Skip to main navigation menu Skip to main content Skip to site footer
Nasza Przeszłość

Vol. 18 (1963): Our Past

Articles

Father Emil Szramek (1887-1942). A biographical sketch

  • Józef Bańka
DOI: https://doi.org/10.52204/np.1963.18.141-185  [Google Scholar]
Published: 1963-12-30

Abstract

The subject of this article is the figure of Father Emil Szramek. The first part of the article describes Szramek's life at home, at school, at the university, then as a parish priest and in the St Jacek's Society for Education in Silesia. The second part presents the period when Szramek was parish priest of St Mary's Parish in Katowice, canon of the cathedral chapter, president of the Society of Friends of Education in Silesia and, finally, a prisoner in the Nazi concentration camps.

References

  1. -lecie śmierci ks. E. Szramka, „Nasza Przeszłość”, 1962, t. 15. [Google Scholar]
  2. Z. Bednorz, Działalność „Kółka Polskiego” w Wrocławiu (1895-1906), Opole 1959. [Google Scholar]
  3. H. Bednorz, Ks. Emil Szramek, „Kwartalnik Historyczny”, R. 54, 1947, s. 67-70. [Google Scholar]
  4. A. Benisz, Górny Śląsk w walce o wolność, Katowice 1930. [Google Scholar]
  5. M. Buchberger, Lexikon für Theologie und Kirche, t. III, 1931. [Google Scholar]
  6. Dzieje Śląska, red. E. Maleczyńska, K. Maleczyński, Warszawa 1955. [Google Scholar]
  7. Gawor, Jak ks. Szramek przygotowywał się do ostatniego kazania, „Gość Niedzielny”, Katowice 1945, nr 13, 42. [Google Scholar]
  8. Hadrossek, Kardinal Bertram, Augsburg 1956. [Google Scholar]
  9. T. Jędruszczak, Powstania Śląskie, Katowice 1959. [Google Scholar]
  10. F. Korszyński, Jasne promienie w Dachau, Poznań 1957. [Google Scholar]
  11. F. Kurpierz, Ze Śląska Polskiego, praca zbiorowa, Opole 1917. [Google Scholar]
  12. S. Kutrzeba, Polska Odrodzona 1914-1921, Kraków 1921. [Google Scholar]
  13. Nałęcz-Gostomski, Dzieje i rozwój Wielkich Katowic, Katowice 1926. [Google Scholar]
  14. K. Popiołek, W sprawie powstań śląskich, „Kwartalnik Historyczny”, R. 62, 1955, s. 164. [Google Scholar]
  15. Rassek, Kirche und Schule im Sprachenkampf der Ostmark, „Ostland”, 1913. [Google Scholar]
  16. J. Reiter, Korespondencja literacko-wydawnicza Emila Szramka z Janem Kuderą, „Roczniki Biblioteczne”, R. I, 1957, s. 231-237. [Google Scholar]
  17. A. Rogalski, Katolicyzm w Niemczech po II wojnie światowej, Warszawa 1952. [Google Scholar]
  18. Studia i materiały z dziejów Śląska, red. K. Popiołek, t. III, Wrocław 1960. [Google Scholar]
  19. E. Szramek, Chrystus – kamień węgielny, „Głosy z nad Odry”, 1918, s. 50-51. [Google Scholar]
  20. E. Szramek, Co sądzić o gwarze śląskiej, „Głosy z nad Odry”, 1920, s. 117-125. [Google Scholar]
  21. E. Szramek, Co słychać o katedrze, „Gość Niedzielny”, 1929, nr 2 i 4. [Google Scholar]
  22. E. Szramek, Co to jest Związek Narodów, „Głosy z nad Odry”, 1919, s. 30-32. [Google Scholar]
  23. E. Szramek, Colligite fragmenta, ne pereant, „Gość Niedzielny”, 1924, nr 51. [Google Scholar]
