Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki

Tom 93 (2000): Nasza Przeszłość

Miscellanea

Stanowisko Kościoła katolickiego wobec pogromu Żydów w Kielcach. Stan badań

  • Ryszard Gryz
DOI: https://doi.org/10.52204/np.2000.93.411-434  [Google Scholar]
Opublikowane: 30.06.2000

Abstrakt

Pogrom Żydów w Kielcach w lipcu 1946 roku był tematem tabu w polskiej historiografii przez wiele lat, co wynikało z polityki ówczesnych władz partyjno-państwowych, które ignorowały ten dramat w nadziei, że przestanie on istnieć w pamięci współczesnych. Jednak brak otwartej dyskusji sprzyjał nagromadzeniu się niedomówień, półprawd i stereotypów zarówno w społeczności polskiej, jak i żydowskiej. W niniejszym przeglądzie stanu badań autorzy podejmują próbę przybliżenia czytelnikom literatury dotyczącej stosunku Kościoła katolickiego do wydarzeń kieleckich. Podkreślają, że mimo dostępności opracowań spełniających wymogi naukowe, istnieją również publikacje oparte na niepopartych rzetelną analizą źródeł tezach, które można zaliczyć do publikacji o charakterze dziennikarskim lub propagandowym. Badania nad przyczynami, przebiegiem i konsekwencjami pogromu rozpoczęły się w Polsce dopiero w latach osiemdziesiątych i rozwijały w latach dziewięćdziesiątych. Kluczową kwestią pozostaje pytanie, czy pogrom był spontanicznym wystąpieniem antysemickiego tłumu czy wynikiem uprzednio przygotowanej prowokacji. Mimo wieloletnich badań nad pogromem kieleckim pozostaje wiele niewiadomych, na które nadal brak odpowiedzi. Konieczna jest kontynuacja badań, zwłaszcza poprzez kwerendę źródeł archiwalnych, w tym akt operacyjnych różnych służb, co może przynieść ważne ustalenia. Warto zauważyć, że nowe źródła mogą zmienić perspektywę na kwestię stosunku Kościoła katolickiego do wydarzeń kieleckich.

Bibliografia

  1. Albert A. [W. Roszkowski], Najnowsza historia Polski 1918-1980, część 3 1945-1956, Warszawa 1989. [Google Scholar]
  2. Hammer A. , Bürger zweiter Klasse. Antisemitismus in der Volksrepublik Polen und der USSR, Hamburg 1974. [Google Scholar]
  3. Kersten K. . Polacy. Żydzi. Komunizm. Anatomia półprawd 1939-68, Warszawa 1992. [Google Scholar]
  4. Kersten K., Między zniewoleniem a wyzwoleniem. Polska 1944-1956 Londvn 1993. [Google Scholar]
  5. Lendvai P., Anti-Semitism in Eastern Europe, London 1971. [Google Scholar]
  6. M. Chęciński M. , Poland: Communism — Nationalism Antisemitism, New York 1982. [Google Scholar]
  7. S. L. Shneiderman S.L., Between Fear and Hope, New York 1946. [Google Scholar]
  8. Szaynok B. , Pogrom Żydów w Kielcach 4 lipca 1946, Wrocław 1992. [Google Scholar]
  9. Śledzianowski J., Ksiądz Czesław Kaczmarek biskup kielecki 1895-1963, Kielce 1991. [Google Scholar]
  10. Urbański A. , Kieleccy Żydzi, Kraków 1993. [Google Scholar]
  11. Wolsza T. , Rząd RP na obczyźnie wobec wydarzeń w kraju 1945-1950, Warszawa 1998. [Google Scholar]
  12. Wrona Z., Tak było. Kalendarium tragedii, w: Zabić Żyda. Kulisy i tajemnice pogromu kieleckiego 1946, Kraków 1992. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.