, human has a reflective awareness of his pain, which highlights the awareness of his own self. Suffering that affects the whole person is also something very personal, which teaches us that we must live our uniqueness responsibly and that, in the depths of our being, everyone is alone with God. The human reaction to the experience of pain and suffering is crying, which indicates reaching the limit of possible behavior.
This is the experience of the Renaissance poet Jan Kochanowski, who, after the death of his daughter, devotes a series of nineteen songs to her, being a kind of diary of suffering. The Laments, as they are discussed in the article, are at the same time a diary of the reflections and reevaluations born by this suffering, and at the same time a comprehensive polemic with the basic assumptions of antiquity.
The article deals with the issue of crying on three levels: crying over her daughter’s death, crying for herself, and crying over the principles of Kochanowski so far. These considerations were preceded by a reflection on the world order violated by the unrelenting death of a child.
References
BIBLIOGRAFIA
Axer J., Rola kryptocytatów w literaturze łacińskiej w polskojęzycznej twórczości Jana Kochanowskiego, Pamiętnik Literacki, LXXIII (1982) z. 1/2, 167–177.
Borowski A., Cierpieć po ludzku, czyli jeszcze o „Trenach”, w: Lektury polonistyczne: Jan Kochanowski, red. A. Gorzkowski, Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas” 2001, 7–16.
Chitimia I., Europejskie znaczenie Jana Kochanowskiego i jego recepcja w Rumunii, w: Jan Kochanowski 1584–1984. Epoka – twórczość – recepcja, t. 2, red. J. Pelc, Lublin: Wydawnictwo Lubelskie 1989, 31–41.
Cicero M.T., Pisma filozoficzne, t. 3, przeł. z łac. J. Śmigaj, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1961.
Cicero M.T., Pisma filozoficzne, t. 4, przeł. z łac. Z. Cierniakowa, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1963.
Głombiowska Z., Łacińska i polska muza Jana Kochanowskiego, Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax” 1988.
Głombiowska Z., W poszukiwaniu znaczeń. O poezji Jana Kochanowskiego, Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego 2001.
Grzeszczuk S., „Treny” Jana Kochanowskiego, Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne 1978.
Grzeszczuk S., „Treny” – próba interpretacji dramatu filozoficznego, w: Kochanowski: z dziejów badań i recepcji twórczości, red. M. Korolko, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1980, 495–507.
Hartleb M., Nagrobek Urszulki, w: Kochanowski. Z dziejów badań i recepcji twórczości, red. M. Korolko, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1980, 478–486.
Kochanowski J., Dzieła wszystkie: Wydanie sejmowe, Tom wstępny, Wprowadzenie wydawnicze do edycji […]. t. 2, Treny, red. J. Woronczak, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich 1983.
Kopaliński W., Słownik mitów i tradycji kultury, Kraków: Państwowy Instytut Wydawniczy 1991.
Krzyżanowski J., Paralele: studia prównawcze z pogranicza literatury i folkloru, Warszawa: PIW 1961.
Krzyżanowski J., Poeta czarnoleski, w: J. Kochanowski, Dzieła polskie, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1989, 5–43.
Martyn K., Poezja polskiego renesansu: interpretacje, Katowice: Książnica 2000.
Mrowcewicz K., Czemu wolność mamy? Antynomie wolności w poezji Jana Kochanowskiego i Mikołaja Sępa Szarzyńskiego, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich 1987.
Nowicka-Jeżowa A., Sen życia w „Trenie XIX” Jana Kochanowskiego, Rocznik Towarzystwa Literackiego im. A. Mickiewicza XXXII (1997), 37–61.
Pelc J., Jan Kochanowski poeta Renesansu, Warszawa: Czytelnik 1988.
Pelc J., Jan Kochanowski. Szczyt renesansu w literaturze polskiej, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 2001.
Pelc J., Literatura renesansu w Polsce, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Semper 1998.
Plessner H., Pytanie o conditio humana. Wybór pism, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1988.
Prokop J., Liryka polska: interpretacje, Kraków: Wydawnictwo Literackie 1971.
Skimina S., Wykłady poetyki, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich Wydawnictwo PAN 1958.
Szmydtowa Z., Jan Kochanowski, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1985.
Valverde C., Antropologia filozoficzna, Poznań: Wydawnictwo Pallottinum 1998.
Ziemba K., Jan Kochanowski jako poeta egzystencji. Prolegomena do interpretacji „Trenów”, Warszawa: Towarzystwo „Ogród Ksiąg” 1994.
Ziemba K., Kosmos i czas w poezji Jana Kochanowskiego, Topos 52–53 (2000) 3–4, 7–19.
Downloads
Download data is not yet available.