  24. E. Szramek, Czeskie obrazy wotywne Matki Boskiej Piekarskiej, „Roczniki Towarzystwa Przyjaciół Nauk na Śląsku”, 1930, t. 2. [Google Scholar]
  25. E. Szramek, Cztery miesiące więzienia za artykuł do „Katolika”, „Gość Niedzielny”, 1924, nr 42. [Google Scholar]
  26. E. Szramek, Czy 3000 zł za milczenie, czy obłuda oszczerców, „Gość Niedzielny”, 1933, nr 8. [Google Scholar]
  27. E. Szramek, Czy Kościół jest potrzebny, „Głosy z nad Odry”, 1919, s. 169-173. [Google Scholar]
  28. E. Szramek, Das Kollegiatstift zum hl. Kreuz in Oppeln, ein Beitrag zur Breslauer Diözesangeschichte. Część pierwsza, Wrocław 1915, s. 74. [Google Scholar]
  29. E. Szramek, Das Messkorn. Eine zehntrechliche Untersuchung, „Oberschlesische Heimat”, 1916, t. 12, s. 166-167. [Google Scholar]
  30. E. Szramek, Das polnische Nationalbewusstsein in Oberschlesien, „Der Oberschlesien”, R. 3, 1921, s. 140-142. [Google Scholar]
  31. E. Szramek, Das Recht auf die Muttersprache im Lichte des Christentums. Eine zeitgemässe Erörterung mit besonderer Berücksichtigung der Verhältnisse in Oberschlesien, von Makkabäus, Opole 1919. [Google Scholar]
  32. E. Szramek, Der Bilder-Zyklus in der Kattowitzer Marienkirche, Katowice 1935. [Google Scholar]
  33. E. Szramek, Diecezja i parafia w prawie kanonicznym i w uchwałach I. Polskiego Synodu Plenarnego, [w:] Pamiętnik IV. Katolickiego Studium, Katowice 1938. [Google Scholar]
  34. E. Szramek, Do czynu katolickiego, „Głosy z nad Odry”, 1923, s. 17-21. [Google Scholar]
  35. E. Szramek, Dr med. Józef Rostek, życiorys a zarazem przyczynek do dziejów narodowego odrodzenia Śląska (1859— 1929), „Roczniki Towarzystwa Przyjaciół Nauk na Śląsku”, 1930, t. 2, s. 142-169. [Google Scholar]
  36. E. Szramek, Dziesięciolecie Polski Katolickiej, „Gość Niedzielny”, 1928, nr 46. [Google Scholar]
  37. E. Szramek, Entgegnung des „Towarzystwo Oświaty na Śląsku im. św. Jacka” auf die Ausführungen des Herrn Kultusministers dr. Schmidt, betreffend das sogenannte Wasserpolnisch in Oberschlesien, Opole 1918. [Google Scholar]
  38. E. Szramek, Geschichtlicher Überblick über die Sprachfrage in den letzten zwei Jahrhunderten in Oberschlesien, „Der Oberschlesien”, 1920, nr 20, s. 6-7 i nr 21, s. 1-2. [Google Scholar]
  39. E. Szramek, Górny Śląsk pod względem obyczajów, języka i usposobienia ludności, [w:] Ze Śląska Polskiego, 1917, s. 10-16. [Google Scholar]
  40. E. Szramek, Historia residentiae et templi societatis Jesu Piekarii (1678— 1716), „Fontes Towarzystwa Przyjaciół Nauk na Śląsku”, Katowice 1932, t. I, s. VIII, 53. [Google Scholar]
  41. E. Szramek, Historia Zbiorów pieśni ludowych na Śląsku, [w:] Księga Pamiątkowa VI Ogólnośląskiego Zjazdu Śpiewaków, Katowice 1930. [Google Scholar]
  42. E. Szramek, Homiletyczne pokłosie z podróży do Ziemi świętej, „Przegląd Homiletyczny”, 1933, s. 15. [Google Scholar]
  43. E. Szramek, Instytut Fonetyczny w Katowicach, „Roczniki Towarzystwa Przyjaciół Nauk na Śląsku”, 1931, t. 3, s. 351-355. [Google Scholar]
  44. E. Szramek, Jak powstały nasze nazwiska, „Głosy z nad Odry”, 1921, s. 44-49, 89-93. [Google Scholar]
  45. E. Szramek, Karol Miarka, 1824-1882, „Gość Niedzielny”, 1924, nr 42. [Google Scholar]
  46. E. Szramek, Karolinka - na tle pieśni ludowej, „Głosy z nad Odry”, 1921, s. 21. [Google Scholar]
  47. E. Szramek, Kazanie nad grobem Ks. Inf. Kapicy, „Gość Niedzielny”, 1930, nr 38. [Google Scholar]
  48. E. Szramek, Kolenda, „Głosy z nad Odry”, 1923, s. 8-10. [Google Scholar]
  49. E. Szramek, Kościół katolicki a narodowość, „Głosy z nad Odry”, 1919, s. 51-57. [Google Scholar]
  50. E. Szramek, Kościółek św. Sebastiana w Opolu, pamiątka zarazy z wieku siedemnastego, [w:] Ze Śląska Polskiego, 1917, s. 39-41. [Google Scholar]
  51. E. Szramek, Krótki zarys kościelny Górnego Śląska, „Gość Niedzielny”, 1926, nr 1. [Google Scholar]
  52. E. Szramek, Ks. Aleksander Skowroński, obraz życia i pracy na tle problematyki kresów zachodnich, „Roczniki Towarzystwa Przyjaciół Nauk na Śląsku”, 1936, t. 5, s. 8-214. [Google Scholar]
  53. E. Szramek, Ks. Bernard Skulik z Szopienic, zapomniany krzewiciel oświaty katolickiej (1867— 1924), „Gość Niedzielny”, 1933, nr 37. [Google Scholar]
  54. E. Szramek, Ks. dr Jan Chrząszcz, „Roczniki Towarzystwa Przyjaciół Nauk na Śląsku”, 1929, t. I, s. 258-261. [Google Scholar]
  55. E. Szramek, Ks. Ferdynand Szubert, proboszcz w Pruchnej, „Wiadomości Diecezjalne Katowickie”, 1935, s. 19. [Google Scholar]
  56. E. Szramek, Ks. Franciszek Linek, „Wiadomości Diecezjalne Katowickie”, 1937, s. 136. [Google Scholar]
  57. E. Szramek, Ks. Franciszek Miczek, braterstwa miłośnik, Katowice 1938. [Google Scholar]
  58. E. Szramek, Ks. Franciszek Ziegler, „Roczniki Towarzystwa Przyjaciół Nauk na Śląsku”, 1934, t. 4, s. 250-254. [Google Scholar]
  59. E. Szramek, Ks. Jan Ew. Mocko (1866— 1935), „Wiadomości Diecezjalne Katowickie”, 1936, s. 65. [Google Scholar]
  60. E. Szramek, Ks. Jan Kapica, „Gość Niedzielny”, 1931, nr 40. [Google Scholar]
  61. E. Szramek, Ks. Jan Kapica, życiorys a zarazem fragment z historii Górnego Śląska, „Roczniki Towarzystwa Przyjaciół Nauk na Śląsku”, 1931, t. 3, s. 1-86. [Google Scholar]
  62. E. Szramek, Ks. Jan Kurpas (1875— 1935), „Wiadomości Diecezjalne Katowickie”, 1936, s. 66. [Google Scholar]
  63. E. Szramek, Ks. Józef Łomozik (1867— 1937), „Wiadomości Diecezjalne Katowickie”, 1937, s. 173. [Google Scholar]
  64. E. Szramek, Ks. Kan. Jan Ew. Milik (1877— 1936), „Wiadomości Diecezjalne Katowickie”, 1937, s. 32-33. [Google Scholar]
  65. E. Szramek, Ks. Konstanty Damroth (Czesław Lubiński), wieszcz śląski, życiorys w 25-letnią rocznicę zgonu jego z dwiema podobiznami, wyd. 2 popr., Opole 1920, s. 43. [Google Scholar]
  66. E. Szramek, Ks. Ludwik Vogt (1854— 1935), „Wiadomości Diecezjalne Katowickie”, 1935, s. 433. [Google Scholar]
  67. E. Szramek, Ks. Norbert Bończyk, Homer górnośląski, poeta walki kulturnej. Studium historyczno-literackie w 50 lat po pierwszym wydaniu „Starego Kościoła Miechowskiego”, „Roczniki Towarzystwa Przyjaciół Nauk na Śląsku”, 1930, t. 2, s. 1-62. [Google Scholar]
  68. E. Szramek, Ks. Proboszcz Józef Gregor, „Roczniki Towarzystwa Przyjaciół Nauk na Śląsku”, 1929, t. I, s. 254-258. Katowice 1929, t. I, s. 227-228. [Google Scholar]
  69. E. Szramek, Ks. Wiktor Loss, „Roczniki Towarzystwa Przyjaciół Nauk na Śląsku”, 1934, t. 4, s. 241-248. [Google Scholar]
  70. E. Szramek, Ks. Wilhelm Scholtz (1879— 1937), „Wiadomości Diecezjalne Katowickie”, 1937, s. 137. [Google Scholar]
  71. E. Szramek, Książka - Przyjaciółka, „Głosy z nad Odry”, 1918, s. 4-5. [Google Scholar]
  72. E. Szramek, List z Rzymu, „Gość Niedzielny”, Katowice 1923, nr 16, s. 4-5. [Google Scholar]
  73. E. Szramek, Naród wybrany, „Gość Niedzielny”, 1934, nr 19. [Google Scholar]
  74. E. Szramek, Nie zwyciężą go, „Głosy z nad Odry”, Opole 1919, s. 2-5. [Google Scholar]
  75. E. Szramek, Norbert Bończyk, życiorys, w 25-letnią rocznicę zgonu jego, Opole 1918. [Google Scholar]
  76. E. Szramek, O „pieronach” górnośląskich, „Głosy z nad Odry”, 1921, 66-68. [Google Scholar]
  77. E. Szramek, O mowo polska – mowo ukochana, „Głosy z nad Odry”, 1920, s. 53-65. [Google Scholar]
  78. E. Szramek, O potrzebie łączności pracy naukowej na obu Śląskach, polskim i niemieckim, „Roczniki Towarzystwa Przyjaciół Nauk na Śląsku”, 1929, t. I, s. 227-228. [Google Scholar]
  79. E. Szramek, O zbiorach pieśni ludowych na Górnym Śląsku, Bytom 1914. [Google Scholar]
  80. E. Szramek, Obraz Matki Boskiej Piekarskiej w Opolu na tle gotyckich wizerunków polskiego typu, „Roczniki Towarzystwa Przyjaciół Nauk na Śląsku”, 1938, t. 6, s. 203-222. [Google Scholar]
  81. E. Szramek, Obraz Parafii Najświętszej Maryi Panny w Katowicach. Katowice 1932. [Google Scholar]
  82. E. Szramek, Obraz: „Regina pacis” w kościele Mariackim w Katowicach, „Gość Niedzielny”, 1928, nr 31. [Google Scholar]
  83. E. Szramek, Organiczny związek urzędów szkolnych z kościelnymi w historycznym rozwoju Śląska, „Roczniki Towarzystwa Przyjaciół Nauk na Śląsku”, 1929, t. I, s. 58-68. [Google Scholar]
  84. E. Szramek, Ortsnamenforschung in Oberschlesien, „Der Oberschlesien”, 1922, t. 4, s. 1-27. [Google Scholar]
  85. E. Szramek, Piekary. Pamiątka koronacji Matki Boskiej Piekarskiej, 15 sierpnia 1925, Piekary 1925. [Google Scholar]
  86. E. Szramek, Pieśni ludowe z Polskiego Śląska, z rękopisów zebranych przez E. Szramka oraz zbiorów dawniejszych H. Cinciały i J. Rogera, wyd. J. Bystroń, Kraków 1934. [Google Scholar]
  87. E. Szramek, Pieśń ludowa na Górnym Śląsku, „Głosy z nad Odry”, 1918, s. 15-19. [Google Scholar]
  88. E. Szramek, Praca wychowawcza duszpasterza na ambonie, „Przegląd Homiletyczny”, 1933, s. 14. [Google Scholar]
  89. E. Szramek, Prawo rodziców do szkoły, „Głosy z nad Odry”, 1919, s. 68-73. [Google Scholar]
  90. E. Szramek, Precz z gramafonem, „Głosy z nad Odry”, 1920, s. 44. [Google Scholar]
  91. E. Szramek, Przy poświęceniu nowego toru kolejowego Wisła— Głębce, „Gość Niedzielny”, 1933, nr 39. [Google Scholar]
  92. E. Szramek, Psalm 9, w. 1-12, „Głosy z nad Odry”, 1919, s. 50. [Google Scholar]
  93. E. Szramek, Stan organizacji kulturalno-oświatowych, „Głosy z nad Odry”, 1924, s. 1-3. [Google Scholar]
  94. E. Szramek, Stara bajka strejka, „Głosy z nad Odry”, 1919, s. 98-99. [Google Scholar]
  95. E. Szramek, Szczegółowy (częściowy) wykaz dziesięcin archidiakona opolskiego z roku 1464, „Roczniki Towarzystwa Przyjaciół Nauk na Śląsku”, 1930, t. 2, s. 271-278. [Google Scholar]
  96. E. Szramek, Ś. p. Adam Napieralski, „Roczniki Towarzystwa Przyjaciół Nauk na Śląsku”, 1930, t. 2, s. 299-331. [Google Scholar]
  97. E. Szramek, Ś. p. ks. Edward Mende, „Gość Niedzielny”, 1934, nr 3. [Google Scholar]
  98. E. Szramek, Śląsk jako problem socjologiczny, „Roczniki Towarzystwa Przyjaciół Nauk na Śląsku”, 1934, t. 4, s. 22-95. [Google Scholar]
  99. E. Szramek, Śląski przyczynek do polskiej semazjologii, „Roczniki Towarzystwa Przyjaciół Nauk na Śląsku”, 1934, t. 4, s. 214-216. [Google Scholar]
  100. E. Szramek, Śpiewaj ludu górnośląski, „Głosy z nad Odry”, 1920, s. 113-115. [Google Scholar]
  101. E. Szramek, Towarzystwo Oświaty im. św. Jacka, „Gość Niedzielny”, 1924, nr 3 i 46. [Google Scholar]
  102. E. Szramek, W drodze do diecezji górnośląskiej, „Głosy z nad Odry”, 1923, s. 1-2. [Google Scholar]
  103. E. Szramek, W obronie polskości Górnego Śląska, referaty i szkice Ludomira i innych autorów górnośląskich, część pierwsza, Opole 1918. [Google Scholar]
  104. E. Szramek, Was bedeutet der Ausdruck decima in gonitwam, „Oberschlesische Heimat”, 1913, t. 9, s. 147-154. [Google Scholar]
  105. E. Szramek, Was bedeutet der Ausdruck decima in gonitwam, „Oberschlesische Heimat”, 1914, t. 10, s. 35-36. [Google Scholar]
  106. E. Szramek, Wytyczne polityki chrześcijańskiej, „Głosy z nad Odry”, 1922, s. 33-35. [Google Scholar]
  107. E. Szramek, Wyznanie narodowe Śląska – Głos jego poezji, Opole 1919. [Google Scholar]
  108. E. Szramek, Z toponomii śląskiej — Lyski czy Łyski, nazwa Tychy, „Roczniki Towarzystwa Przyjaciół Nauk na Śląsku”, 1930, t. 2, s. 256-260. [Google Scholar]
  109. E. Szramek, Zagadnienia plastycznej sztuki religijnej, „Przegląd Powszechny”, 1939, t. 222, s. 246-253. [Google Scholar]
  110. E. Szramek, Zaprzyjaźnienie, „Głosy z nad Odry”, 1918, s. 6. [Google Scholar]
  111. E. Szramek, Zjazd katolickich akademików niemieckich w Gliwicach, „Katolik”, 1931, nr 119. [Google Scholar]
  112. E. Szramek, Znaczenie Juliusza Ligonia, „Głosy z nad Odry”, 1919, s. 145-168. [Google Scholar]
  113. E. Szramek, Znaczenie katedry, „Gość Niedzielny”, 1931, nr 14. [Google Scholar]
  114. E. Szramek, Zur Geschichte von Mokrau, Kr. Pless., „Mitteilung des Beuthener Geschichts- und Museumsvereins”, 1924, z. 5-6, s. 29-30. [Google Scholar]
  115. A. Targ, Lieu national [w:] Cahiers Pologne – Allemagne, Paryż 1962, nr 2, s. 16. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.